Tour de Suisse

wyścig kolarski

Tour de Suisse – wieloetapowy wyścig kolarski rozgrywany od 1933 corocznie w Szwajcarii. Od 2005 należy do najważniejszego cyklu wyścigów kolarskich na świecie – początkowo UCI ProTour, a następnie UCI World Tour.

Tour de Suisse
Szczegóły wyścigu
DyscyplinaKolarstwo szosowe
Data powstania1933
Liczba edycji86 (in 2023)
Częstotliwośćco roku (cze)
TypWyścig wieloetapowy
PaństwoSUI Szwajcaria
OrganizatorSwiss Cycling
Strona internetowaOficjalna strona
KategorieCDC (1949-1958)
2.HC (1996-2004)
2.PT (2005-2010)
2.UWT (2011-)
CyklUCI World Tour
Zwycięzcy
Ostatni zwycięzcaDEN Mattias Skjelmose Jensen
Najwięcej zwycięstwITA Pasquale Fornara
(4 zwycięstwa)
Aktualne wyścigi
Ostatnia edycja :
Tour de Suisse 2023
Dokumentacja

Pierwsze edycja wyścigu dookoła Szwajcarii odbyła się w 1933 z okazji 50-lecia funkcjonowania krajowego związku sportowego zrzeszającego motocyklistów i kolarzy. Zwycięstwo Austriaka Maxa Bulli na trasie rywalizacji śledziło w sumie około pół miliona widzów[1]. Tour de Suisse jest największym wyścigiem kolarskim odbywającym się w tym kraju, a liczbę widzów pojawiających się przy jego trasie szacuje się na ponad milion osób w jednej edycji[2][3]. Wspólnie z Critérium du Dauphiné stanowi „rozgrzewkę” przed Tour de France[4][5], a późniejszy zwycięzca „Wielkiej Pętli” często w tym samym sezonie triumfuje w Critérium du Dauphiné bądź Tour de Suisse[6].

W latach 2005–2010 Tour de Suisse należało do cyklu UCI ProTour, a od 2011 jest częścią UCI World Tour[7].

Zwycięzcy edytuj

Opracowano na podstawie:[8][9][7]

 RokPierwszeDrugieTrzecie
1933  Max Bulla  Albert Büchi  Gaspard Rinaldi
1934  Ludwig Geyer  Léon Level  Francesco Camusso
1935  Gaspard Rinaldi  Léo Amberg  Henri Garnier
1936  Henri Garnier  Gustaaf Deloor  Léo Amberg
1937  Karl Litschi  Léo Amberg  Walter Blattmann
1938  Giovanni Valetti  Arsène Mersch  Severino Canavesi
1939  Robert Zimmermann  Max Bolliger  Christophe Didier
1941  Josef Wagner   Werner Buchwalder  Ferdi Kübler
1942  Ferdi Kübler  Willy Kern  Fritz Stocker
1946  Gino Bartali  Josef Wagner   Aldo Ronconi
1947  Gino Bartali  Giulio Bresci  Stan Ockers
1948  Ferdi Kübler  Giulio Bresci  Hans Sommer
1949  Gottfried Weilenmann  Georges Aeschlimann  Ernst Stettler
1950  Hugo Koblet  Jean Goldschmit  Aldo Ronconi
1951  Ferdi Kübler  Hugo Koblet  Alfredo Martini
1952  Pasquale Fornara  Ferdi Kübler  Carlo Clerici
1953  Hugo Koblet  Fritz Schär  Danilo Barozzi
1954  Pasquale Fornara  Agostino Coletto  Giancarlo Astrua
1955  Hugo Koblet  Stan Ockers  Carlo Clerici
1956  Rolf Graf  Fritz Schär  Jef Planckaert
1957  Pasquale Fornara  Edgard Sorgeloos  Attilio Moresi
1958  Pasquale Fornara  Hennes Junkermann  Antonino Catalano
1959  Hennes Junkermann  Henri Anglade  Federico Bahamontes
1960  Alfred Rüegg  Kurt Gimmi  René Strehler
1961  Attilio Moresi  Hilaire Couvreur  Alfred Rüegg
1962  Hennes Junkermann  Franco Balmamion  Aldo Moser
1963  Giuseppe Fezzardi  Rolf Maurer  Attilio Moresi
1964  Rolf Maurer  Franco Balmamion  Italo Zilioli
1965  Franco Bitossi  Jos Huysmans  Guido Marcello Mugnaini
1966  Ambrogio Portalupi  Carlo Chiappano  Rudi Zollinger
1967  Gianni Motta  Rolf Maurer  Luis Pedro Santamarina
1968  Louis Pfenninger  Robert Hagmann  Herman Van Springel
1969  Vittorio Adorni  Aurelio González Puente  Bernard Vifian
1970  Roberto Poggiali  Louis Pfenninger  Primo Mori
1971  Georges Pintens  Louis Pfenninger  Ugo Colombo
1972  Louis Pfenninger  Roger Pingeon  Michele Dancelli
1973  José Manuel Fuente  Donato Giuliani  Wladimiro Panizza
1974  Eddy Merckx  Gösta Pettersson  Louis Pfenninger
1975  Roger De Vlaeminck  Eddy Merckx  Louis Pfenninger
1976  Hennie Kuiper  Michel Pollentier  José Pesarrodona
1977  Michel Pollentier  Lucien Van Impe  Bert Pronk
1978  Paul Wellens  Ueli Sutter  Josef Fuchs
1979  Wilfried Wesemael  Rudy Pevenage  Leonardo Mazzantini
1980  Mario Beccia  Josef Fuchs  Joop Zoetemelk
1981  Beat Breu  Josef Fuchs  Leonardo Natale
1982  Giuseppe Saronni  Theo de Rooij  Guido Van Calster
1983  Sean Kelly  Peter Winnen  Jean-Marie Grezet
1984  Urs Zimmermann  Acácio da Silva  Gerhard Zadrobilek
1985  Phil Anderson  Niki Rüttimann  Guido Winterberg
1986  Andrew Hampsten  Robert Millar  Greg LeMond
1987  Andrew Hampsten  Peter Winnen  Fabio Parra
1988  Helmut Wechselberger  Steve Bauer  Acácio da Silva
1989  Beat Breu  Daniel Steiger  Jörg Müller
1990  Sean Kelly  Robert Millar  Andrew Hampsten
1991  Luc Roosen  Pascal Richard  Andrew Hampsten
1992  Giorgio Furlan  Gianni Bugno  Fabian Jeker
1993  Marco Saligari  Rolf Järmann  Fernando Escartín
1994  Pascal Richard  Władimir Pulnikow  Gianluca Pierobon
1995  Pawieł Tonkow  Alex Zülle  Zenon Jaskuła
1996  Peter Luttenberger  Gianni Faresin  Gianni Bugno
1997  Christophe Agnolutto  Oscar Camenzind  Jan Ullrich
1998  Stefano Garzelli  Beat Zberg  Wladimir Belli
1999  Francesco Casagrande  Laurent Jalabert  Gilberto Simoni
2000  Oscar Camenzind  Dario Frigo  Wladimir Belli
2001  Lance Armstrong  Gilberto Simoni  Wladimir Belli
2002  Alex Zülle  Piotr Wadecki  Nicolas Fritsch
2003  Aleksandr Winokurow  Giuseppe Guerini  Óscar Pereiro Sio
2004  Jan Ullrich  Fabian Jeker  Dario Cioni
2005  Aitor González  Michael Rogers  Jan Ullrich
2006  Jan Ullrich  Koldo Gil  Jörg Jaksche
2007  Władimir Karpiec  Kim Kirchen  Stijn Devolder
2008  Roman Kreuziger   Andreas Klöden  Igor Antón
2009  Fabian Cancellara  Tony Martin   Roman Kreuziger
2010  Fränk Schleck  Lance Armstrong  Jakob Fuglsang
2011  Levi Leipheimer  Damiano Cunego  Steven Kruijswijk
2012  Rui Costa   Fränk Schleck  Levi Leipheimer
2013  Rui Costa   Bauke Mollema  Roman Kreuziger
2014  Rui Costa   Mathias Frank  Bauke Mollema
2015  Simon Špilak  Geraint Thomas  Tom Dumoulin
2016  Miguel Ángel López   Ion Izagirre  Warren Barguil
2017  Simon Špilak  Damiano Caruso  Steven Kruijswijk
2018  Richie Porte  Jakob Fuglsang  Nairo Quintana
2019  Egan Bernal  Rohan Dennis  Patrick Konrad
2020odwołany
2021  Richard Carapaz  Rigoberto Urán  Jakob Fuglsang
2022  Geraint Thomas  Sergio Higuita  Jakob Fuglsang
2023  Mattias Skjelmose Jensen  Juan Ayuso  Remco Evenepoel
2024

Polacy w Tour de Suisse edytuj

W ostatnich kilkunastu latach sukcesy w wyścigu odnosili także polscy kolarze. W 1990 roku Zenon Jaskuła zajął piąte miejsce w klasyfikacji generalnej. W 1993 roku ten sam kolarz był w „generalce” czternasty, lecz wygrał etap (górską czasówkę z Solothurn na górę Balmberg) oraz klasyfikację punktową (sprinterską) wyścigu. W 1995 roku Zenon Jaskuła ponownie znalazł się w najlepszej dziesiątce wyścigu osiągając trzecie miejsce w klasyfikacji generalnej. W 2002 roku największy polski sukces w historii Tour de Suisse osiągnął Piotr Wadecki zajmując w całym wyścigu drugie miejsce (ustąpił tylko Zülle'mu). W 2003 w TdS wystartowała polska drużyna CCC-Polsat, a jej dwóch najlepszych zawodników zajęło miejsca w pierwszej dziesiątce (Czech Ondřej Sosenka dziewiąte a Tomasz Brożyna dziesiąte).

Rok Miejsce Kolarz
1990   5 Zenon Jaskuła
1995   3 Zenon Jaskuła
2002   2 Piotr Wadecki
2003   10 Tomasz Brożyna
2015   10 Rafał Majka

Przypisy edytuj

  1. History. tourdesuisse.ch. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  2. Tour de Suisse. andermatt-sedrun-disentis.ch. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  3. 2018 Tour de Suisse sets off. infront.sport, 2018-06-08. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  4. Aleksandra Górska: Szczęśliwe powroty – zapowiedź Tour de Suisse 2021. naszosie.pl, 2021-06-05. [dostęp 2021-06-07].
  5. HERE’S WHAT’S GOING TO HAPPEN (WE THINK) AT THE MEN’S TOUR DE SUISSE. cyclingtips.com, 2021-06-04. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  6. SADHBH O'SHEA: Tadej Pogačar flips the script with Tour of Slovenia as final Tour de France form-builder. velonews.com, 2021-06-07. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  7. a b Tour de Suisse (Sui) - Cat.2.UWT. memoire-du-cyclisme.eu. [dostęp 2021-06-07]. (fr.).
  8. Top 3 per edition. procyclingstats.com. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).
  9. Tour de Suisse. cyclingarchives.com. [dostęp 2021-06-07]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj