Stosunek do służby wojskowej
Stosunek do służby wojskowej (także: stosunek do powszechnego obowiązku obrony RP (Rzeczypospolitej Polskiej)) – wyrażenie prawne określające odniesienie obywatela polskiego podlegającego poborowi do czynnej służby wojskowej.
Termin uregulowany stosunek do służby wojskowej oznacza zwykle, że obywatel polski służył w wojsku, odbył obowiązkowe przeszkolenie wojskowe bądź przeszkolenie wojskowe studentów i Wojsko Polskie (jako instytucja) dalej nie rości sobie w stosunku do niego praw wynikających z obowiązku stawienia się do poboru lub na przeszkolenie.
Uregulowany stosunek do służby wojskowej może być jednym z warunków przyjęcia kandydata do pracy, zwłaszcza do tzw. służb mundurowych np. w policji lub straży granicznej.
Obywatel w zależności od stosunku do powszechnego obowiązku obrony RP może m.in.:
Rzeczywisty stosunek społeczeństwa polskiego do służby wojskowej
edytujWykładnia art. 189 ust. 1 (według numeracji z 1992 r.) uchylonej Ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 listopada 1967 r. (Dz.U. z 1967 r. nr 44, poz. 220) służbę wojskową traktuje jako zaszczytny obowiązek patriotyczny obywateli Rzeczypospolitej Polskiej (art. 92 ust. 2 Konstytucji RP). Chodzi o sprawę obrony ojczyzny, która jest obowiązkiem wszystkich obywateli (art. 1 powyższej ustawy). Art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2022 r. poz. 655) określa pełnienie służby wojskowej jako podstawowy sposób spełniania obowiązku obrony Ojczyzny.
Ustawa [z dnia 9 stycznia 2009 r.] o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r. nr 22, poz. 120) na mocy art. 18 przeniosła z urzędu do rezerwy (nieprzeszkolonej czyli do tzw. → rezerwy nieefektywnej) wszystkich mężczyzn kończących 19. rok życia (art. 32 ust. 1 Dz.U. z 1967 r. nr 44, poz. 220) oraz wszystkich mężczyzn, którzy podlegali poborowi przed 9 stycznia 2009 roku, po ukończeniu 18. roku życia (art. 32 ust. 1 (Dz.U. z 2021 r. poz. 372).
Art. 18 został następnie uchylony (ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 w art. 12 Dz.U. z 2009 r. nr 161, poz. 1278).
Poglądy na temat powszechnego obowiązku obrony są w polskim społeczeństwie podzielone.
Choć obywatele Polski dobrze oceniają wojsko[1], większość Polaków (51%, według badań CBOS – dane ze stycznia 2007) sądzi jednak, że armia powinna być zawodowa. Za obowiązkowym poborem opowiada się 11%, 26% jest zdania, że armia w większości powinna być zawodowa, jednak należy zachować także powszechny obowiązkowy pobór[2]. Jednocześnie większość badanych jest zdania, że należy zachować jakieś formy powszechnego przeszkolenia wojskowego, w trakcie lub po zakończeniu edukacji[2]
Przypisy
edytuj- ↑ Według badań CBOS z lat 2000-2007 źle oceniało wojsko od 8% do 16%, zaś dobrą o nim opinię miało od 64% do 74% badanych. Źródło: CBOS: Służba wojskowa i służba zastępcza. Komunikat z badań, luty 2000 (plik pdf), CBOS: Opinie o działalności instytucji publicznych, luty 2007 (plik pdf)
- ↑ a b CBOS: Stosunek do służby wojskowej. Komunikat z badań, styczeń 2007, (plik pdf)
Linki zewnętrzne
edytuj- Kwestionariusz osobowy kandydata do służby w Policji. policja.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-21)]. – patrz punkt 20. Stosunek do powszechnego obowiązku obrony RP
- Katolicyzm i służba wojskowa – wyrok NSA z dn. 5 VIII 92