Sumik pancerny
Sumik pancerny[1] (Callichthys callichthys) – gatunek słodkowodnej, subtropikalnej ryby sumokształtnej z rodziny kiryskowatych (Callichthyidae). Poławiany na niewielką skalę w celach konsumpcyjnych oraz dla potrzeb akwarystyki.
| Callichthys callichthys | |
| Linnaeus, 1758 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
sumik pancerny |
Zasięg występowania edytuj
Pospolity w rejonach Ameryki Południowej położonych na północ od Buenos Aires. Można odnaleźć go we wszystkich większych rzekach tego kontynentu, włączając w to Amazonkę oraz cały system rzeczny Paragwaju. Wysunięte najbardziej na północ wystąpienia gatunku miały miejsce w Trynidadzie[2].
Opis edytuj
Rodzinę kiryskowatych, do której zaliczany jest sumik pancerny wyróżnia występowanie dwóch rzędów nakładających się na siebie kostnych płytek, widocznych na obu stronach ciała. Pęcherz pławny znajduje się w kostnej puszce. Otwór gębowy jest mały, dolnie położony, z widoczną 1 lub 2 parami dobrze rozwiniętych wąsików. Wszyscy przedstawiciele tej rodziny mają zdolność oddychania powietrzem atmosferycznym, wykorzystując do tego celu jelito, które okresowo może pełnić rolę organu oddechowego. Płetwy piersiowe i grzbietowa posiadają mocny promień tworzący kolec. Na kolcu oparta jest również płetwa tłuszczowa[3].
Callichthys callichthys jest gatunkiem typowym dla rodzaju Callichthys. Jest rybą denną, występującą w wodach słodkich o temperaturach mieszczących się w przedziale 18–28 stopni Celsjusza[4]. Osobniki nie przekraczają zwykle 20 cm długości[5] i 80 gramów masy ciała. Samice są zwykle większe od samców, o ciele oliwkowozielonym. Samce o ubarwieniu jaśniejszym od samic, z nieznacznie zabarwioną na niebiesko lub fioletowo boczną stroną ciała. Płetwy piersiowe samców są bardziej rozwinięte niż samic, są czerwonobrązowe z pomarańczową lub czerwono-pomarańczową obwódką. Ryby te można znaleźć w środowiskach ekstremalnych, o praktycznie zerowej zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie, jak i w wolno płynących strumieniach i rzekach. Jeżeli biotop staje się zbyt suchy mogą przemieszczać się po lądzie w poszukiwaniu innego zbiornika wodnego[6].
Ekologia edytuj
Sumik pancerny żyje w wodach słodkich klimatu subtropikalnego. Można znaleźć go w wodach o temperaturze pomiędzy 18 a 28 °C, twardości 0–30 dGH i pH w granicach 5,8–8,3. Zasięg gatunku obejmuje środowiska od skrajnie beztlenowych (stojące wody o bardzo gęstej roślinności)[4] po lekko mętne lecz wolno płynące strumienie i rzeki[7].
Główne źródło pożywienia stanowią mniejsze ryby, owady oraz martwa materia organiczna. Ryba ta żeruje nocą[8]. Osobniki młodociane żywią się przedstawicielami typu Rotifera, małymi skorupiakami oraz larwami owadów, które znajdują kopiąc w podłożu[6]. Gatunek ten cechują niecodzienne zwyczaje godowe. Na czas okresu rozrodczego brzuszna strona ciała samca przybiera pomarańczowy kolor, a promienie jego płetw piersiowych stają się dłuższe i grubsze. Samiec buduje gniazdo składające się z tworzonych przez niego bąbelków, które wydmuchuje przez otwór gębowy. Tak utworzone gniazdo przytwierdzone jest do pływającej rośliny lub liścia. Po złożeniu w nim przez samicę jaj (do 120) samiec zaciekle go broni, aż do czasu wyklucia się młodych, co następuje zwykle po 4 do 6 dni[6].
Znaczenie gospodarcze edytuj
C. callichthys ma niewielkie znaczenie gospodarcze, w małych ilościach poławiany jest w celach konsumpcyjnych, bywa natomiast hodowany w akwariach, zwykle w grupach powyżej 5 osobników. Jest to gatunek chętnie pozyskiwany ze względu na niskie wymagania żywieniowe i środowiskowe[9].
Przypisy edytuj
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ Lehmann A.P., Reis, R.E., Callichthys serralabium: A New Species of Neotropical Catfish from the Upper Orinoco and Negro Rivers (Siluriformes: Callichthyidae), 2004.
- ↑ R.E. Reis, Checklist of the Freshwater Fishes of South and Central America., 2003.
- ↑ a b Riehl, R. i Baensch, H.A., Aquarien Atlas. Band. 1, 1991.
- ↑ Britski, H.A., K.Z. de S. de Silimon i B.S. Lopes, Peixes do Pantanal: manual de identificaçäo, wydanie 2, poprawione, 2007.
- ↑ a b c Le Bail, P.-Y., Keith P. i Planquette P., Atlas des poissons d'eau douce de Guyane. Tom 2, zeszyt II: Siluriformes, 2000.
- ↑ J.S. Kenny, Views from the bridge: a memoir on the freshwater fishes of Trinidad, 1995.
- ↑ Mills, D., Vevers G., The Tetra encyclopedia of freshwater tropical aquarium fishes, 1989.
- ↑ Callichthys callichthys. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 9 października 2018]