Staw (akwen)

nieduży, sztuczny lub naturalny zbiornik wodny

Stawzbiornik wodny, stosunkowo płytki – pozbawiony strefy głębinowej[1], zazwyczaj mniejszy od jeziora i większy od terenu podmokłego oraz mniej pokryty roślinnością niż teren podmokły.

Staw na rzece Tomaszpilka we wsi Komargród w rejonie tomaszpolskim na Ukrainie
Sztuczny staw w parku
Staw Kąpielnik w Bukowcu
Staw jako element instalacji artystycznej – Dotleniacz Joanny Rajkowskiej na placu Grzybowskim w Warszawie (2007)

Definicja

edytuj

Istnieje wiele definicji stawów, przez co ten sam zbiornik może się w nich mieścić lub nie. Jedna z definicji ustalona na podstawie analizy innych definicji stosowanych przez ekspertów i warunków ekologicznych odróżnia stawy od mniejszych zbiorników zaliczanych do mokradeł i większych, czyli jezior, określając je jako zbiorniki wodne o maksymalnej powierzchni 5 ha, maksymalnej głębokości 5 m i pokryciu roślinnością wynurzoną poniżej 30%. W stawach światło może dotrzeć do osadów dennych, jeżeli pozwala na to przezroczystość wody. Mogą być stałe lub okresowe i mieć pochodzenie naturalne lub antropogeniczne[2]. Podobnie jak jeziora nie mają bezpośredniego połączenia z morzem. Niektóre z nich są zasilane przez wody rzeczne. Mogą być naturalnymi zbiornikami w zagłębieniach terenu lub być utworzone sztucznie. Według Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych staw definiowany jest jako „płytki zbiornik wodny powstały przez sztuczne zatamowanie (zastawienie) rzeki, najczęściej w celu hodowli ryb”[3]. Tradycyjnie mianem stawów określa się również wszystkie (nawet bardzo duże) jeziora tatrzańskie[4].

Budowa stawu

edytuj

Staw składa się z:

  • wału ziemnego (grobli)
  • dna stawowego
  • budowli wodnych (mnich wpustowy i mnich spustowy)
  • rowów opaskowych

Rodzaje stawów

edytuj

Rozróżnia się[5]:

  • stawy naturalne (rozlewiska wody gromadzącej się w zagłębieniach terenu), stawami nazywane są m.in. jeziora występujące w Tatrach,
  • stawy sztuczne (zbiorniki wodne tworzone przez spiętrzenie wód do celów gospodarczych lub dekoracyjnych) - mogą być kopane lub sypane[6], np. stawy rybne służące do hodowli lub tymczasowego przetrzymywania ryb.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Josef Reichholf: Tereny wilgotne. Warszawa: Świat Książki, 1998. ISBN 83-7129-656-8.
  2. David C. Richardson i inni, A functional definition to distinguish ponds from lakes and wetlands, „Scientific Reports”, 12 (1), 2022, s. 10472, DOI10.1038/s41598-022-14569-0, ISSN 2045-2322, PMID35729265, PMCIDPMC9213426 [dostęp 2022-07-01] (ang.).
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom I. Hydronimy, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa 2006 [dostęp 2019-08-23]., "Wprowadzenie", s. 15
  4. Życie tatrzańskich wód [online], tpn.pl [dostęp 2019-08-23].
  5. staw, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-08-23].
  6. Zdzisław Kajak: Hydrobiologia-limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12537-3.

Bibliografia

edytuj
  • Grażyna Łabno, Ekologia. Słownik encyklopedyczny, Wrocław: Wydawnictwo Europa, 2006, ISBN 83-7407-017-X, OCLC 69448976.