Tatraea dumbirensis

gatunek grzyba

Tatraea dumbirensis (Velen.) Svrček – gatunek grzybów z rzędu tocznikowców (Helotiales)[1].

Tatraea dumbirensis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

tocznikowate

Rodzaj

Tatraea

Gatunek

Tatraea dumbirensis

Nazwa systematyczna
Tatraea dumbirensis (Velen.) Svrček
Česká Mycol. 46(3-4): 161 (1993)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tatraea, Helotiaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1934 Josef Velenovský, nadając mu nazwę Helotium dumbirense. Obecną, uznaną przez Index Fungorum, nazwę nadał mu w roku 1993 Mirko Svrček[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Ciboria dumbirensis (Velen.) Spooner 1988
  • Helotium dumbirense Velen. 1934
  • Lanzia dumbirensis (Velen.) Wöldecke 1998

Owocniki typu apotecjum na trzonku lub siedzące. Pojedynczy ma kieliszkowaty kształt, średnicę około 3–7 mm i trzon o wysokości 1-3 mm. Wraz z trzonem osiąga wysokość do 10 mm. Brzeżek owocnika zbudowany z kulistych, nieregularnych, bladobrązowych komórek o szerokości 120–160 µm. Owocniki najczęściej występują w grupach. Hymenium ma spłaszczony, nieregularny miseczkowaty kształt z wyraźnym brzegiem. Powierzchnia gładka, biaława, przez szary do fioletowo-brązowego, zewnętrzna strona oprószona do puszystej[3][4].

Cechy mikroskopowe

Worki cylindryczne, unitunikowe, 8-zarodnikowe, w górnej części zazwyczaj mniej lub bardziej ścięte, amyloidalne, z pierścieniem wierzchołkowym. Mają rozmiar około 120–200 × 11–13 µm. Wstawki cylindryczne, przegrodowe, prawie nigdy nie pogrubione i czasami lekko pofalowane na wierzchołku, szerokie 2–2,5 µm, z refrakcyjnymi kroplami. Zarodniki o kształcie zakrzywionej elipsoidy do prawie przecinka. Gładkie, szkliste (hialinowe). Zawierają wiele kropel i mają wymiary 16–28 × 5–8,5 µm. Są jednokomórkowe, ale czasami w bardzo dojrzałych zarodnikach występuje pojedyncza septa[3][4][5][6][7][8].

Występowanie i siedlisko edytuj

Występuje jesienią[4] na zgniłym drewnie zwalonych pni lub gałęziach drzew liściastych, rzadko iglastych. Wydaje się, że preferuje buki (Fagus) jako podłoże, ale znaleziono go również na innych drzewach liściastych – jesionach (Fraxinus), brzozach (Betula), jarzębach (Sorbus), wiśni (Prunus avium) i na jodłach (Abies)[6][9]. W Czechach, na Morawach i na Słowacji występuje w starych dziewiczych lasach bukowych w górach, ale także na niższych wysokościach w mieszanych lasach liściastych[10][11]. Ich występowanie stwierdzono w Austrii, Danii, Chorwacji, Czarnogórze, Francji, Niemczech, Norwegii, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Włoszech[7][9][12]. W Polsce stwierdzono jego stanowiska na Babiej Górze w górnej granicy lasu[13]. Znajduje się na czerwonych listach Austrii, Chorwacji, Szwecji i Wielkiej Brytanii[7][14].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum – Names Record [online], www.indexfungorum.org [dostęp 2020-11-08] (ang.).
  2. Species Fungorum – Species synonymy [online], www.speciesfungorum.org [dostęp 2020-11-08] (ang.).
  3. a b Tatraea dumbirensis, [w:] Micobotánica-Jaén – Asociación Botánica y Micológica de Jaén, yumpu.com, s. 261-264 [dostęp 2020-11-14] (hiszp.).
  4. a b c Tatraea dumbirensis, [w:] Thomas Læssøe, Jens H. Petersen, Fungi of Temperate Europe, Princeston and Oxford: Princeston University Press, 2019, s. 1444, ISBN 978-0-691-18037-3.
  5. Tatraea dumbirensis, [w:] Leotiomycetes – Helotiales, ascofrance.fr [dostęp 2020-11-14] (fr.).
  6. a b Nicolas Van Vooren, Yannick Mourgues, Notes sur de nouvelles récoltes françaises d’une espèce méconnue, Tatraea dumbirensis (Velen). Svrček (Ascomycota, Helotiales), „Bulletin semestriel de la Fédération des associations mycologiques méditerranéennes”, 36, 2009, s. 39-42, ISSN 0999-6230 (fr.).
  7. a b c Branislav Perić, Première récolte monténégrine d'une espèce rare en europe: Tatraea dumbirensis, „Mycologia Montenegrina”, XVI, 2013, s. 49-59, ISSN 1450-7153 (fr.).
  8. Hans-Otto Baral i inni, Tatraea dumbirensis, new records of a rare leotialean discomycete in Europe, „Österreichische Zeitschrift für Pilzkunde”, 8, 1999, s. 71-82, ISSN 1021-2450 (ang.).
  9. a b Teppo Rämä, Hundreds of species observations and four ascomycetes new to Norway during a mycology field course, 2018, s. 80-81, ISSN 0800-1820 [dostęp 2020-11-14] (ang.).
  10. Mirko Svrček, New or less known Discomycetes. XXIII., „Česká Mykologie”, 46 (3-4), 1993, s. 161, ISSN 0009-0476 (ang.).
  11. Karol Ujházy i inni, Response of fungal and plant communities to management-induced overstorey changes in montane forests of the Western Carpathians, „European Journal of Forest Research”, 137 (2), 2018, s. 169–183, DOI10.1007/s10342-017-1096-6, ISSN 1612-4677 [dostęp 2020-11-14] (ang.).
  12. Contribución al conocimiento de la micobiota del parque natural de la Sierra Norte de Guadalajara, [w:] Juan Carlos Campos i inni, Catálogo y especies más interesantes, „Boletín de la Sociedad Micológica de Madrid”, I (38), 2014, s. 163-181, ISSN 0214-140X (hiszp.).
  13. Anna Bujakiewicz, Grzyby wielkoowocnikowe Babiogórskiego Parku Narodowego, [w:] Wiesław Mułenko, Jan Holeksa (red.), Grzyby Babiej Góry. Monografie Babiogórskie, Wrocław-Zawoja: Babiogórski Park Narodowy, 2018, s. 47-83, ISBN 978-83-64423-86-4.
  14. Red Data List of Threatened British Fungi, [w:] The British Mycological Society, www.britmycolsoc.org.uk [dostęp 2020-11-14] (ang.).