Temburong (malajski Daerah Temburong) – jeden z czterech dystryktów Brunei, zajmujący wschodnią część kraju. Stolicą jest Bangar[3].

Temburong
Daerah Temburong
dystrykt
Ilustracja
Park Narodowy Ulu Temburong
Państwo

 Brunei

Siedziba

Bangar

Kod ISO 3166-2

BN-TE

Powierzchnia

1 288 km²[1]

Populacja (2014)
• liczba ludności


10 908[2]

• gęstość

8,47 os./km²

Położenie na mapie Brunei
Położenie na mapie
Strona internetowa

Geografia

edytuj

Temburong jest eksklawą, oddzieloną od reszty terytorium państwa przez Malezję i wody Zatoki Brunei. Dystrykt ma powierzchnię 1 288 km². Północna część dystryktu porośnięta jest lasami mangrowymi i poprzecinana licznymi rzekami. Znajdują się tu wyspy Pulau Selirong, Pulau Siarau oraz mniejsze Pulau Kitang, Pulau Selanjak i Pulau Tarap[4]. Najważniejszą rzeką jest przepływająca przez stolicę Sungai Temburong. Inne większe z nich to Sungai Pandaruan, tworząca zachodnią granicę dystryktu, Sungai Labu – duży dopływ Temburongu, Sungai Duwau Besar, Aloh Besar oraz płynąca wschodnią granicą Sungai Bangau. Na Sungai Pandaruan leży wyspa Pulau Kibi, a na Sungai Temburong – Pulau Pituat[5]. Południe dystrktu tworzą porośnięte lasem deszczowym góry poprzecinane głębokimi dolinami rzecznymi o stromych stokach z najwyższym szczytem Brunei – Pagonprick[6].

Ludność

edytuj

Według danych z 2014 roku zamieszkuje tu ponad 10 000 osób.

Transport

edytuj

Ze względu na bogatą sieć rzeczną i nieprzystępne środowisko naturalne istotną rolę odgrywa transport wodny. Istnieje tu jednak kilka dróg krzyżujących się w stolicy. Z zachodu na wschód dystrykt przecina ciąg Jalan Ujong-Jalan Labu. W kierunku południowym odchodzą od niej Jalan Batang Duri[3] i Jalan Selapon[7].

Ochrona przyrody

edytuj
 
Wschód słońca ze szczytu Pagonprick

Dystrykt Temburong jest najcenniejszym przyrodniczo obszarem Brunei. Dużą jego część pokrywają obszary chronione. Południowe górzyste lasy deszczowe pokrywa Batu Apoi Forest Reserve, w którego skład wchodzi Park Narodowy Ulu Temburong, pierwszy w Brunei park narodowy o powierzchni ok. 550 km²[6]. Na północny zachód stąd znajduje się Peradayan Forest Reserve[8]. Lasy mangrowe porastające północ dystryktu objęte są Labu Forest Reserve, zaś wyspa Selirong w całości stanowi Palau Selirong Forest Recreation Park[5]. W ramach programu Heart of Borneo planowane jest przekształcenie istniejących form w obszary ochrony ścisłej: Batu Apoi National Park, Labu-Selirong Wildlife Sanctuary oraz Peradayan Nature Reserve[9].

Podział administracyjny

edytuj
 
Mukimy dystryktu Temburong

W skład dystryktu wchodzi 5 mukimów[10]:

Przypisy

edytuj
  1. Lonely Planet, Daniel Robinson, Joshua Samuel Brown, Adam Karlin, Simon Richmond, Iain Stewart, Richard Waters: Lonely Planet Borneo. Lonely Planet, 2012-06-01. ISBN 978-1-74220-652-3. [dostęp 2015-11-12]. (ang.).
  2. Temburong District - Cities By Population. populationlist.com. [dostęp 2015-11-12]. (ang.).
  3. a b Wendy Hutton: Adventure Guide:East Malaysia. 1997, s. 163.
  4. Geronimo Silvestre: The Coastal Resources of Brunei Darussalam: Status, Utilization and Management. 1992, s. 149-150.
  5. a b Jack Cox: Initial Surveyes of Crocodiles and Habitat at Pulau Selirong Forest Recreation Park and Other Areas of Brunei Bay, Brunei Darussalam. May and July 2006. Technical Report for Forestry Dep.. 2006. [dostęp 2013-10-09].
  6. a b WWF: The Environmental Status 2012 of the Heart of Borneo Text. WWF, 2012. [dostęp 2013-10-06].
  7. Jalan Selapon na Google Maps. [dostęp 2013-10-08].
  8. Peradayan Forest Reserve na stronie zoos.org. 2004-11-17. (ang.).
  9. Ministry of Industry and Primary Resources of Negara Brunei Darussalam: Heart of Borneo. Project Implementation Framework Negara Brunei Darussalam. [dostęp 2013-10-10].
  10. Brunei Postcode. 2013-10-07.