Sztab Generalny Wojska Polskiego

Sztab Generalny Wojska Polskiego (SG WP) – instytucja centralna Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, utworzona w 1918 r..

Sztab Generalny Wojska Polskiego
Logo
Ilustracja
Budynek sztabu przy ul. Rakowieckiej 4a w Warszawie
Państwo

 Polska

Data utworzenia

25 października 1918

Szef SG WP

generał Rajmund Andrzejczak

Zastępcy Szefa SG WP

gen. broni dr Piotr Błazeusz
gen. dyw. dr Dariusz Pluta
gen. dyw. dr Karol Dymanowski

Adres
ul. Rakowiecka 4a
00-904 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sztab Generalny Wojska Polskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Sztab Generalny Wojska Polskiego”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sztab Generalny Wojska Polskiego”
Ziemia52°12′31,1″N 21°00′41,7″E/52,208639 21,011583
Strona internetowa

Siedziba SG WP znajduje się w Warszawie przy ul. Rakowieckiej 4a.

GenezaEdytuj

Zalążkiem Sztabu Generalnego WP był Inspektorat Wyszkolenia Polskiej Siły Zbrojnej istniejący w okresie od 23 kwietnia 1917 do 29 października 1918. Inspektorat został utworzony rozkazem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich generała piechoty Hansa von Beselera, a rozwiązany rozkazem Szefa Sztabu Wojsk Polskich generała porucznika Tadeusza Rozwadowskiego, dzień po utworzeniu tegoż Sztabu. Szefem Inspektoratu był do 19 października 1918 generał piechoty Felix von Barth, a od tego dnia pułkownik Henryk Minkiewicz[1].

HistoriaEdytuj

25 października 1918, w Warszawie, Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ustanowiła urząd Szefa Sztabu Wojsk Polskich[2], który 28 października objął generał porucznik Tadeusz Rozwadowski. Na pamiątkę tego aktu Rady Regencyjnej dzień 25 października obchodzony jest jako święto instytucji polskiego Sztabu Generalnego.

22 grudnia 1928 minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zniósł dotychczasową nazwę „Sztab Generalny” i wprowadził na jej miejsce nazwę „Sztab Główny”[3]. Zmiana nazwy oznaczała powrót do tradycji Sztabu Głównego istniejącego w armii Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego. 1 września 1939 przeszedł na organizację czasu wojennego i został przeformowany na Sztab Naczelnego Wodza. Pod tą samą nazwą funkcjonował w Polskich Siłach Zbrojnych, we Francji, a od 1940 r. w Wielkiej Brytanii.

Wiosną 1939 roku oddano do użytku budynek Sztabu Głównego przy ul. Rakowieckiej, zaprojektowany przez Barbarę i Stanisława Brukalskich[4].

8 sierpnia 1944 w Lublinie przystąpiono do organizacji Sztabu Głównego WP, w ramach Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. 10 lipca 1945 przeformowany na etat pokojowy i przemianowany na Sztab Generalny WP.

ZadaniaEdytuj

Od 1990 r. Sztab Generalny realizuje podstawowe cele interoperacyjności oraz kompatybilności ze strukturami NATO. Szczególną uwagę zwraca się na problemy wspólnego działania zgłoszonych do Sojuszu Sztabów i wojsk, jak również standaryzację i unifikację wyposażenia technicznego. Zasadnicze przedsięwzięcia SG WP wynikały przede wszystkim z treści wypracowanych założeń modernizacyjnych.

Do zakresu działania Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego należy:

  • Współuczestniczenie w opracowywaniu koncepcji rozwoju Sił Zbrojnych i planowanie tego rozwoju,
  • Kierowanie kompleksowym planowaniem mobilizacyjnego i strategiczno-operacyjnego rozwinięcia oraz użycia Sił Zbrojnych,
  • Utrzymywanie w Siłach Zbrojnych gotowości bojowej i mobilizacyjnej,
  • Kierowanie szkoleniem wojsk, określanie celów, kierunków i zadań tego szkolenia oraz kierowanie programowaniem i planowaniem szkolenia bojowego i taktycznego, a także działalnością sportową w Siłach Zbrojnych,
  • Kierowanie szkolnictwem wojskowym w ramach pełnomocnictw udzielonych przez Ministra Obrony Narodowej,
  • Kierowanie programowaniem i planowaniem materiałowo-finansowym w Siłach Zbrojnych,
  • Wykonywanie innych zadań zleconych przez Ministra Obrony Narodowej oraz wynikających z ustaw i innych przepisów.

Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego odpowiada za organizację i przygotowanie do działań organu dowodzenia i stanowiska dowodzenia Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych

Struktura organizacyjna SG WPEdytuj

 
Znak dyplomowanych oficerów Sztabu Generalnego II Rzeczypospolitej

Kierownictwo[5]

Zarząd Organizacji i Uzupełnień – P1

Zarząd Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych – P2

Zarząd Planowania Użycia Sił Zbrojnych i Szkolenia – P3/P7

Zarząd Logistyki – P4

Zarząd Planowania i Programowania Rozwoju Sił Zbrojnych – P5

Zarząd Kierowania i Dowodzenia – P6

Zarząd Planowania Rzeczowego – P8

Szefowie SG WPEdytuj

Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
 
Flaga Szefa SG WP
Stanowisko
Państwo

  Polska

Pierwszy

gen. ppor. Tadeusz Rozwadowski

Długość kadencji

3 lata[9]

Obecny

generał Rajmund Andrzejczak

Obecny od

3 lipca 2018

Strona internetowa

Szefowie Inspektoratu Wyszkolenia Polskiej Siły Zbrojnej Królestwa Polskiego

Szef Sztabu Wojsk Polskich Królestwa Polskiego (Regencyjnego)

Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej

Szefowie Sztabu Głównego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej

Szefowie Sztabu Naczelnego Wodza podczas II wojny światowej

Szefowie Sztabu Głównego Polskich Sił Zbrojnych

Szefowie Sztabu Głównego Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego

Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w okresie Polski Ludowej

Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w III Rzeczypospolitej

PrzypisyEdytuj

  1. Centralne Archiwum Wojskowe: VII. Narodziny Wojska Polskiego (październik – grudzień 1918) [1]
  2. Dekret Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z 25 października 1918 (Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej Nr 1 z 28 października 1918 roku).
  3. Dz.Rozk. MSWojsk. Nr 36 z 22 grudnia 1928 roku, poz. 396.
  4. Grzegorz Mika. Od przedmieścia do bram przedmieścia. „Skarpa Warszawska”, s. 14, czerwiec 2022. 
  5. Zarządy SGWP, Wojsko-Polskie.pl [dostęp 2021-02-26] (pol.).
  6. Nowe perspektywy. wojsko-polskie.pl. [dostęp 2022-08-30].
  7. Michał Ratyński, Awanse generalskie w Siłach Zbrojnych RP, gov.pl, 1 marca 2021.
  8. Szef MON wyznaczył nowych dowódców wojskowych, Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2022-10-26] (pol.).
  9. Dz.U. z 2022 r. poz. 655
  10. Do 12 listopada działał jako najwyższy funkcją żołnierz polski, ponieważ w dniach 24 października-12 listopada urząd Naczelnego Wodza Wojsk Polskich nie był obsadzony. 24 października Rada Regencyjna zdymisjonowała naczelnego wodza gen. Beselera, a dopiero 12 listopada mianowała na ten urząd bryg. Piłsudskiego.
  11. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 19.06.1926 r. w: Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 25 z 28.06.1926 r., s. 197.
  12. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 03.12.1931 r. w: Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 219.
  13. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 10, s. 83, 4 lipca 1935. 

Linki zewnętrzneEdytuj