BMZ TEM1
TEM1 (ros. ТЭМ1) – manewrowa lokomotywa spalinowa produkcji radzieckiej, produkowana w latach 1958-1968 w Briańskich Zakładach Maszynowych (BMZ).
 TEM1-1751 | |
| Producent | |
|---|---|
| Lata budowy |
1958-1968[1] |
| Układ osi |
Co'Co' |
| Wymiary | |
| Masa służbowa |
126 t, późniejsze 120 t |
| Długość |
16 970 mm |
| Szerokość |
3080 mm |
| Wysokość |
4643 mm |
| Rozstaw osi skrajnych |
12 800 mm |
| Średnica kół |
1050 mm[1] |
| Napęd | |
| Trakcja |
spalinowa |
| Typ silników |
2D50 |
| Pojemność zbiorników paliwa |
5440 kg |
| Parametry eksploatacyjne | |
| Moc znamionowa |
1000 KM |
| Maksymalna siła pociągowa |
20 600 kg[1] |
| Rodzaj przekładni |
elektryczna |
| Prędkość konstrukcyjna |
90-100 km/h |
| Nacisk osi na szyny |
20 t |
| Parametry użytkowe | |
| Sterowanie wielokrotne |
pierwsze 62 lokomotywy |
Historia edytuj
Konstrukcja lokomotywy manewrowej TEM1 wywodziła się ogólnie ze spalinowozu TE1, stanowiącego radziecką wersję amerykańskiej lokomotywy ALCO RSD-1. Zastosowano ulepszony silnik wysokoprężny 2D50 z turbodoładowaniem o mocy 1000 KM, natomiast część jezdna (wózki z silnikami trakcyjnymi) wywodziła się ze spalinowozu TE3[2]. Pewnym zmianom uległa geometria lokomotywy – przy takim samym ogólnym układzie, nieco niższa centralna budka maszynisty została umieszczona jeszcze bliżej tyłu lokomotywy, a silnik został przesunięty w stronę budki i znalazł się dokładnie pośrodku długości lokomotywy. Lokomotywa otrzymała oznaczenie TEM1 (T - spalinowóz, E - z przekładnią elektryczną, M - manewrowy). Był to pierwszy radziecki spalinowóz manewrowy z przekładnią elektryczną i pierwszy spalinowóz produkowany w Briańskich Zakładach Maszynowych (Brianskij maszynostroitielnyj zawod – BMZ)[2]. Głównym konstruktorem był P. Aronow[1].
Pierwszy egzemplarz wyprodukowano 19 lipca 1958. W toku produkcji lokomotywy te podlegały drobnym zmianom mechanicznym. Od lokomotywy nr TEM1-0270 zamieniono pochyłe w górnej części ściany budki maszynisty na pionowe, dla poprawy widoczności (jak w TEM2)[2][1]. Od lokomotywy nr 950 zaprzestano montowania zderzaków (lokomotywa posiadała sprzęg SA-3). Stopniowo masa służbowa produkowanych lokomotyw obniżyła się ze 126 do 120 ton, natomiast wzrosła prędkość maksymalna z 90 do 100 km/h. Od 1965 roku montowano ulepszony silnik 2D50M, o zmniejszonym zużyciu paliwa[1]. Wyprodukowano ogółem 1946 sztuk, z tego 842 dla przemysłu[3]. W 1992 roku w krajach dawnego ZSRR jeździło ich jeszcze 541[2].
Następcą TEM1 była wywodząca się z niej lokomotywa TEM2, w której zastosowano m.in. nowy silnik i prądnicę.
Konstrukcja edytuj
Silnik wysokoprężny 2D50, o mocy 1000 KM przy 740 obr./min, sześciocylindrowy z turbosprężarką, czterosuwowy, produkcji Zakładów Penzeńskich w Penzie. Średnica cylindrów 318 mm, skok tłoka 330 mm. Silnik miał masę 17 100 kg[1]. Z wałem silnika połączona główna prądnica typu MPT-84/39 (jak w TE1), o mocy 700 kW (napięcie 580 V, maksymalne napięcie 900 V, natężenie prądu 1200 A)[1]. Lokomotywa wyposażona była ponadto w agregat ze wzbudnikiem MWT-25/9 (moc 3,6 kW) i pomocniczą prądnicą MWG-25/11 (moc 5 kW)[1].
Silniki trakcyjne EDT-200B miały moc po 87 kW (napięcie 125 V, natężenie 820 A). Silniki podłączone szeregowo lub (po przekroczeniu określonej prędkości) szeregowo i równolegle[1]. Wyposażenie elektryczne lokomotywy było produkowane przez zakład Elektrotjażmasz w Charkowie.
-
TEM1-0026 (wczesnej serii) w muzeum kolei w Petersburgu -
TEM1-0026 w muzeum kolei w Petersburgu
.jpg)
.jpg)
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- K. Ignatow. Specjalno dla maniewrow (maniewrowyje tiepłowozy TEM1 i TEM2). „Łokotrans”. 7/200. (ros.).
- Witalij A. Rakow: Łokomotiwy otieczestwiennych żeleznych dorog 1956-1975. Moskwa: Transport, 1999. ISBN 5-277-02012-8. (ros.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Тепловоз ТЭМ1 и его модификации. railroad.100megsfree5.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-03)].
Zobacz też edytuj
- BMZ/ŁTZ TEM2 - następca serii TEM1
- BMZ TEM18 - następca serii TEM2, bazującej na TEM1