Systematyka motyli – dział systematyki i lepidopterologii zajmujący się podziałem systematycznym owadów z rzędu motyli.

Niesobka chmielanka z niesobkowatych.
Adela croesella z wąsikowatych.
Epichnopterix kovacsi z koszówkowatych.
Iphierga sp. z koszówkowatych
Tinea pellionella z molowatych.
Przedstawiciel namiotnikowatych
Gracillaria syringella z kibitnikowatych.
Wystrój wężowiaczek z wystrojowatych.
Alucita hexodactyla z rozstrzępiakowatych.
Zwójka zieloneczka z rodziny zwójkowatych.
Trociniarka czerwica z trociniarkowatych.
Sesia bebiciformis z przeziernikowatych.
Zadarlica spiżarnianka z omacnicowatych.
Kopulujące kraśnikowate.
Isoteinon lamprospilus z powszelatkowatych.
Parides sesostris z paziowatych.
Charonias eurytele z bielinkowatych
Morpho rhetenor z rusałkowatych.
Actias luna z pawicowatych.
Abraxas pantaria z miernikowcowatych.
Urania leilus z Uraniidae.
Zawisak tawulec z zawisakowatych.
Rolnica zbożówka (Agrotis segetum) z sówkowatych.

Linneusz w wydanym w 1758 roku Systema Naturae wyróżnił zaledwie trzy działy motyli: Papilio, Sphinx i Phalaena z 7 podgrupami[2]. Jedna z późniejszych koncepcji dzieliła motyle na dwa podrzędy: jarzemkowców (Jugatae), czyli równoskrzydłych (Homoneura) oraz wędzidełkowców (Frenatae), czyli różnoskrzydłych (Heteroneura)[3]. Kolejny podział wprowadził w 1925 i 1939 Borner. Podzielił on motyle, w zależności od morfologii genitaliów samic, na dwa podrzędy: Monotrysia oraz Ditrysia. Do koncepcji, które upadły z powodu braku monofiletyzmu jednej z grup, należą też podziały na: Microlepidoptera i Macrolepidoptera oraz na Heterocera i Rhopalocera[2].

Współcześnie wyróżnia się 4 podrzędy motyli oraz kilka wymarłych rodzin wczesnych motyli nieprzypisanych do żadnego z nich. Poniższy podział przyjęty został do poziomu rangi rodziny za pracą E. J. van Nieukerkena i innych z 2011 roku[1].

Należą tu 4 rodziny oraz 12 rodzajów i 16 gatunków nie przypisanych do żadnej z nich.

Zeugloptera

edytuj

Podrząd: Zeugloptera(inne języki) Chapman, 1917

Aglossata

edytuj

Podrząd: Aglossata(inne języki) Speidel, 1977

Heterobathmiina

edytuj

Podrząd: Heterobathmiina Kristensen & Nielsen, 1983

Glossata

edytuj

Podrząd: Glossata Fabricius, 1775

Klad: Coelolepida Nielsen & Kristensen, 1996 – obejmuje wszystkie następne taksony

Klad: Myoglossata Kristensen & Nielsen, 1981 – obejmuje wszystkie następne taksony

Klad: Neolepidoptera Packard, 1895

Heteroneura

edytuj

Infrarząd: Heteroneura Tillyard, 1918motyle różnoskrzydłe, obejmuje wszystkie następne taksony

Klad: Nepticulina Meyrick, 1928

Eulepidoptera bez Ditrysia

edytuj

Klad: Eulepidoptera Kiriakoff, 1948 – obejmuje wszystkie następne taksony

Klad: Incurvariina Börner, 1939

Klad: Etimonotrysia Minet, 1984

Eulepidoptera: Ditrysia bez Macroheterocera

edytuj

Klad: Ditrysia Börner, 1925 – obejmuje wszystkie następne taksony

Klad: Apoditrysia Minet, 1983 – obejmuje wszystkie następne taksony

Klad: Obtectomera Minet, 1986 – obejmuje wszystkie następne taksony

Eulepidoptera: Ditrysia: Macroheterocera

edytuj

Klad: Macroheterocera Chapman, 1893 – obejmuje wszystkie następne taksony

Przypisy

edytuj
  1. a b Erik J. van Nieukerken i inni, Order Lepidoptera Linnaeus, 1758, „Zootaxa”, 3148, 2011 (Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness), s. 212–221 [dostęp 2014-04-16].
  2. a b Malcolm J. Scoble: The Lepidoptera: Form, Function and Diversity. Oxford University Press, 1995, s. 4–5. ISBN 0-19-854952-0.
  3. Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 52.
  4. Lauri Kaila, Kari Nupponen, Pavel Yu. Gorbunov, Marko Mutanen, Maria Heikkilä. Ustyurtiidae, a new family of Urodoidea with description of a new genus and two species from Kazakhstan, and discussion on possible affinity of Urodoidea to Schreckensteinioidea (Lepidoptera). „Insect Systematics & Evolution”. 51, s. 444–471, 2020. Koninklijke Brill NV. DOI: 10.1163/1876312X-00002209.