Tatiana Cabaj z d. Steinwachen – Polka, „Sprawiedliwa wśród Narodów Świata”.

Tatiana Cabaj
z d. Steinwachen
Miejsce zamieszkania

Kołomyja, Garwolin

Narodowość

polska

Małżeństwo

Jan Cabaj

Dzieci

Janina Pawliszewska, Antonina Wojciechowska

Odznaczenia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Życiorys edytuj

Tatiana Cabaj była żoną Jana Cabaja, oficera Wojska Polskiego. Mieli córki Janinę i Antoninę. W latach 1930–1938 mieszkali w Kołomyi, później przeprowadzili się do Garwolina. Ich sąsiadami w Kołomyi była rodzina Grünbergów – Baruch i Freda z domu Zuckerman z dziećmi: Miriam i Karolem. Janina przyjaźniła się z Miriam, z którą uczęszczała do szkoły. Antonina zaś przyjaźniła się z bratem Miriam – Karolem. Podczas okupacji niemieckiej Jan działał w ruchu oporu. W Armii Krajowej udzielały się córki[1].

W 1941 Grünbergowie znaleźli się w getcie w Kołomyi, następnie zaś w Stanisławowie. Baruch i Karol zginęli. Freda wraz z córką zostały złapane w getcie w Stanisławowie w listopadzie 1942. Zbiegły podczas transportu. Podczas ucieczki Freda w wyniku skoku złamała obie nogi. Miriam sama dotarła do Cabajów, gdzie otrzymała schronienie i pozostawała na utrzymaniu do stycznia 1943. Od przyjaciółki dostała dokumenty na nazwisko Helena Balkowska. Miriam, mimo zapewnień Cabajów, że może zostać u nich, na początku 1943 udała się do Warszawy, gdzie uzyskała kennkartę. Pracowała jako pomoc kuchenna i sprzątaczka. Na niedziele przyjeżdżała do Cabajów. W październiku 1944 opuściła Warszawę razem z żandarmerią. Na początku marca 1945 została wyzwolona przez oddziały amerykańskie w Ahlen. Po wojnie pozostała w Niemczech, gdzie wyszła za mąż za Helmuta Sandera (1921–1993). Utrzymywała kontakt z Cabajami[1].

W 1943 Niemcy aresztowali Jana Cabaja za działalność konspiracyjną. W kwietniu 1944 został stracony na Zamku Lubelskim[1].

W 1991 Tatiana Cabaj wraz z mężem i córkami zostali odznaczeni medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c Natalia Aleksiun, Historia pomocy - Rodzina Cabajów [online], sprawiedliwi.org.pl, grudzień 2014 [dostęp 2019-12-28].
  2. Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2019. Poland [online], yadvashem.org, 2019, s. 10 [dostęp 2019-12-28] (ang.).