Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej

Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej (TKKŚ) – stowarzyszenie powstałe w 1969 roku z połączenia Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli oraz Towarzystwa Szkoły Świeckiej (oba założone w 1957), mające na celu propagowanie i umacnianie kultury świeckiej. Współpracowało blisko m.in. z Centralnym Ośrodkiem Doskonalenia Kadr Laickich.

Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

1969 (powstało z połączenia Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli z Towarzystwem Szkoły Świeckiej)

Zakończenie działalności

1992

Profil działalności

propagowanie i umacnianie kultury świeckiej

Zasięg

ogólnopolski

brak współrzędnych

Zadania

edytuj

Celami towarzystwa były m.in.[1]:

  • „umacnianie patriotycznej jedności wierzących i niewierzących”
  • „upowszechnianie socjalistycznych obyczajów i obrzędów związanych z życiem: osobistym, zawodowym, społecznym w celu nadania im świeckiej formy”
  • „upowszechnianie marksistowskiego światopoglądu i religioznawstwa”
  • „krzewienie zasad socjalistycznej moralności
  • „współpraca w kształtowaniu świeckiej osobowości młodzieży”
  • „rozwój przekonań i postaw współczesnego człowieka – wolnego od mitów i złudzeń religijnych, walczącego aktywnie o zwycięstwo ideałów socjalistycznego humanizmu”
  • „pogłębianie ogólnodemokratycznych, laickich zasad współżycia społecznego: zasady prywatności religii, rozdziału Kościoła od instytucji świeckich, wolności sumienia i wyznania oraz tolerancji"
  • „propagowanie «socjalistycznego stylu i jakości życia»”

Formy działania

edytuj

Towarzystwo realizowało swoje zadania z pomocą licznych lektorów i działaczy. Funkcjonowali oni m.in. w ramach:

  • „Stałych punktów odczytowych” w zakładach pracy
  • „Uniwersytetów Powszechnych dla Rodziców” przy szkołach, przedszkolach i zakładach pracy
  • „Kół Młodych Racjonalistów” w szkołach podstawowych i jednostkach wojskowych
  • „Klubów Myśli Świeckiej” w ośrodkach akademickich
  • „podyplomowych studiów etyczno-religioznawczych” w szkołach wyższych
  • „Klubów Kultury Świeckiej” w środowiskach młodzieży robotniczej
  • „Młodzieżowych Uniwersytetów Kultury Świeckiej” w środowiskach młodzieży wiejskiej
  • „poradni przedmałżeńskich” przy urzędach stanu cywilnego
  • kursów, seminariów, sympozjów, konferencji, prelekcji, odczytów, spotkań autorskich itp.

Działalność wydawnicza

edytuj

Czasopisma

edytuj

Towarzystwo wydawało tygodnik Argumenty, dwutygodniki Fakty i Myśli oraz Wychowanie, miesięcznik Rodzina i Szkoła, dwumiesięcznik Człowiek i Światopogląd (powstał na bazie pisma Zeszyty Argumentów), a także kwartalnik Biuletyn Informacyjny

Wydawnictwa zwarte (lista niepełna)

edytuj

1970:

  • Jerzy Gotchold, Państwo - Kościół - laicyzacja. Poradnik bibliograficzny z zakresu problematyki wyznaniowej, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
  • Władysław Leszczyński, O niektórych problemach adaptacji katolicyzmu do kultury laickiej (materiały szkoleniowe), Warszawa: Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, 1970.
  • Ireneusz Łaski, Bibliografia czasopiśmienniczych publikacji polskich dotyczących etyki zawodowej 1945–1969, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
  • Mieczysław Michalik, Stosunek do pracy i własności społecznej jako problem moralny, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
  • Problemy etyki marksistowskiej. Wybór tekstów, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
  • Problemy wychowania społeczno-moralnego i resocjalizacji w twórczości i działalności A. Makarenki, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
  • Rodzina w poglądach Makarenki, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
  • Edmund Staszyński, Leninowska koncepcja oświaty i wychowania (materiały szkoleniowe), Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.
  • Henryk Swienko, Religia - kultura - cywilizacja. Materiały do bibliografii. Publikacje polskie z lat 1945–1967, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1970.

1971:

  • Józef Borgosz, Bunt młodzieży na Zachodzie. Geneza, charakter, ideały, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
  • Maria Bronikowska, Bibliografia prac A. Makarenki i prac o Makarence wydanych w Polsce w latach 1946–1969, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1971.
  • Tadeusz Hudyga, Episkopat i Watykan a polskie Ziemie Zachodnie i Północne w latach 1945–1950, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1971.
  • Henryk Jankowski, Moralność jako forma świadomości społecznej, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
  • Ignacy Krasicki, Ku czemu zmierza Watykan?, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1971.
  • Kazimierz Królikowski, Kościół w Ameryce Łacińskiej wobec problemów społecznych i politycznych, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
  • Bożena Krzywobłocka, Chrześcijańska demokracja w Polsce, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
  • Laicyzacja - świadomość - wychowanie w myśli leninowskiej. Materiały sesji naukowej, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.
  • Roman Masny, Kwestia robotnicza w doktrynie społecznej Kościoła katolickiego, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1971.

1972:

  • Ignacy Krasicki, Formy kryzysu Kościoła posoborowego, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
  • Wiesław Mysłek, Zmiany w polityce Watykanu wobec socjalizmu oraz w kierunkach działalności Kościoła katolickiego w Polsce, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
  • Zbigniew Ogonowski, Arianizm w Polsce, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
  • Tadeusz Płużański, Myśl katolicka a cywilizacja współczesna, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
  • Michał Teofil Staszewski, Płaszczyzny normalizacji stosunków wyznaniowych w państwie socjalistycznym, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1972.
  • Szkice o moralności społeczeństwa socjalistycznego, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1972.
  • Czesław Żerosławski, Ideologiczne aspekty jedności politycznej wierzących i niewierzących, Warszawa: Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, 1972.

1973:

  • Zdzisław Cackowski, Pojęcie moralności, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1973.
  • Halina Maślińska, Etyka w ZSRR. Wybrane problemy, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1973.
  • Religioznawstwo w ZSRR. Wybrane problemy, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1973.

1974:

  • Bronisław Gołębiowski, Przemiany moralne w Polsce Ludowej. Stenogram wykładu, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1974.
  • Kiejstut Roman Szymański, Czynniki ideowo-moralne w zakładzie przemysłowym, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1974.
  • Tadeusz Toczek, Walka postępowego nauczyciela z klerykalizmem o charakter polskiego szkolnictwa i oświaty, TKKŚ, Warszawa 1974.
  • Świeckie obrzędy i obyczaje, TKKŚ 1974 (ss. 74).

1975:

  • Ludwik Jagiellak, Socjalistyczne obyczaje i obrzędy w zakładzie pracy, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1975.
  • Kulturotwórcza rola klasy robotniczej. Wybór tekstów, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1975.
  • Stanisław Markiewicz, Problemy rozdziału Kościoła od państwa w RFN, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1975.

1976:

  • Jan Krzysztof Harasymowicz, Katolicka doktryna społeczna w świetle encyklik, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1976.
  • Poradnik lektora, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1976.
  • Prasa o młodzieży. Wybór tekstów z lat 1972–1974, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1976.

1977:

  • Jerzy Feliks Godlewski, Realizacja zasady wolności sumienia w PRL a jej funkcjonowanie w krajach kapitalistycznych, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1977.
  • Henryk Swienko, Polska bibliografia religioznawcza 1945–1975. Socjologia i psychologia religii i religijności, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1977.

1978:

  • Józef Grudzień, Główne tendencje w pojmowaniu wiary we współczesnym kościele rzymskokatolickim, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, TKKŚ, Warszawa 1978.
  • Antoni Klinger, Humanizm i kultura świecka, TKKŚ, Międzywojewódzki Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Wrocław 1978.
  • Świeckie tradycje etyki polskiej, TKKŚ Toruń 1978.

1981:

  • Edward Ciupak, Socjologia religii, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1981.
  • Zenon Kawecki, Światopogląd maturzystów, TKKŚ, Warszawa 1981.

1983:

  • Roman Wójcicki, Pedagogiczno-metodyczne aspekty działalności odczytowej lektora TKKŚ, TKKŚ, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Warszawa 1983.

1987:

  • Stanisław Krawcewicz, Rozważania nad etyką zawodu nauczyciela, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Centralny Ośrodek Doskonalenia Kadr Laickich, Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej, Warszawa 1987.
  • Antoni Michalak, Tradycje i współczesność polskiej obrzędowości pogrzebowej, TKKŚ, Łódź 1987.

1989:

Towarzystwo Kultury Świeckiej

edytuj

Po przemianach ustrojowych w 1989 liczebność członków towarzystwa znacząco zmniejszyła się i utraciło ono państwowy patronat. W 1992 na bazie struktur TKKŚ powstało Towarzystwo Kultury Świeckiej znane następnie jako Towarzystwo Kultury Świeckiej im. Tadeusza Kotarbińskiego.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • J. Rusiecki Od A do Z. O związkach zawodowych i organizacjach społecznych w Polsce, Warszawa 1974.
  • F. Adamski. Ateizm w kulturze polskiej [w:] Zeszyty Naukowe UJ. Prace pedagogiczne, 1993, zeszyt 18.
  • M. Agnosiewicz Kultura świecka na rozdrożu – artykuł z portalu racjonalista.pl [1]
  • M. Horoszewicz Pierwsze lata – artykuł z portalu kulturaswiecka.pl [2]

Przypisy

edytuj
  1. Ulotka Zarządu Stołecznego TKKŚ