Temperatura odczuwalna

Temperatura odczuwalna (ang. apparent temperature) – stan określający, jakie odczucie termiczne wystąpi przy danych warunkach pogodowych. Wyliczana jest w zależności od przyjętego modelu na podstawie takich parametrów, jak temperatura powietrza, siła wiatru, wilgotność i opady.

Po raz pierwszy pojęcie temperatury odczuwalnej wprowadzili Paul Allman Siple i Charles Passel w latach 40. XX wieku. Był to wynik ich spostrzeżenia, dotyczącego zamarzania wody w naczyniu podczas badań naukowych na Antarktydzie. Z obserwacji tej wynikało, że czas, po jakim zamarzała woda, zależał od jej początkowej temperatury, temperatury otoczenia i prędkości wiatru.

Istnieje kilka modeli, pozwalających obliczyć temperaturę odczuwalną, jednak żaden nie daje zadowalających wyników w całym zakresie zmienności warunków atmosferycznych.

Proponowane modele

edytuj

Model 1 – temperatura-wiatr

edytuj

Według modelu zaproponowanego w 2001 przez amerykański instytut National Weather Service   jest dana wzorem:

 

gdzie:   temperatura powietrza w °C,   prędkość wiatru w km/h (przykładowe wartości obliczone według tego modelu przedstawia tabela poniżej).

Tabela 1. Przykładowe wartości temperatury odczuwalnej obliczone według modelu 1
x 10 °C 5 °C 0 °C −5 °C −10 °C −15 °C −20 °C −25 °C −30 °C −35 °C −40 °C −45 °C −50 °C
10 km/h 8,6 2,7 −3,3 −9,3 −15,3 −21,1 −27,2 −33,2 −39,2 −45,1 −51,1 −57,1 −63,0
15 km/h 7,9 1,7 −4,4 −10,6 −16,7 −22,9 −29,1 −35,2 −41,4 −47,6 −53,74 −59,9 −66,1
20 km/h 7,4 1,1 −5,2 −11,6 −17,9 −24,2 −30,5 −36,8 −43,1 −49,4 −55,7 −62,0 −69,3
25 km/h 6,9 0,5 -5,9 −12,3 −18,8 −25,2 −31,6 −38,0 −44,5 −50,9 −57,3 −63,7 −70,2
30 km/h 6,6 0,1 −6,5 −13,0 −19,5 −26,0 −32,6 −39,1 −45,6 −52,1 −58,7 −65,2 −71,7
35 km/h 6,3 −0,4 −7,0 −13,6 −20,2 −26,8 −33,4 −40,0 −46,6 −53,2 −59,8 −66,4 −73,1
40 km/h 6,0 −0,7 −7,4 −14,1 −20,8 −27,4 −34,1 −40,8 −47,5 −54,2 −60,9 −67,6 −74,2
45 km/h 5,7 −1,0 −7,8 −14,5 −21,3 −28,0 −34,8 −41,5 −48,3 −55,1 −61,8 −68,6 −75,3
50 km/h 5,5 −1,3 −8,1 −15,0 −21,8 −28,6 −35,4 −42,2 −49,0 −55,8 −62,7 −69,5 −76,3
55 km/h 5,3 −1,6 −8,5 −15,3 −22,2 −29,1 −36,0 −42,8 −49,7 −56,6 −63,4 −70,3 −77,2
60 km/h 5,1 −1,8 −8,8 −15,7 −22,6 −29,5 −36,5 −43,4 −50,3 −57,2 −64,2 −71,1 −78,0

Model 2 – temperatura-wiatr

edytuj

Inny z modeli traktuje temperaturę odczuwalną również jako liniową funkcję temperatury powietrza, jednak zmienia się w nim rodzaj zależności od prędkości wiatru:

 

(gdzie zastosowano oznaczenia jak w modelu 1).

Modele wielowymiarowe

edytuj

Istnieje wiele uogólnień powyższych modeli, wprowadzających szereg wskaźników biometeorologicznych, zależnych m.in. od wilgotności czy promieniowania słonecznego. Temperatura odczuwalna podawana w prognozach jest liczona dla „standardowego człowieka” i ma wartość jedynie orientacyjną.

Bibliografia

edytuj
  • Krzysztof Błażejczyk: Wymiana ciepła pomiędzy człowiekiem a otoczeniem w różnych warunkach środowiska geograficznego. Wrocław: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1993.