Tyrrell P34 (skrót od Project 34), zwany również "sześciokołowcem" – samochód Formuły 1, zaprojektowany przez Dereka Gardnera i uczestniczący w niej w sezonach 19761977. Samochód został zaprojektowany w oparciu o nowe przepisy. Z przodu posiadał małe, dziesięciocalowe koła, a z tyłu koła o normalnej wielkości. Pomysł mniejszych kół przednich wywodził się z chęci zwiększenia penetracji powietrza i zmniejszenia "powierzchni czołowej", co miałoby zmniejszyć opór aerodynamiczny.

Tyrrell P34
Ilustracja
Tyrrell P34 Jody'ego Schecktera podczas Grand Prix Niemiec 1976
Kategoria

Formuła 1

Konstruktor

Tyrrell

Projektant

Derek Gardner

Dane techniczne
Nadwozie

aluminiowy monocoque

Zawieszenie
przednie

podwójne wahacze

Zawieszenie
tylne

podwójne wahacze

Silnik

Ford Cosworth DFV V8 2993 cm³

Skrzynia biegów

Hewland FG400, sekwencyjna ręczna z dyferencjałem ZF, 5 biegów + wsteczny (w 1977 6 biegów + wsteczny)

Paliwo

Elf

Opony

Goodyear

Historia
Debiut

Grand Prix Hiszpanii 1976

Kierowcy

Jody Scheckter
Patrick Depailler
Ronnie Peterson

Używany

19761977

Wyścigi

30

Wygrane

1

Pole position

1

Najszybsze okrążenie

1

007 008

Jednakże mniejsza średnica kół doprowadziła do utraty powierzchni styku gumy i asfaltowej powierzchni toru, co powodowało gorszą przyczepność na zakrętach. Wskutek tego model P34 otrzymał cztery dziesięciocalowe koła przednie (wszystkie skrętne) i przeszedł do historii Formuły 1 jako jedyny samochód uczestniczący w wyścigu Grand Prix posiadający sześć kół.

P34 w wyścigach

edytuj

Po ujawnieniu, że model P34 będzie posiadał sześć kół, okrzyknięto go najbardziej rozpoznawalnym projektem w historii sportów motorowych. Wraz z Brabhamem BT46B "fancar" z 1978 roku (wyróżniającym się ogromnym wentylatorem z tyłu) model P34 do dzisiaj uchodzi za najbardziej radykalny projekt w historii Formuły 1[1].

Tyrrell P34 zadebiutował w Grand Prix Hiszpanii w 1976 roku. Obaj kierowcy – Jody Scheckter oraz Patrick Depailler – byli w stanie osiągnąć modelem P34 dobre rezultaty, ale o ile Depailler ciągle chwalił samochód, o tyle Scheckter twierdził, że będzie on konkurencyjny tylko tymczasowo. Co więcej, specjalne opony Goodyear aż do końca sezonu nie były dostatecznie rozwinięte.

Największy sukces model P34 odniósł podczas Grand Prix Szwecji, kiedy to Scheckter wygrał wyścig, a Depailler był drugi. Po sezonie 1976 Scheckter opuścił zespół, podkreślając, że "sześciokołowiec" to "kupa śmieci".

Na sezon 1977 Schecktera zastąpił Ronnie Peterson, a model P34 przeprojektowano pod względem aerodynamicznym i oznaczono P34B. Model ten był szerszy i cięższy niż P34, i pomimo kilku obiecujących wyników Petersona i Depaillera nie był tak udany jak poprzednik, głównie z powodu braku właściwego rozwoju małych opon przednich oraz ciężkiego przedniego zawieszenia. W związku z tym w sezonie 1978 Tyrrell P34 już nie wystartował.

Pod koniec lat 90. firma Avon zgodziła się na dostarczanie właścicielowi samochodu nr 6, Simonowi Bullowi, dziesięciocalowych, szytych na miarę opon. W latach 19992000 model P34 rywalizował w serii Thoroughbred Grand Prix (Martin Stretton wygrał ją modelem P34 w roku 2000). Samochód pojawiał się również wielokrotnie na Festiwalu w Goodwood.

Inne samochody sześciokołowe w Formule 1

edytuj
 
March 2-4-0

Tyrrell P34 był jedynym samochodem sześciokołowym, który brał udział w wyścigach Grand Prix, ale nie był jedynym zaprojektowanym sześciokołowym samochodem Formuły 1. Sześciokołowe samochody zaprojektowały i testowały również Ferrari (model 312T6), March (model 2-4-0) i Williams (model FW08B). March 2-4-0 oraz Williams FW08B posiadały dwa koła z przodu i po dwa koła na dwóch osiach z tyłu, natomiast Ferrari 312T6 w przeciwieństwie do nich posiadało dwa koła z przodu oraz cztery koła z tyłu, ale na jednej osi.

Wyniki

edytuj
Sezon Zespół Silnik Op. Kierowcy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Pkt. Ms.
1976 Tyrrell Racing Ford Cosworth DFV V8 G BRA RSA USW ESP BEL MON SWE FRA GBR DEU AUT HOL ITA CAN USA JPN 71[2] 3
  Jody Scheckter NU 4 2 1 6 2 2 NU 5 5 4 2 NU
  Patrick Depailler NU NU 3 2 2 NU NU NU 7 6 2 NU 2
1977 Tyrrell Racing Ford Cosworth DFV V8 G ARG BRA RSA USW ESP MON BEL SWE FRA GBR DEU AUT HOL ITA USA CAN JPN 27 6
  Ronnie Peterson NU NU NU NU 8 NU 3 NU 12 NU 9 5 NU 6 16 NU NU
  Patrick Depailler NU NU 3 4 NU NU 8 4 NU NU NU 13 NU NU 14 2 3

Przypisy

edytuj
  1. Mike Hanlon: Covini's six wheeled sportscar. Gizmag. [dostęp 2009-08-27]. (ang.).
  2. W pierwszych trzech wyścigach startował model Tyrrell 007.

Linki zewnętrzne

edytuj