Szereg rozdzielczy - szereg statystyczny opisujący informacje dotyczące badanej cechy danej populacji lub próby, w którym wartości tej cechy są uporządkowane i pogrupowane według określonych kryteriów[1]. Szereg rozdzielczy może opisywać cechy ilościowe i jakościowe[1].

Grupowanie jednostek według wartości można podzielić na dwa rodzaje[2]:

  • grupowanie typologiczne (jakościowe), w którym grupuje się warianty badanej cechy we względnie jednorodne grupy z niejednorodnej zbiorowości. Najczęściej stosowane do cech jakościowych[2];
  • grupowanie wariacyjne, które jest niezwiązane z wydzielaniem grup odmiennych jakościowo. Najczęściej stosowane względem cech ilościowych (chociaż grupowaniem wariacyjnym może być również grupowanie na podstawie pierwszych liter nazw)[3].

W przypadku grupowania w oparciu o cechy ilościowe, utworzone grupy mogą być przedziałami klasowymi[2].

Przykład edytuj

W badaniu liczby literówek na stronach Wikipedii zaobserwowano następujące wyniki (liczby reprezentują ilość znalezionych literówek na stronie):

0, 0, 1, 1, 0, 1, 2, 4, 1, 0, 2, 1, 0, 1, 2, 1, 2, 2, 1, 5

Wartości cechy Liczebność Częstość
0 5 0,25
1 8 0,4
2 5 0,25
4 1 0,05
5 1 0,05

Nazewnictwo edytuj

W pierwszym polskim podręczniku statystyki autorstwa Jana Czekanowskiego z 1913 r. ten typ szeregu nazywany był szeregiem liczebności[4] lub dyspersyą[5]. Proces grupowania wartości w przedziały określany był jako seryacja[5].

Przypisy edytuj

  1. a b Mirosław Krzysztofiak, Teoria i praktyka badań statystycznych, [w:] Mirosław Krzysztofiak, Andrzej Luszniewicz, Statystyka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1976, s. 54.
  2. a b c Mirosław Krzysztofiak, Teoria i praktyka badań statystycznych, [w:] Mirosław Krzysztofiak, Andrzej Luszniewicz, Statystyka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1976, s. 45.
  3. Mirosław Krzysztofiak, Teoria i praktyka badań statystycznych, [w:] Mirosław Krzysztofiak, Andrzej Luszniewicz, Statystyka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1976, s. 46-47.
  4. Jan Czekanowski, Zarys metod statystycznych w zastosowaniu do antropologii, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1913, s. 9-11.
  5. a b Jan Czekanowski, Zarys metod statystycznych w zastosowaniu do antropologii, Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1913, s. 12.