Traszka zagrosańska
Traszka zagrosańska[3] (Neurergus kaiseri) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych występujący endemicznie w irańskich górach Zagros. Dorasta do 13,1 cm długości i odżywia się najprawdopodobniej bezkręgowcami. Jaja składa na kamieniach i roślinności wodnej, a larwy przeobrażają się po 2 miesiącach od wyklucia. Gatunek narażony (VU) w związku z niewielkim zasięgiem występowania, degradacją środowiska naturalnego oraz odłowem osobników ze środowiska naturalnego.
| Neurergus kaiseri[1] | |||
| (Schmidt, 1952) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
traszka zagrosańska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Neurergus kaiseri | |||
Wygląd edytuj
Najmniejszy przedstawiciel rodzaju Neurergus, dorasta do 13,1 cm długości[4]. Gatunek ten cechuje się efektownym ubarwieniem – grzbiet jest czarny z jasnymi białymi kropkami, obecny jest również pomarańczowy pasek rozciągający się grzbietowo od głowy do ogona[4][5]. Brzuch biały lub pomarańczowy, może być pokryty czarnymi plamkami[4][5]. Występuje dymorfizm płciowy, a płcie różnią się między sobą budową kloaki[5].
Zasięg i siedlisko edytuj
Endemit, występuje wyłącznie w Iranie w centralnych górach Zagros w prowincjach Lorestan i Chuzestan na wysokościach bezwzględnych 385–1500 m n.p.m[6]. Do 2008 roku widywany wyłącznie w czterech potokach, jednakże od tego czasu liczba miejsc, w których potwierdzono obecność płaza, wzrosła do ponad 40[6]. Na obszarze występowania płazy te można spotkać w zimnych górzystych potokach otoczonych przez lasy[6].
Dieta i sposób odżywiania edytuj
Słabo poznane – podstawą diety są najprawdopodobniej bezkręgowce, takie jak skorupiaki, owady i ślimaki[5]. Ubarwienie aposematyczne sugeruje, że wydzieliny skóry traszki zagrosańskiej są trujące, co ma odstraszać potencjalnych drapieżników[5].
Rozmnażanie i rozwój edytuj
Do zalotów dochodzi na ziemi w pobliżu zbiornika wodnego[4]. Samiec najpierw zbliża się do samicy stojąc zwrócony pyskiem w kierunku jej pyska[4]. Następnie zaczyna wachlować ogonem, co najprawdopodobniej ma służyć skierowaniu wydzielanych przezeń feromonów w kierunku samicy[4]. Samica okazuje zainteresowanie poprzez zbliżanie się do samca[5]. Następnie samiec i samica dotykają się parokrotnie ogonami, a samiec składa spermatofor, który następnie wciągany jest przez samicę do kloaki[5]. Samica składa jaja pojedynczo lub w niewielkich grupach przyczepiając je do kamieni i roślinności wodnej[4]. Z jaj wylęgają się larwy, a do przeobrażenia dochodzi po około 2 miesiącach[4].
Status edytuj
Gatunek narażony (VU) w związku z zasięgiem wynoszącym 8948 km², poszatkowaną populacją, a także spadkiem jakości i rozmiarów jego środowiska naturalnego i z odłowu w celach hodowlanych (w latach 2011–2015 odłowionych zostało 2359 osobników według informacji podanych przez irańskie agencje prasowe)[6]. W ramach ochrony ex situ ogród zoologiczny Sedgwick County Zoo w amerykańskim mieście Wichita uruchomiło program hodowlany[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Neurergus kaiseri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Neurergus kaiseri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 423. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ a b c d e f g h i AmphibiaWeb - Neurergus kaiseri [online], amphibiaweb.org [dostęp 2021-09-21].
- ↑ a b c d e f g Tim Curtis, Neurergus kaiseri [online], Animal Diversity Web [dostęp 2021-09-21] (ang.).
- ↑ a b c d IUCN SSC Amphibian Specialist Group (IUCN Ssc), IUCN Red List of Threatened Species: Neurergus kaiseri [online], IUCN Red List of Threatened Species, 22 lipca 2016 [dostęp 2021-09-21].