Stella Maria Starkel-Węgrzynowska
Stella Maria Starkel-Węgrzynowska (ur. 10 sierpnia 1885 we Lwowie, zm. 7 kwietnia 1969 w Obornikach Śląskich) – doktor nauk medycznych specjalizująca się w stomatologii. Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Lwowskiego[1].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
lekarka, stomatolożka |
| Tytuł naukowy |
doktor nauk medycznych |
| Alma Mater | |
| Małżeństwo |
Lesław Węgrzynowski |
| Dzieci |
Krystyna Węgrzynowska |
Życiorys edytuj
Ojcem Stelli Starkel był Romuald Starkel, a matką Władysława Boczkowska. Miała dwójkę rodzeństwa, Janinę i Władysława[2].
Jako dziecko uczyła się w domu. W 1904 rozpoczęła studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego jako jedna z pierwszych studentek. W trakcie studiów pracowała w Instytucie Anatomii Patologicznej. W 1910 wraz z przyszłym mężem Lesławem Węgrzynowskim opublikowała tekst, który, po raz pierwszy w historii, opisywał ludzką strefę płodową nadnerczy[3].
30 marca 1911 Stella obroniła doktorat na Uniwersytecie Lwowskim. Jej promotorem był prof. Ludwik Rydygier. Specjalizowała się w stomatologii pod okiem prof. Antoniego Cieszyńskiego. W 1914 podjęła pracę jako zastępczyni asystenta w Ambulatorium Dentystycznym prod. Cieszyńskiego[3].
W trakcie I wojny światowej pracowała z mężem w laboratoriach polowych i szpitalu wojskowym w Brnie[3]. Po wojnie zatrudniła się w laboratorium fabryki Sprovac, która produkowała surowice i szczepionki. Dodatkowo przyjmowała we własnym gabinecie dentystycznym przy ul. Akademickiej 15 we Lwowie[3]. Pracowała również w Towarzystwie Przeciwgruźliczym we Lwowie i Sanatorium w Hołosku Wielkim koło Lwowa. W 1915 urodziła córkę Krystynę[2].
W 1941, gdy do Lwowa weszli Niemcy, rodzina Węgrzynowskich przeniosła się do Warszawy[2]. Mąż i córka Węgrzynowskiej brali udział w powstaniu warszawskim[4][5].
W 1946 rodzina Węgrzynowskich przyjechała na Dolny Śląsk. Węgrzynowscy zaczęli pracę w Sanatorium Przeciwgruźliczym w Bukowcu koło Kowar[2]. Cała rodzina należała do Polskiego Towarzystwa Badań nad Gruźlicą. W 1949 Lesław Węgrzynowski został mianowany zastępcą profesora na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu i Politechniki Wrocławskiej, a rodzina przeprowadziła się do Obornik Śląskich. Tam Stella Węgrzynowska zaczęła pracę w sanatorium. Mąż został Dyrektorem Państwowego Zespołu Sanatoriów Przeciwgruźliczych w Obornikach Śląskich[6].
Do końca życia pracowała w sanatorium w Obornikach Śląskich. Została pochowana na miejscowym cmentarzu parafialnym[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Rafał Kazimierz Nowak, Związek Patriotów Polskich w zachodnich obwodach Ukraińskiej SRR (1944–1946). Praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. nadzw. dra hab. Albina Głowackiego, Łodź 2015, s. 603 [dostęp 2024-03-03].
- ↑ a b c d e Barbara Bruziewicz-Mikłaszewska, Doktor Stella Maria Starkel-Węgrzynowska (1885–1969) – lekarz i stomatolog w 50-lecie śmierci, „Medium. Gazeta Dolnośląskiej Izby Lekarskiej” (4), Medium, 2019, s. 28-29, ISSN 1425-9397 [dostęp 2024-02-12] (pol.).
- ↑ a b c d Ignacy Janiszewski, Czesław Konieczny, Kalendarz Lekarsko-Dentystyczny na Rok ... i Vademecum. 1931, Warszawa: Wydawnictwo Cz. Konecznego i I. Janiszewskiego, 1931, s. 249 [dostęp 2024-02-12] (pol.).
- ↑ Powstańcze Biogramy – Lesław Węgrzynowski [online], www.1944.pl [dostęp 2024-02-12] (pol.).
- ↑ Powstańcze Biogramy – Krystyna Węgrzynowska [online], www.1944.pl [dostęp 2024-02-12] (pol.).
- ↑ Gazeta uczelniana [online], www.umed.wroc.pl [dostęp 2024-02-12].