Szmaragdolotka białodzioba
Szmaragdolotka białodzioba[3] (Psittacara labati) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae). Występował endemicznie na Gwadelupie, ostatni raz stwierdzony w 1750. Wymarły. Nie zachowały się żadne okazy.
| Psittacara labati | |||
| (Rothschild, 1905) | |||
 Rekonstrukcja; 1907, autor: John Gerrard Keulemans | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
szmaragdolotka białodzioba | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Taksonomia
edytujGatunek opisał jako pierwszy Jean-Baptiste Labat w 1742; papugi te żyły na Gwadelupie[4]. Naukowo opisał szmaragdolotkę białodziobą Walter Rothschild na łamach „Bulletin of the British Ornithologists’ Club” w 1905. Nadał jej nazwę Conurus labati[5]. Obecnie (2021) akceptowaną przez BirdLife International nazwą jest Psittacara labati[6]. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny nie uznaje tego gatunku (2021)[7]. Nie zachowały się żadne okazy muzealne[8].
Charakterystyka
edytujJedyny znany opis sporządził Labat w 1742[9]:
[...] są rozmiarów kosa, całe zielone z wyjątkiem kilku czerwonych piórek, które mają na głowach. Dziób jest biały. Są bardzo łagodne, ujmujące i łatwo uczą się mówić.
Do wydanego w 1907 dzieła Extinct Birds Rothschilda załączona była tablica barwna autorstwa Keulemansa z rekonstrukcją wyglądu szmaragdolotki białodziobej[9].
Status
edytujIUCN uznaje szmaragdolotkę białodziobą za gatunek wymarły (EX, Extinct)[6]. Gatunek opisano w 1742. Du Tertre w 1654 i 1667 wspomniał o zielonych papugach żyjących na Gwadelupie; miały być rozmiarów sroki. James C. Greenway uznał, że opis mógł dotyczyć właśnie szmaragdolotki białodziobej. Hughes w 1750 również odnotował na Gwadelupie małe, zielone papugi (papugę określił Parakite)[8]. Hipoteza, jakoby szmaragdoltki białodziobe miały być w istocie zbiegłymi z niewoli szmaragdolotkami kubańskimi (P. euops), raczej nie jest prawdziwa, bowiem papugi te mają czerwień na skrzydłach, zaś szmaragdolotki białodziobe nie. Do wymarcia najprawdopodobniej przyczynił się odłów[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b D. Lepage: Guadeloupe Parakeet Eupsittula labati (Rothschild, 1905). [w:] Avibase – Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2021-07-28]. (ang.).
- ↑ Psittacara labati, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (1825) (Wersja: 2021-06-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-28].
- ↑ Jean Baptiste Labat: Voyage aux isles de l’Amerique. T. 2. 1742, s. 218. (fr.).
- ↑ Walter Rothshild. On extinct Parrots of the West Indies. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 16, s. 13, 1905.
- ↑ a b c Species factsheet: Psittacara labati. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-07-28]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-28]. (ang.).
- ↑ a b Matthew I. Williams & David W. Steadman: The Historic and Prehistoric Distribution of Parrots (Psittacidae) in the West Indies. W: Biogeography of the West Indies. CRC Press, 2001. ISBN 978-0-8493-2001-9.
- ↑ a b Rothschild, Lionel Walter: Extinct Birds: An Attempt to Unite in One Volume a Short Account of Those Birds which Have Become Extinct in Historical Times. 1907.