Tomasz Sobieraj (artysta)

polski prozaik, poeta, eseista, krytyk literacki i fotograf

Tomasz Marek Sobieraj (ur. 1 lipca 1964 w Łodzi) – prozaik, poeta, eseista, krytyk literacki, fotograf. Absolwent Uniwersytetu Łódzkiego (geografia, hydrologia i klimatologia). Redaktor naczelny kwartalnika Krytyka Literacka. Stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Tomasz Sobieraj
Ilustracja
Tomasz Sobieraj (2010)
Imię i nazwisko

Tomasz Marek Sobieraj

Data i miejsce urodzenia

1 lipca 1964
Łódź

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

fotografia

Strona internetowa

Twórczość

edytuj

Na twórczość fotograficzną Tomasza Marka Sobieraja składają się głównie cykle dokumentalne, reportaże, fotoopowiadania i fotopoematy, niekiedy martwe natury, akty i krajobrazy wykonywane na tradycyjnych materiałach srebrowych, bez komputerowych przetworzeń, sporadycznie aparatem otworkowym. Dopełnieniem przekazu wizualnego bywają rozbudowane podpisy podkreślające narracyjny charakter wypowiedzi. Sobieraj zajmuje się również zagadnieniami teoretycznymi; sformułował koncepcję dyfuzjonizmu fotograficznego, paralelizmu (rzeczywistości równoległej), opracował system podstawowych terminów i pojęć dotyczących fotografii. Nominowany do Prix Pictet – The Global Award in Photography and Sustainability[1][2].

Twórczość literacką Sobieraja cechuje filozoficzna refleksja, estetyzm, indywidualizm, ironia, erudycyjne aluzje, sugestywność. Jego liryka to przykład dialogu z poprzednikami i próba syntezy różnych kierunków literackich; wyrasta z europejskiej tradycji romantycznej, modernizmu, symbolizmu, ekspresjonizmu przede wszystkim jednak z poetyki takich twórców, jak Walt Whitman, Robert Frost, Konstandinos Kawafis, Allen Ginsberg. Proza Sobieraja wymyka się jednoznacznym klasyfikacjom, łączy poetycki opis z dygresyjnością i reportażem, przypowieść filozoficzną z historycznym epizodem, metafizykę z zagadnieniami przyrodniczymi.

Twórczość fotograficzna

edytuj
  • Społeczne eseje fotograficzne, m.in. Kolosalna morda miasta (1998-2002), A perfect day (2005), Our street is quite ordinary (2005), Za bramami Ziemi Obiecanej (2012-2013);
  • cykle fotograficzne, m.in. Krzyki (2006), Masy kompozycyjne (2006), Obiekty banalne (2006, 2010), Pieśń wysokiego wichru (2007-2009), Ulica Krokodyli (2007);
  • fotografie sekwencyjne, narracyjne, fotoliryki, m.in. I'm only lusting after your body (2003), The lockless door (2005), Touch sensitive (2005), Tutaj (2007), Nienawidzę małych miasteczek (2007);
  • fotokasty, m.in. Kocham twoją urodę złą (2003-2005), W poprzek (2005).

Jego prace znajdują się w Southeast Museum of Photography, Fotomuseum Antwerp, International Center of Photography oraz w kolekcjach w USA, Niemczech, Wlk. Brytanii, Austrii, Izraelu i Polsce. W działalności Fotoklubu RP uczestniczył do 2021[3][4].

Twórczość literacka

edytuj
  • Gra (2008) – poezja
  • Wojna Kwiatów (2009) – poezja
  • Dom Nadzoru (2009) – opowiadania
  • Eroticon (2010) – zbiór utworów erotycznych, wspólnie z Janem Siwmirem, Wiolettą Sobieraj, Piotrem i Agnieszką Goszczyckimi, Agatą Kyzioł
  • Ogólna teoria jesieni (2010) – powieść
  • Wbrew naturze (2010) – antologia opowiadań, m.in. z Włodzimierzem Kowalewskim, Anną Janko, Agnieszką Drotkiewicz, Grażyną Plebanek, Izabelą Sową, Beatą Rudzińską, Izabelą Szolc
  • Krawiec (2012) – poemat dygresyjny
  • Za bramami Ziemi Obiecanej – Behind the Gates of the Promised Land (2013) – fotografia dokumentalna
  • Finał teatru krzyża/Финал Театра Креста (2017) – poezja, wyd. Wahazar, Moskwa, przekł. na jęz. rosyjski Andriej Bazilevskij
  • Dwoje na wzgórzu (2018) – poezja, wstęp Józef Baran
  • Fourteen Minutes: Selected Poems (2018) – poezja, wyd. Cross-Cultural Communications, Nowy Jork, przeł. na jęz. angielski Erik La Prade

Ponadto eseje, recenzje, felietony, rozmowy, wiersze, opowiadania i fotografie publikowane m.in. w czasopismach: Twórczość, Format, Exit, Odra, Migotania, Fraza, Krytyka Literacka, Myśl Polska, Dziennik Polski, Lamus[5][6][7]

Filmografia

edytuj
  • Nocleg (1989) – oświetlenie planu
  • Transmisja (1990) – aktor
  • Ogień i Lód (1991) – aktor
  • Nikt nic nie wie (1992) – asystent reżysera

Przypisy

edytuj
  1. Tomasz Sobieraj: „Trzeba być i Mozartem, i Salierim” [online], www.cafebabel.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-03] (pol.).
  2. Krzysztof Jurecki, Po-widoki i obiekty banalne, Toruń: Galeria Sztuki Wozownia, 2013, ISBN 978-83-63211-23-3, OCLC 869946463.
  3. Ważna informacja | Strona oficjalna Fotoklubu RP [online] [dostęp 2021-03-12] (pol.).
  4. Członkowie Fotoklubu | Strona oficjalna Fotoklubu RP [online] [dostęp 2021-03-12] (pol.).
  5. Twórczość, nr 12/2013, Bibliografia osobowa i rzeczowa za rok 2013, ISSN 0041-4727
  6. Lamus, nr 1/9 2012, Degradacje, ISSN 1233-0159
  7. Krytyka Literacka [online], krytykaliteracka.blogspot.com [dostęp 2017-11-27].

Linki zewnętrzne

edytuj