Tu-123 Jastrząb (ros. Ястреб) – radziecki, rozpoznawczy, bezzałogowy aparat latający (UAV - Unmanned Aerial Vehicle) dalekiego zasięgu, opracowany na początku lat 60. XX wieku przez biuro konstrukcyjne OKB Tupolew. Znany również pod nazwą DBR-1.

Tu-123 Jastrząb
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 ZSRR

Producent

Tupolew

Typ

UAV

Konstrukcja

metalowa

Załoga

0

Dane techniczne
Napęd

1 x turboodrzutowy KR-15

Wymiary
Rozpiętość

7,94 m

Długość

26,95 m

Wysokość

4,62 m

Masa
Własna

14 000 kg

Startowa

38 500 kg

Paliwa

16 600 kg

Osiągi
Prędkość przelotowa

2,55 Ma

Pułap

22 000 m

Zasięg

3000 km

Długotrwałość lotu

90 min

Dane operacyjne
Użytkownicy
 ZSRR
Rzuty
Rzuty samolotu

Do czasu zakończenia produkcji w 1972 roku, wyprodukowano prawdopodobnie 52 seryjne egzemplarze, które pozostawały w służbie do 1979 roku[1].

Konstrukcja

edytuj

Tu-123 był całkowicie metalowym średniopłatem o trójkątnych skrzydłach. Aparat posiadła również trójkątne, płytowe usterzenie. Skrzydła pozbawione mechanizacji. W tylnej części kadłuba umieszczony był zbiornik paliwa oraz silnik turboodrzutowy KR-15 będący uproszczoną wersją silnika R-15 wykorzystywanego w samolotach MiG-25. Pod kadłubem umieszczony był półokrągły, nieregulowany wlot powietrza do silnika. Nad dyszą wylotową silnika znajdował się pojemnik ze spadochronem. W przedniej części kadłuba znajdowały się trzy aparaty fotograficzne AFA-54 oraz jeden aparat do zdjęć panoramicznych, system chłodzenia i wentylacji, dopplerowska stacja nawigacyjna, system autopilota aparatu oraz główny spadochron. Cześć nosowa Jastrzębia była odłączana i transportowana na miejsce startu oddzielnie. Aparat startował z wyrzutni ciągniętej przez ciężarówkę MAZ-537. Przed startem programowano trasę lotu. Start następuje przy użyciu prochowych przyspieszaczy startowych. Po wykonaniu zadania Tu-123 kieruje się w rejon lądowania, gdzie kontrolę nad aparatem przejmuje naziemna stacja kontroli lotu. Wyłączany jest silnik marszowy, Jastrząb wykonuje przeciągnięcie w celu zmniejszenia prędkości. Odstrzeliwana jest część nosowa, która ląduje na spadochronie, tuż przed przyziemieniem wysuwane są cztery golenie mające za zadanie zamortyzować lądowanie. Pozostała część kadłuba z silnikiem również ląduje na spadochronie. W teorii Tu-123 był aparatem wielokrotnego użytku, w praktyce jednak podczas lądowania na spadochronach obydwie części doznawały poważnych uszkodzeń, eliminujących go z dalszej służby[2].

Przypisy

edytuj
  1. Robert Ciechanowski, Rosyjskie bezzałogowe statki powietrzne - stan obecny i perspektywy rozwoju, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 6 (2016), s. 76-85, ISSN 1230-1655
  2. Jefim Gordon, Taktyczne bezpilotowe samoloty rozpoznawcze ZSRR, „Skrzydlata Polska”, nr 1 (1994), s. 8-1, ISSN 0137-866X