Strażnica WOP Rąpice
Strażnica WOP Rąpice – podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.
 Budynki byłej strażnicy w Rąpicach (wrzesień 2015) | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
8 komenda odcinka |
Strażnica SG w Rąpicach/w Cybince – graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
edytujStrażnica została sformowana w 1945 w strukturze 8 komendy odcinka Cybinka jako 36 strażnica WOP (Rampitz)[1]. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a], a strażnica WOP Rąpice I kategorii otrzymała nr 40[4]. W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica Rąpice I kategorii była 13. w 9 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza[5].
W 1964 strażnica WOP nr 8 Rąpice uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do II kategorii[6]. Kilka miesięcy później przeformowano strażnicę lądową WOP Rąpice II kategorii na strażnicę rzeczną kategorii I. W 1984 była strażnicą II kategorii - lądową.
W 1976 Wojska Ochrony Pogranicza przeszły na dwuszczeblowy system zarządzania. Strażnicę podporządkowano bezpośrednio pod sztab brygady[7].
Po rozwiązaniu w 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica w Rąpicach weszła w podporządkowanie Lubuskiego Oddziału Straży Granicznej[8].
W latach 90. XX w. strażnicę Straży Granicznej w Rąpicach przeniesiono do Cybinki[9].
Ochrona granicy
edytujW 1960 9 strażnica WOP Rąpice II kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 12000 m od znaku granicznego 447 do zn. gr. 432.
W 2003 strażnica w Cybince ochraniała odcinek granicy długości 26 184 m od znaku granicznego nr 432 do 466[10].
Dowódcy strażnicy
edytuj- por Stanisław Banaszek (?–1948)
- por. Michał Bulik (1948–?)
- chor./ppor. Mieczysław Olczak (?–1952)
- por. Jan Kubik (1953–1956)
- por. Józef Kyrcz (1956–1956)
- kpt. Józef Salamoniak (1956–1958)
- ppor. Kazimierz Olesiak (1958–1962)
- kpt. Franciszek Mazurek (1962–co najmniej do 1964)
- por. Józef Danyło (12.11.71–?)
- por Adam Siara (? –14.02.1975)
- por. Jan Siwik (13.02.1975–12.01.81)
- por. Ryszard Ostrowski (1981–1984)
Wykaz poniżej podano za Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1989. Ludzie - wydarzenia. s. 4.
- por. Banasiuk
- por. Michał Bulik
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.5.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1957 ↓, k.190.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1964 ↓, s. 590–620.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 53.
- ↑ Łach 2013 ↓, s. 294.
- ↑ Potocka i Kowalski 2011 ↓, s. 11.
- ↑ Potocka i Kowalski 2011 ↓, s. 16.
Bibliografia
edytuj- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
- Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1989. Ludzie – wydarzenia. Krosno Odrzańskie: Drukarnia Dem-druk w Lubsku, 2005.
- Luiza Potocka, Grzegorz Kowalski: Lubuski i Nadodrzański Oddział Straży Granicznej w Krośnie Odrzańskim. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
- ASGr.Historia Lubuskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Krosno Odrzańskie 1965
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.