Tymosz Chmielnicki

dowódca kozacki
(Przekierowano z Tymofiej Chmielnicki)

Tymosz Chmielnicki[1], Tymofiej[2], Timofiej, często zdrobniale lub pogardliwie Tymoszka lub Cimoszka Chmielnicki; ukr. Тиміш Хмельницький (ur. 1632, zm. 15 października?/25 października 1653 w Suczawie) – dowódca kozacki, syn Bohdana, starszy brat Jerzego.

Tymosz Chmielnicki
Тиміш Хмельницький
Ilustracja
Rodzina

Chmielniccy

Data urodzenia

1632

Data i miejsce śmierci

15 września 1653
Suczawa

Ojciec

Bohdan Chmielnicki

Żona

Rozanda Lupu

Ojciec wiązał z nim duże nadzieje i od najmłodszych lat przygotowywał go zarówno do służby wojskowej, jak i pracy z dokumentami. W 1648 roku był członkiem poselstwa do Bakczysaraju, gdzie układał się przeciw Rzeczypospolitej. W początkach powstania Chmielnickiego sprawował godność setnika, brał udział w szeregu bitew. W 1652 roku jego ojciec próbował zaaranżować mu ożenek z Rozandą Lupu, córką hospodara Mołdawii Bazylego (Wasyla) Lupu. Obawa przed reakcją Rzeczypospolitej spowodowała, że hospodar odmówił ręki córki synowi hetmana kozackiego, prosząc przy tym Rzeczpospolitą o obronę. Sprowokowało to kampanię 1652 roku, zakończoną oblężeniem Kamieńca Podolskiego i bitwą pod Batohem[3]. Pod wrażeniem polskich klęsk hospodar ugiął się i do ożenku wreszcie doszło. Plany dynastyczne ojca, które i tak nie przysparzały Chmielnickim zwolenników wśród kozactwa, stały się przyczyną zguby syna; Tymofiejowi wkrótce przyszło bronić tronu teścia. Na czele odsieczy przedarł się do oblężonej Suczawy, ale został ranny i wkrótce zmarł. Jego zwłoki przewieziono do rezydencji ojca w Subotowie, gdzie został pochowany.

Zobacz też

edytuj
Wykaz literatury uzupełniającej: Tymosz Chmielnicki.

Przypisy

edytuj
  1. Pisownia według Władysława Serczyka, Ludwika Kubali, Myrona Korduby zob. Bibliografia.
  2. Pisownia według J. A. Gierowskiego, zob Bibliografia.
  3. Według Leszka Podhoreckiego, Tymofiej Chmielnicki po bitwie wykupił z rąk tatarskich jeńców polskich, by Kozacy mogli ich wymordować, co też się stało. W egzekucji zginął m.in. starszy brat Jana SobieskiegoMarek Sobieski.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj