Tgb m/42SKP
Terrängbil m/42 Scania Kaross Pansar (oznaczenie fabryczne Scania Vabis F11-0) – szwedzki transporter opancerzony skonstruowany w latach 40. XX wieku. Znajdował się na uzbrojeniu armii szwedzkiej do początku lat 90.
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
kołowa (4x2) |
| Załoga |
2+14 |
| Historia | |
| Produkcja |
1942-1946 |
| Wycofanie |
po 1990 |
| Egzemplarze |
262 szt. |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
4-cylindrowy silnik gaźnikowy Scania-Vobis 402 o mocy 115 KM |
| Poj. zb. paliwa |
115 l |
| Długość |
6,90 m |
| Szerokość |
2,40 m |
| Wysokość |
2,55 m |
| Masa |
6,23 t (własna) |
| Osiągi | |
| Prędkość |
70 km/h |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 2 x ckm Ksp m/1936 | |
| Użytkownicy | |
| Svenska armén | |
Wybuch II wojny światowej spowodował zwiększenie wydatków na modernizację szwedzkich sił zbrojnych. Uruchomiono szereg programów których celem było skonstruowanie i uruchomienie produkcji nowych wzorów uzbrojenia. Wśród nich znalazł się program lekkiego transportera opancerzonego. Skonstruowanie odpowiednich pojazdów powierzono firmom AB Scania-Vabis i Volvo AB. Obydwa koncerny zdecydowały się na oparcie konstrukcji transportera na podwoziu seryjnie produkowanego samochodu ciężarowego. Efektem tych prac były wprowadzone do uzbrojenia transportery Tgb m/42SKP i Tgb m/42VKP. W latach 1942-1946 powstało 262 sztuk Tgb m/42SKP i około 100 sztuk Tgb m/42VKP.
Zaprojektowany z zakładach Scania-Vobis transporter wykorzystywał podwozie ciężarówki Scania-Vabis F10. Przystosowanie pojazdu do nowych zadań ograniczyło się do dodania opancerzenia silnika, kabiny kierowcy i desantu. Podobnie jak inne pojazdy z tego okresu Tgb m/42SKP miał odkryty przedział desantowy. Pojazd nie posiadał żadnego uzbrojenia. Dopiero w 1956 roku część wozów zmodernizowano dodając nad kabiną kierowcy obrotnicę z podwójnie sprzężonymi ciężkimi karabinami maszynowymi Ksp m/1936 (szwedzka wersja chłodzonego wodą ckm-u Browning M1917). W 1963 roku większość sprawnych Tgb m/42SKP została przekazana pułkowi pancernemu Gotlands regemente, P 18 który powstał z przeformowania pułku piechoty Gotlands infanteriregemente, I 18.
W latach 80. pozostałe w służbie wozy poddano modernizacji. Przedział desantowy zamknięto wówczas dachem i dodano drzwi zamocowane w tylnej płycie. Dodatkowy właz umieszczono na stropie przedziału desantowego. W bocznych ścianach kadłuba znalazły się po trzy otwory strzelnicze umożliwiające prowadzenie ognia desantowi. W tej postaci dotrwały do początku lat 90, kiedy ostatnie wozy tego typu zostały wycofane z uzbrojenia. Kilka egzemplarzy zostało przekazanych wojsku łotewskiemu, gdzie służyły w batalionie rozpoznawczym IDB.
Tgb m/42SKP był używane przez szwedzkie pododdziały biorące udział w misjach ONZ. Służyły w ramach ONUC (Demokratyczna Republika Konga, od 1963 roku), UNFICYP i UNEF stając się jednym z charakterystycznych znaków szwedzkich błękitnych hełmów. Z uwagi na kanciastą sylwetkę przypominającą kształtem kadłuby pojazdów trudnowykrywalnych radarem otrzymały żartobliwy przydomek pierwszego szwedzkiego pojazdu stealth
Bibliografia
edytuj- Kustosz. Pierwszy szwedzki lądowy stealth. „Raport-wto”. 2003. nr 6. s. s. 90. ISSN 1479-270X.
