Strażnica KOP „Prypeć”

Strażnica KOP „Prypeć” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Strażnica KOP „Prypeć”
Ilustracja
Strażnica KOP „Prypeć” w okresie rozlewów wiosennych ~ 1926
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1925

Rozformowanie

1939

Organizacja
Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Podległość

Kompania graniczna KOP „Olhomel”

Rozmieszczenie batalionu KOP „Dawidgródek” w 1931

Geneza

edytuj

Do czasu zakończenia wojny polsko-bolszewickiej, czyli do jesieni 1920, wschodnią granicę państwa polskiego wyznaczała linia frontu. Dopiero zarządzeniem z 6 listopada 1920 utworzono Kordon Graniczny Ministerstwa Spraw Wojskowych[1]. W połowie stycznia 1921 zmodyfikowano formę ochrony granicy i rozpoczęto organizowanie Kordonu Granicznego Naczelnego Dowództwa WP. Obsadzony on miał być przez żandarmerię polową i oddziały wojskowe[2]. Latem 1921 ochronę granicy wschodniej postanowiło powierzyć Batalionom Celnym[3]. W Łachwie rozmieszczono dowództwo i pododdziały sztabowe 1 batalionu celnego, a jej 3 kompania stacjonowała w Maleszewie, która to wystawiała placówkę „Prypeć”. W drugiej połowie 1922 przeprowadzono kolejną reorganizację organów strzegących granicy wschodniej[4]. 1 września 1922 bataliony celne przemianowano na bataliony Straży Granicznej[5]. Już w następnym roku zlikwidowano Straż Graniczną, a z dniem 1 lipca 1923 pełnienie służby granicznej na wschodnich rubieżach powierzono Policji Państwowej[6]. W sierpniu 1924 podjęto uchwałę o powołaniu Korpusu Ochrony Pogranicza – formacji zorganizowanej na wzór wojskowy, a będącej w etacie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych[7].

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

W 1925, w składzie 5 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 17 batalion graniczny. W 1928 w skład batalionu wchodziło 14 strażnic[8]. Strażnica KOP „Prypeć” w latach 1928 – 1939 funkcjonowała w strukturze organizacyjnej 1 kompanii granicznej KOP „Olhomel”[9][10][11][12][13][14][15][16]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej[17].

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku prywatnym[18]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga polna długości 11,3 km[14].

Służba graniczna

edytuj

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[19].

Strażnica KOP „Prypeć” w 1932 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 1 kilometr 300 metrów od słupa granicznego nr 1137 do 1139[18], a w 1938 pododcinek szerokości 4 kilometrów 970 metrów od słupa granicznego nr 1137 do 1142[14].

Wydarzenia
  • W meldunku sytuacyjnym KOP za okres od 1 do 10 listopada 1928 odnotowano: W stronę posterunku alarmowego strażnicy nieznany sprawca oddał strzały. Wartownik odpowiedział ogniem. Z powodu ciemności strzały okazały się bezskuteczne[20].
Sąsiednie strażnice

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj