Tejszeba

urartyjskie bóstwo burzy i wojny

Tejszeba (urart. Dim, Dte-e-i-še-ba) – urartyjskie bóstwo burzy i wojny, drugi w hierarchii panteonu Urartu po Chaldim. Symbolem Tejszeby był byk, niekiedy przedstawiano go na lwie. Za jego małżonkę uważano bogini Chubę, z którą spłodził syna Turani[1].

Tejszeba
Dim, Dte-e-i-še-ba
bóg burzy i wojny
Ilustracja
Płaskorzeźba z ruin twierdzy Adildżewaze
Występowanie

religia Urartu

Atrybuty

byk, lew

Teren kultu

Urartu

Szczególne miejsce kultu

Tejszebaini

Odpowiednik

Adad, Teszub

Rodzina
Żona

Chuba

Dzieci

Turani

Ponieważ wiele elementów religii urartyjskiej zostało zapożyczonych z Mezopotamii, Tejszeba miał dużo wspólnych cech z asyryjskim bogiem Adadem. W piśmie klinowym Urartu imię boga zapisywane było za pomocą asyryjskiego ideogramu. Jego imię i atrybuty nawiązują również do huryckiego Teszuba[2]. Istnieje teoria, że Tejszeba został zapożyczony przez Urartyjczyków z Mezopotamii za pośrednictwem Hetytów[3].

Na cześć Tejszeby zostało nazwane położone na wzniesieniu Karmir Blur miasto Tejszebaini. Liczba ofiar dla Tejszeby, jaką podają teksty urartyjskie, składała się z sześciu wołów i dwunastu owiec[4].

Wizerunki Tejszeby
Inskrypcja w języku asyryjskim na jednym z kamieni twierdzy Płaskorzeźba z ruin twierdzy Adildżewaze i szkic na papierze Odłamek tronu z brązu, znaleziony przy wykopaliskach w Toprakkale. Znajduje się w Ermitażu

Przypisy

edytuj
  1. И.М. Дьяконов, Архаические мифы Востока и Запада, s. 98, 105.
  2. Б.Б. Пиотровский, Ванское царство (Урарту), s. 220.
  3. Б.Б. Пиотровский, Ванское царство (Урарту), s. 221.
  4. Г.А. Меликишвили, Урартские клинообразные надписи, „Вестник древней истории”, nr 1–4 (1953), 1 (1954).

Bibliografia

edytuj
  • „Вестник древней истории”, 1–4 (1953), 1 (1954).
  • Дьяконов И.М., Архаические мифы Востока и Запада, Москва 1990.
  • Пиотровский Б.Б., Ванское царство (Урарту), Москва 1959.