Władysław Banaczyk

polski adwokat i polityk

Władysław Banaczyk (ur. 31 października 1902 w Gołoszycach, zm. 1 września 1980 w Poznaniu[1]) – polski adwokat, polityk ruchu ludowego.

Władysław Banaczyk
Ilustracja
Władysław Banaczyk
Data i miejsce urodzenia

31 października 1902
Gołoszyce, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

1 września 1980
Poznań, Polska

Poseł na Sejm Ustawodawczy
Okres

od 1947
do 1952

Przynależność polityczna

Zjednoczone Stronnictwo Ludowe

Minister spraw wewnętrznych
Okres

od 14 lipca 1943
do 24 listopada 1944

Przynależność polityczna

Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Władysław Sikorski

Następca

Zygmunt Berezowski

Grób Władysława Banaczyka

Życiorys

edytuj

Był uczniem Gimnazjum im. Bartosza Głowackiego w Opatowie (1918–1921) i Miejskim Gimnazjum Filologicznym Miejskim w Kaliszu (1921–1923). Maturę zdał eksternistycznie w 1925[1]. Od 1926 studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim. W czasie studiów był członkiem Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej, w latach 1928–1932 prezesem poznańskiej organizacji PAML, w latach 1928–1930 równocześnie prezesem Ogólnopolskiego Związku Akademickiej Młodzieży Ludowej[1]. Był jednym z założycieli powstałego w 1927 Wielkopolskiego Związku Młodzieży Wiejskiej, jego wiceprezesem (1927–1928 i 1929–1930), sekretarzem generalnym (1928–1929) i prezesem (1930–1936)[1]. Od 1926 należał do PSL „Piast”, od 1930 był członkiem jego Rady Naczelnej i członkiem Zarządu Głównego, a także sekretarzem Zarządu Okręgowego tej partii w Poznaniu. Od 1931 należał do Stronnictwa Ludowego, które powstało w wyniku zjednoczenia trzech partii ludowych, w tym PSL „Piast”. Był członkiem Rady Naczelnej SL[1].

W 1933 ukończył studia prawnicze, następnie pracował jako aplikant adwokacki. W sierpniu 1937 organizował w Wielkopolsce strajk chłopski. 29 sierpnia 1937 został aresztowany pod zarzutem inspiracji zamachu na Adama Koca i zwolniony dopiero 25 sierpnia 1939[1]. W czasie pobytu w więzieniu został w maju 1938 wybrany sekretarzem Zarządu Wojewódzkiego SL w Poznaniu[1].

 
Premier Stanisław Mikołajczyk przekazuje funkcję ministra spraw wewnętrznych Władysławowi Banaczykowi, Londyn, 27 lipca 1943.

We wrześniu 1939 był jednym z organizatorów Komitetu Obywatelskiego i Ochotniczej Straży Obywatelskiej w Poznaniu. W listopadzie 1939 został aresztowany przez Gestapo, jednak uciekł i przez Słowację i Węgry przedostał się do Francji. W latach 1940–1945 był członkiem Komitetu Zagranicznego SL, od kwietnia 1940 do lutego 1942 kierownikiem Wydziału Społecznego Prezydium Rady Ministrów[1].

W latach 1942–1943 był wiceprezesem Rady Narodowej RP II kadencji[1]. Wchodził w skład Komitetu dla Spraw Kraju w 1943[2]. Od 14 lipca 1943 do 24 listopada 1944 był ministrem spraw wewnętrznych w rządzie Stanisława Mikołajczyka[1].

W lipcu 1945 powrócił do Polski, był członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego, w tym jego Rady Naczelnej i Zarządu Wojewódzkiego w Poznaniu[1]. Był doradcą polskiej delegacji na konferencji poczdamskiej[1]. W październiku 1945 został z ramienia PSL posłem do Krajowej Rady Narodowej, w kadencji 1947–1952 – był posłem na Sejm RP (Ustawodawczy) z ramienia PSL, od 1949 do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, którego został członkiem[1].

Od 1945 do 1976 pracował w Poznaniu jako adwokat[1].

Pochowany na cmentarzu parafialnym w Puszczykowie.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m n Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego, wyd. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1989, s. 28–29.
  2. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, Zespół Rząd Polski na Emigracji, teczka 701/9/5, p. 25.

Bibliografia

edytuj
  • Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego, wyd. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1989, s. 28–29.
  • Leksykon historii Polski z 1995.