Teofil Olędzki
Teofil Olędzki herbu Rawicz (zm. 1707) – marszałek wołkowyski, działacz polityczny, syn Jerzego, pisarza ziemskiego wołkowyskiego i Justyny z Bychowców, pisarzównej grodzkiej lidzkiej.
 Rawicz | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Ojciec |
Jerzy Olędzki, sędzia ziemski wołkowyski |
| Matka |
Justyna Bychowiec, pisarzówna grodzka lidzka |
| Żona |
1. Helena Mokłokówna, sędzianka ziemska nowogrodzka |
| Dzieci |
Krzysztof Olędzki, starosta wołkowyski |
Sprawowane urzędy edytuj
Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów edytuj
- 1668 – z Powiatu Wołkowyskiego
- 1674 – z powiatu wołkowyskiego
- 1676 (sejm koronacyjny[3].)
- sejm zwyczajny 1677 roku z sejmiku wołkowyskiego[4]
- 1685 – z powiatu wołkowyskiego
- 1688 (I) – z powiatu wołkowyskiego
- 1690 – z powiatu wołkowyskiego
- 1693 – z powiatu wołkowyskiego
- 1696 – z powiatu wołkowyskiego
- 1697 – z powiatu wołkowyskiego[5]
Deputat na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego edytuj
- 1664 – z powiatu wołkowyskiego
- 1677 – z powiatu wołkowyskiego
- 1692 – z powiatu wołkowyskiego[6]
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie szlacheckiej wyznania kalwińskiego, osiadłej w powiecie wołkowyskim. Już w 1664 zostaje obrany na deputata do Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wielokrotnym posłem na sejmy. Równocześnie był patronem zboru kalwińskiego w Moczulnej i jednym z najwybitniejszych działaczy kalwińskich na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był dyrektorem czterech synodów prowincji litewskiej. Był elektorem Jana III w 1674, jako deputat podpisał jego pacta conventa[7]. Był Marszałkiem Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1686 roku. Jako deputat podpisał pacta conventa Augusta II Mocnego w 1697 roku[8]. Podczas wojny domowej na Litwie opowiedział się przeciwko Sapiehom. Podczas bitwy pod Olkiennikami przewodził szlachcie wołkowyskiej. Był członkiem konfederacji olkienickiej w 1700 roku[9]. Testament sporządził 31 maja 1707 roku. Zmarł przed 23 lipca roku następnego.
Genealogia edytuj
| Krzysztof (zm. 1602) starosta dziacki i żylicki x. Anna Jesman | Jan (zm. 1649) dziedzic Mścibowa i Kołonny x1. Krystyna Rayska x2. Helena Wołłowicz | Krzysztof (zm. 1699) pisarz ziemski wołkowyski | Krzysztof (zm. 1715) starosta wołkowyski | Kazimierz starosta żylicki x. Katarzyna Kęsowska | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jerzy Olędzki (zm. ok. 1658) sędzia ziemski wołkowyski x. Justyna Bychowiec pisarzówna grodzka lidzka | Teofil (zm. 1707) marszałek wołkowyski x1. Helena Mokłokówna sędzianka ziemska nowogrodzka x2. Eufrozyna Połubińska wojewodzianka nowogrodzka | Bogusław (zm. ok. 1723) płk. husarski JKM x. Zofia Niezabitowska | Stanisław (zm. ok. 1740) starosta dziacki i żylicki x Zofia Bernowicz | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Krzysztof (zm. 1669) podkomorzy wołkowyski | Dionizy (zm. ok. 1705) pisarz grodzki wołkowyski x. Anna Samborzanka → Gałąź Chrustowska | Jerzy Olędzki (zm. ok. 1740) marszałek wołkowyski x. Teodora Pakoszówna | Stefan Olędzki (zm. 1771) koniuszy litewski x. Konstancja Pakoszówna chorążanka nadw. litewska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy edytuj
- ↑ Żychliński, t. XIII, s. 259–262.
- ↑ Informacje od prof. Andrzeja Rachuby z IH PAN.
- ↑ Krystyn Matwijowski, Pierwsze sejmy z czasów Jana III Sobieskiego, Wrocław 1976, s. 248.
- ↑ Diana Konieczna, Litewska kampania sejmikowa przed sejmem warszawskim z 1677 roku. Rocznik Lituanistyczny 2018, T. 3, s. 91.
- ↑ Vol.Leg. IV, s. 481, 499, V, s. 146, 156, 210, 215, 364, 420.
- ↑ Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego. 1582-1696. Spisy, t. I, oprac. A. Rachuba, Przemysław P. Romaniuk, W. 2004.
- ↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey Między Warszawą a Wolą, przez opisane Artykuły do samego tylko Aktu Elekcyey należące, uchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego Tysiąc Szesc Set Siedmdziesiat Czwartego, dnia Dwudziestego Miesiaca Kwietnia., s. 30.
- ↑ Actum in Curia Regia Varsaviensi, 1697 feriâ secundâ post festum Sanctae Margarethae Virginis [...] proximâ anno [...] 1697, s. 20.
- ↑ [1][Postanowienie generalne stanów W. X. Litewskiego wieczne y nigdy nienaruszone, na zieździe walnym woiewództw y powiatów. Pospolitym ruszeniem pod Olkinikami uchwalone [...] 1700], rkps Biblioteki Kórnickiej 00404, [b.n.s]
Bibliografia edytuj
- R. Kołodziej, Litewski sejmik generalny w Słonimiu na tle sytuacji w Rzeczypospolitej przed sejmem 1685 roku, Res Historica, nr 40, Lublin 2015
- A. Link-Lenczowski, Teofil Olędzki, PSB XXIII, Wrocław, 1978, s. 800–801
- Volumina Legum, Petersburg 1860