Temperatura powietrza
Temperatura powietrza – jeden z podstawowych elementów meteorologicznych, określający stan cieplny atmosfery.
Dane o temperaturze powietrza zbierane są przez stacje meteorologiczne. Pomiaru dokonuje się na wysokości 2 m nad gruntem za pomocą termometru, osłoniętego przed bezpośrednim promieniowaniem słonecznym w klatce meteorologicznej. Osobnymi termometrami dokonuje się pomiaru temperatury maksymalnej i minimalnej – odpowiednio termometrem maksymalnym i minimalnym. Temperaturę podaje się w stopniach Celsjusza [°C], Fahrenheita [°F] lub kelwinach [K].
Różnica między najwyższą a najniższą temperaturą w danym okresie to amplituda temperatury powietrza.
Rozkład temperatury na Ziemi zależy od:
- szerokości geograficznej (kąt wysokości Słońca)
- wysokości nad poziomem morza (każde 100 m wyżej to 0,6÷1,0 °C mniej – w zależności od wilgotności powietrza)
- rodzaju podłoża atmosfery (woda czy ląd; ciemne podłoże szybciej się nagrzewa)
- rozmieszczenia lądów i oceanów
- prądów morskich
- układu form ukształtowania powierzchni względem promieni słonecznych i przeważających wiatrów
- cyrkulacji atmosferycznej
- zachmurzenia
- szaty roślinnej (cień)
Amplituda temperatury może być dobowa lub roczna. Amplituda temperatury jest cechą dość charakterystyczną dla określonych miejsc na kuli ziemskiej. Średnia roczna amplituda temperatury jest jednym z kryteriów wydzielenia kontynentalnego i oceanicznego typu klimatu.
Ponadto mierzona jest także temperatura przy gruncie na wysokości 5 cm.