Władysław Markowski (porucznik)
Władysław Markowski ps. „Sęp”, „Dżumba” (ur. 30 sierpnia 1920 w Wilnie, zm. 18 lipca 1997[1]) – oficer Armii Krajowej, kawaler Orderu Virtuti Militari, magister inżynier.
 porucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
30 sierpnia 1920 |
|---|---|
| Data śmierci |
18 lipca 1997 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca kompanii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys edytuj
Syn Andrzeja[2], mechanika[3]. Przed wojną był drużynowym 14 Drużyny Hufca Wileńskiego, w stopniu ćwika[3]. Był trzykrotnym mistrzem Wilna i mistrzem Polski w wioślarskiej czwórce ze sternikiem. Zakwalifikował się do kadry na olimpiadę w Londynie[2].
We wrześniu 1939 roku walczył jako ochotnik w 1 pułku piechoty Legionów[3]. W październiku 1939 został internowany na Litwie. Przebywał w obozach w Połądze i Birsztunach. Wiosną 1940 roku uciekł z obozu i zatrzymał się w Wilnie[2].
Od kwietnia 1941 działał w Związku Walki Zbrojnej, w dzielnicy „Antokol” i „Śródmieście” Garnizonu Dwór. W marcu 1942 roku został aresztowany i wywieziony na roboty do Niemiec. W grudniu 1942 roku uciekł z robót i wrócił do Wilna. Ukrywał się pod nazwiskiem Starski[2]. Wiosną 1943 roku został zaprzysiężony przez ppor. Wiktora Jagodę i po przeszkoleniu skierowany do oddziału leśnego „Dzika”. 1 października przyjął pseudonim „Dżumba”. W 3 Brygadzie „Szczerbca” walczył m.in. w Pokirnie, Dubnikach, Wornianach, Taboryszkach, Turgielach, Polanach, Mickunach, Graużyszkach, Czarnym Borze, Białe Wace, Trokach, Pawłowie. W ataku na Nowe Troki został ranny w rękę i w głowę. 15 maja 1944 został mianowany podporucznikiem czasu wojny[3]. Dowodził 2. kompanią[2][4]. W lipcu 1944 jako dowódca 1 plutonu w 2 kompanii, wziął udział w Operacji „Ostra Brama”. Po bitwie o Wilno został aresztowany i osadzony w Miednikach, a następnie w obozie w Kałudze (od 4 sierpnia 1944)[5], Riazaniu i Potmie.
Wiosną 1946 roku uciekł z zesłania i zamieszkał w Łodzi. Nawiązał kontakt z Mikołajem Kurczokiem, ps. „Leśny” i rozpoczął działalność w WIN[2]. Pracując, studiował na Politechnice Wrocławskiej, a w 1952 uzyskał dyplom inżyniera. W 1980, po zawale, przeszedł na emeryturę. W konsekwencji ran odniesionych w partyzantce został uznany za inwalidę wojennego.
Jest autorem albumu „3 Brygada „Szczerbca” oraz współautorem dużej wystawy fotograficznej AK na Wileńszczyźnie zawierającej unikatowe zdjęcia z oddziałów partyzanckich oraz z obozów i łagrów[2].
Był żonaty. Miał dwie córki i syna[3].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (zweryfikowany przez Departament Kadr MON decyzją nr 8800/W)[3]
- Krzyż Walecznych (zweryfikowany przez Departament Kadr MON decyzją nr 8591/W)[3]
- Krzyż Armii Krajowej – 1967[3]
Przypisy edytuj
- ↑ GROBONET - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarz parafialny w Luzinie [online], luzino.grobonet.com [dostęp 2023-11-15].
- ↑ a b c d e f g Szyksznian 2009 ↓, s. 409.
- ↑ a b c d e f g h Biografia ↓.
- ↑ Marian Korejwo: Moje ścieżki partyzanckie. s. 168.
- ↑ Indeks Represjonowanych. IPN. [dostęp 2021-05-04].
Bibliografia edytuj
- Danuta Szyksznian: Jak dopalał się ogień biwaku. Szczecin: Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, 2009. ISBN 978-83-88038-68-6.
- Marian Korejwo: Markowski Władysław ps. „Sęp”, „Dżumba”. Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2021-07-20].
- Marian Korejwo: Moje ścieżki partyzanckie. Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, Oddział w Bydgoszczy, 1995. ISBN 83-903133-3-2.
- Janusz Bohdanowicz, 3. Brygada Szczerbca Armia Krajowa Okręg Wileński, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej – Środowisko Wileńskie w Warszawie, 2008