Traszka zagrosańska
Traszka zagrosańska[4] (Neurergus kaiseri) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych (Salamandridae), występujący endemicznie w irańskich górach Zagros. Dorasta do 13,1 cm długości i odżywia się najprawdopodobniej bezkręgowcami. Jaja składa na kamieniach i roślinności wodnej, a larwy przeobrażają się po 2 miesiącach od wyklucia. Gatunek narażony (VU) w związku z niewielkim zasięgiem występowania, degradacją środowiska naturalnego oraz odłowem osobników ze środowiska naturalnego.
| Neurergus kaiseri[1] | |||
| Schmidt, 1952 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
traszka zagrosańska | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Wygląd
edytujNajmniejszy przedstawiciel rodzaju Neurergus, dorasta do 13,1 cm długości[5]. Gatunek ten cechuje się efektownym ubarwieniem – grzbiet jest czarny z jasnymi białymi kropkami, obecny jest również pomarańczowy pasek rozciągający się grzbietowo od głowy do ogona[5][6]. Brzuch biały lub pomarańczowy, może być pokryty czarnymi plamkami[5][6]. Występuje dymorfizm płciowy, a płcie różnią się między sobą budową kloaki[6].
Endemit, występuje wyłącznie w Iranie w centralnych górach Zagros w prowincjach Lorestan i Chuzestan na wysokościach bezwzględnych 385–1500 m n.p.m.[3] Do 2008 roku widywany wyłącznie w czterech potokach, jednakże od tego czasu liczba miejsc, w których potwierdzono obecność płaza, wzrosła do ponad 40[3]. Na obszarze występowania płazy te można spotkać w zimnych górzystych potokach otoczonych przez lasy[3].
Dieta i sposób odżywiania
edytujSłabo poznane – podstawą diety są najprawdopodobniej bezkręgowce, takie jak skorupiaki, owady i ślimaki[6]. Ubarwienie aposematyczne sugeruje, że wydzieliny skóry traszki zagrosańskiej są trujące, co ma odstraszać potencjalnych drapieżników[6].
Rozmnażanie i rozwój
edytujDo zalotów dochodzi na ziemi w pobliżu zbiornika wodnego[5]. Samiec najpierw zbliża się do samicy, stojąc zwrócony pyskiem w kierunku jej pyska[5]. Następnie zaczyna wachlować ogonem, co najprawdopodobniej ma służyć skierowaniu wydzielanych przezeń feromonów w kierunku samicy[5]. Samica okazuje zainteresowanie poprzez zbliżanie się do samca[6]. Następnie samiec i samica dotykają się parokrotnie ogonami, a samiec składa spermatofor, który następnie wciągany jest przez samicę do kloaki[6]. Samica składa jaja pojedynczo lub w niewielkich grupach, przyczepiając je do kamieni i roślinności wodnej[5]. Z jaj wylęgają się larwy, a do przeobrażenia dochodzi po około 2 miesiącach[5].
Status
edytujGatunek narażony (VU) w związku z zasięgiem wynoszącym 9398 km², poszatkowaną populacją, a także spadkiem jakości i rozmiarów jego środowiska naturalnego oraz odłowem w celach hodowlanych (w latach 2011–2015 odłowionych zostało 2359 osobników według informacji podanych przez irańskie agencje prasowe)[3]. W ramach ochrony ex situ ogród zoologiczny Sedgwick County Zoo w amerykańskim mieście Wichita uruchomił program hodowlany[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Neurergus kaiseri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Darrel R. Frost, Neurergus kaiseri Schmidt, 1952, [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-26] (ang.).
- ↑ a b c d e IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Neurergus kaiseri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [dostęp 2024-07-26] (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 423. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ a b c d e f g h i Neurergus kaiseri, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2013 [dostęp 2021-09-21].
- ↑ a b c d e f g Tim Curtis, Neurergus kaiseri [online], Animal Diversity Web [dostęp 2021-09-21] (ang.).