Stara Synagoga w Częstochowie

Stara Synagoga w Częstochowie – pierwsza synagoga częstochowskiej gminy żydowskiej, obecnie nieistniejąca. Znajdowała się na rogu ulic Nadrzecznej 32 i Mirowskiej.

Stara Synagoga w Częstochowie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Częstochowa

Budulec

murowana

Data budowy

1765

Data likwidacji

wrzesień 1939

Data zburzenia

1943

Tradycja

ortodoksyjna

Położenie na mapie Częstochowy
Mapa konturowa Częstochowy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stara Synagoga w Częstochowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stara Synagoga w Częstochowie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Stara Synagoga w Częstochowie”
Ziemia50°48′43″N 19°07′52″E/50,812000 19,131000

Historia edytuj

Zanim przystąpiono do budowy synagogi, sąd rabinacki postanowił zebrać na ten cel pieniądze od członków nowo powstałej częstochowskiej gminy żydowskiej. W 1765 roku przystąpiono do budowy synagogi. W 1872 z inicjatywy ówczesnego prezesa gminy Leibela Kohena dokonano rozbudowy oraz kapitalnego remontu synagogi. Koszt remontu wyniósł 25 tysięcy rubli.

Kolejny remont przeprowadzono w latach 1928-1929, według planów profesora Pereca Willenberga z inicjatywy rabina Nahuma Asza. Zaraz na początku II wojny światowej, we wrześniu 1939 roku, hitlerowcy zdewastowali synagogę. Została wysadzona w powietrze w 1943 roku zaraz po likwidacji częstochowskiego getta. Po zakończeniu wojny usunięto jej zgliszcza, poszerzając chodnik przy ulicy Mirowskiej.

W synagodze oprócz zwykłych, typowo religijnych nabożeństw, odbywały się również uroczyste nabożeństwa za ojczyznę oraz z okazji ważnych wydarzeń historycznych. W niej również podczas zaborów przechowywano sztandary z okresu napoleońskiego.

Architektura edytuj

Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie zbliżonym do prostokąta. Wewnątrz w głównej sali modlitewnej na ścianach znajdowały się polichromie z motywami opartymi na stylizowanych literach hebrajskich. Plafon zdobiły dwie tarcze i wymalowany siedmioramienny świecznik. Na wschodniej ścianie znajdował się bogato zdobiony Aron ha-kodesz, przysłonięty bogato haftowanym parochetem. Przed arką stała piękna bima. Wnętrze bóżnicy oświetlały nisko wiszące, pięknie zdobione świeczniki. Światło dzienne docierało do wnętrza z wysoko umieszczonych okien, sprzyjając atmosferze uniesienia religijnego, bowiem dolne partie wnętrza tej budowli były zaciemnione, natomiast sufity były rozjaśnione.

Linki zewnętrzne edytuj