Urszula Wińska
Urszula Wińska (ur. 28 marca 1902 w Dynowie, zm. 1 grudnia 2003 w Gdańsku) – polska filolog w zakresie polonistyki.
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor doktor habilitowana nauk humanistycznych | |
| Specjalność: filologia polska | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1932 – filologia polska |
| Habilitacja | |
| Odznaczenia | |
       
| |
Życiorys
edytujUrodziła się jako Urszula Wandasiewicz. Od 1922 studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, po roku przeniosła się na Uniwersytet Jagielloński. W 1927 uzyskała dyplom i uprawnienia do pracy jako nauczycielka języka polskiego, pracowała w Ropczycach, a później w Bochni. W 1932 przedstawiła przygotowaną pod kierunkiem prof. Ignacego Chrzanowskiego rozprawę „Poczucie samotności duchowej w życiu i w poezji Juliusza Słowackiego” i uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych. Po wybuchu II wojny światowej została ewakuowana do Poddębców koło Łucka, skąd powróciła do Bochni 20 września 1939[1]. Podczas okupacji niemieckiej wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej i kolportowała prasę konspiracyjną, prowadziła również tajemne nauczanie języka polskiego. 21 czerwca 1941 została aresztowana i osadzona w więzieniu na Montelupich, skąd 9 września 1941 została przetransportowana do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Była więziona do oswobodzenia przez Armię Czerwoną 30 kwietnia 1945. Powróciła na krótko do Bochni, a następnie razem z rodziną zamieszkała w Sopocie, gdzie rozpoczęła pracę w Gimnazjum Krawieckim, a następnie w innych szkołach Trójmiasta. Równocześnie w latach 1947-1957 przewodniczyła Sekcji Języka Polskiego Ośrodka Metodycznego Szkół Zawodowych w Gdańsku, będąc członkinią Rady Naukowej Centralnego Ośrodka Metodycznego Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego (CUSZ) i Komisji Programowej CUSZ działała w kierunku podniesienia poziomu kształcenia polonistów oraz ujednoliceniu poziomu ich wykształcenia. Od 1947 była równolegle kontraktowym wykładowcą języka polskiego w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej, następnie do 1953 wykładała metodykę nauczania języka polskiego i literatury w szkole średniej. Podczas nagonki stalinowskiej zrezygnowała z pracy w WSP, powróciła w 1956 po zrezygnowaniu z nauczania w szkołach średnich. Jako zastępca profesora zainicjowała powstanie w 1957 pierwszej w kraju Katedry Metodyki i Nauczania Literatury i Języka Polskiego, która kierowała do przejścia na emeryturę w 1973. Prowadziła badania nad językiem uczniów szkół podstawowych, po analizie 16 tysięcy wypracowań uczniów z klas V-VII dawnego województwa gdańskiego przygotowała rozprawę „Błędy językowo-stylistyczne uczniów szkół podstawowych województwa gdańskiego (w dawnych granicach)”, na podstawie której w 1968 została docentem. W końcem 1972 przeszła na emeryturę i poświęciła się dokumentowaniu życia w obozie w Ravensbrück, owocem tych prac są dwie książki „Zwyciężyły wartości” oraz „Więzi”. Zmarła w wieku 101 lat i została pochowana na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie[2].
Odznaczenia
edytuj- Złoty Krzyż Zasługi (1956),
- Medal za Zasługi dla Gdańska (1960),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1966),
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” (1969),
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1976),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1979),
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1980),
- Krzyż Oświęcimski (1988),
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1998).