System Jaskini Olsztyńskiej
System Jaskini Olsztyńskiej, także Jaskinia Olsztyńska i Wszystkich Świętych oraz System Pustelnicy – jaskinia krasowa na północno-zachodnim zboczu wzgórza Pustelnica w Górach Sokolich na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Jaskinia wzięła swoją nazwę od pobliskiej miejscowości Olsztyn w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, około 15 km na południowy wschód od Częstochowy[1]. Składa się z czterech jaskiń, które dawniej uważano za odrębne, ale w wyniku eksploracji grotołazów okazało się, że tworzą one jeden system jaskiniowy[2].
Plan jaskini | |
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel | |
Długość |
240[1] m |
Deniwelacja |
24 m[1] |
Wysokość otworów |
343, 352, 353[1] m n.p.m. |
Data odkrycia |
1836 lub wcześniej |
Kod |
J.Cz.I-03.25 |
Położenie na mapie Olsztyna ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa śląskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego ![]() | |
Położenie na mapie gminy Olsztyn ![]() | |
![]() |
Opis jaskini
edytujWraz z Jaskinią Wszystkich Świętych, z którą tworzy jeden wspólny system, ma długość 224 metrów. Końcowa sala Jaskini Olsztyńskiej łączy się niedostępną szczeliną ze Schroniskiem Wschodnim stanowiącym przedłużenie ciągu głównego jaskini. System ma 4 otwory, a głosowo stwierdzono jego połączenie także z jaskinią Basieta. Otwór nr 1 to półkolisty otwór jaskini Olsztyńskiej. Ma szerokość 3 m i wysokość 1,7 m. Odwierty po ładunkach wybuchowych świadczą, ze uległ on powiększeniu podczas eksploatacji szpatu. 5 m na wschód od niego, między skałkami, znajduje się drugi, niewielki i często przysypany liśćmi otwór. Otwór nr 3 to ukośna szczelina o szerokości 6 m i wysokości 0,3–1,4 m. Otwór nr 4 (w Schronisku Wschodnim) to pionowa studnia o głębokości 9 m. Jej początkowa część ma nerkowaty kształt i rozmiary 1,5 × 2,2 m[2].
Historia dokumentacji
edytujNajstarsze wzmianki o Jaskini Olsztyńskiej pochodzą z roku 1836 autorstwa J.B. Puscha, kiedy stawiano ją wśród najpiękniejszych jaskiń na ziemiach polskich[1]. Jednak pod koniec XIX wieku uległa ona znacznemu zniszczeniu poprzez intensywną eksploatację kalcytu, używanego dawniej w hutnictwie szkła; ostatecznie wydobycie przerwano w 1932 roku[3]. W 1962 odkryto nowy korytarz w Jaskini Olsztyńskiej o nazwie BAKK, a w 1963 poprzez znajdujący się na jego końcu wąski zacisk grotołazom udało się przedostać do Jaskini Wszystkich Świętych. Udowodniono w ten sposób, że jaskinie te tworzą wspólny system jaskiniowy[1].
-
Otwór Schroniska Wschodniego
-
Otwór Jaskini Wszystkich Świętych
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Jaskinia Olsztyńska i Wszystkich Świętych, [w:] Epimenides – Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA [online], 2 lipca 2002 [dostęp 2017-08-23] .
- ↑ a b Jerzy Zygmunt , System Jaskini Olsztyńskiej, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-12-30] .
- ↑ Sokole Góry, [w:] Serwis internetowy Urzędu Gminy Olsztyn k. Częstochowy [online] [dostęp 2017-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-18] .