Władysław Mech
Władysław Józef Mech (ur. 30 marca 1877 w Końskich, zm. 15 marca 1929 w Warszawie) – prawnik, polski polityk, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, wolnomularz, założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 r.[1]
| |
| Data i miejsce urodzenia |
30 marca 1877 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Starosta powiatu słupeckiego | |
| Okres |
od 1923 |
| Wojewoda wołyński | |
| Okres |
od 28 sierpnia 1926 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujUrodził się 30 marca 1877 w Końskich, w rodzinie aptekarza Stanisława (zm. 1902) i Amelii z Zadora-Paszkowskich (zm. 1935)[2][3]. Po ukończeniu, ze srebrnym medalem, gimnazjum w Piotrkowie rozpoczął studia przyrodnicze na Uniwersytecie w Petersburgu, skąd przeniósł się na Uniwersytet Kijowski, gdzie studiował medycynę, a następnie prawo. Relegowany w 1898 r. za działalność w PPS, przeniósł się do Akademii Handlowej w Berlinie. Ostatecznie studia ukończył w 1901 r. w Wyższej Szkole Handlowej w Lipsku. Przez rok pracował w banku w Wiedniu, w 1902 r. powrócił do Kijowa, gdzie został urzędnikiem Banku dla Handlu Zewnętrznego. Działał w Towarzystwie Kresowym Politycznym, Uniwersytecie Latającym. Był przewodniczącym Kijowskiego Komitetu Robotniczego PPS. Uczestniczył w rewolucji 1905 roku w Warszawie. W latach 1907–1910 pod ps. Andrzej był jednym z założycieli i czołowych działaczy Związku Walki Czynnej w Kijowie.
Po wybuchu I wojny światowej był komisarzem Polskiej Organizacji Narodowej w Kielcach, później współorganizatorem cywilnego zaplecza Legionów. W 1917 r. starszy referent w Tymczasowej Radzie Stanu.
Po odzyskaniu niepodległości dyrektor Departamentu Administracyjnego w Ministerstwie Aprowizacji, następnie urzędnik w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. W latach 1923–1926 starosta powiatu słupeckiego. Był jednym z inicjatorów budowy pomnika Niepodległości w Słupcy. W latach 1926–1928 był wojewodą wołyńskim, następnie aż do śmierci dyrektorem Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych.
Był członkiem loży wolnomularskiej w Warszawie w czasach II Rzeczypospolitej[4].
Jego żoną była Ewa z Broklów, z którą miał córkę Wandę po mężu Nowicką (1909–1943/44?), łączniczkę Armii Krajowej ps. Barbara, Irena, Karasia, Róża, Zofia, zamordowaną przez Gestapo[5].
Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 165-4-4)[3].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada, 1928)[6][5]
- Krzyż Niepodległości (pośmiertnie, 19 grudnia 1930)[7]
Przypisy
edytuj- ↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa]
- ↑ Władysław Józef Mech [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-12-07].
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW MECH, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-05-28].
- ↑ Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984, s. 232.
- ↑ a b Nowicka Wanda z d. Mech ps. Barbara Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej [dostęp 2021-12-07].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za wyjątkowo gorliwą i nieskaziteIną służbę państwową i za zasługi na polu pracy niepodległościowej i społecznej”.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
edytuj- Mech Władysław [w:] „Kto był kim w II Rzeczypospolitej”, pod red. prof. Jacka. M. Majchrowskiego, Warszawa 1994, wyd. I, s. 172.