Venetia Katharine Douglas Phair, z domu Burney (ur. 11 lipca 1918, zm. 30 kwietnia 2009 w Banstead) – pierwsza osoba, która zasugerowała przyjętą nazwę dla planety karłowatejPlutona, którą Clyde Tombaugh odkrył w 1930 roku. Venetia Burney miała wtedy 11 lat i mieszkała w Oksfordzie w Anglii[1].

Życiorys

edytuj

Burney była córką duchownego Charlesa Foxa Burneya i jego żony Ethel Wordsworth Madan. Venetia była prawnuczką Falconera Madana (1851–1935), bibliotekarza Bodleian Library na Uniwersytecie Oksfordzkim. Brat Falconera – Henry Madan (1838–1901) uzyskał Bachelor of Science i został wykładowcą w Eton College. W 1868 zaproponował imiona dla dwóch księżyców MarsaFobosa i Deimosa.

14 marca 1930 roku Falconer Madan przeczytał w „The Times” historię odkrycia nowej planety – Plutona i opowiedział o tym swojej wnuczce – Venetii. Wtedy to Venetia wymyśliła nazwę dla ciała niebieskiego. Nazwa pochodzi od rzymskiego boga zaświatów.

W dniu 1 maja 1930 roku nazwa Pluton została oficjalnie przyjęta dla nowego ciała niebieskiego.

Burney kształciła się w Downe House School w Berkshire i Newnham College (Cambridge), gdzie studiowała matematykę. Po ukończeniu szkoły została dyplomowaną księgową. Później została nauczycielką ekonomii i matematyki w szkole dla dziewcząt w południowo-zachodnim Londynie. W 1947 roku wyszła za Edwarda Maxwella Phaira. Mieli razem syna Patricka.

Kilka miesięcy przed przeklasyfikowaniem Plutona z planety do planety karłowatej, na debacie dotyczącej problemu, powiedziała w wywiadzie: „W moim wieku jest mi to w dużej mierze obojętne, jednakże wolałabym, aby Pluton nadal był planetą”.

Venetia zmarła 30 kwietnia 2009 roku w Banstead.

Na jej cześć nazwano planetoidę (6235) Burney[1], również jej imię otrzymał jeden z instrumentów sondy kosmicznej New Horizons[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b (6235) Burney w bazie Minor Planet Center (ang.)
  2. Pluto-Bound Science Instrument Renamed for Girl Who Named Ninth Planet. NASA, 2006-06-30. [dostęp 2013-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-09)]. (ang.).

Bibliografia

edytuj