Władysław Wołoszyn
Władysław Wołoszyn (ur. 22 maja 1929 w Hucie Lubyckiej[1], zm. 29 listopada 2021[2] w Gdyni[3]) – jezuita, wieloletni duszpasterz akademicki w Toruniu.
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
22 maja 1929 |
Data i miejsce śmierci |
29 listopada 2021 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja |
jezuici |
Prezbiterat |
1959 |
Życiorys
edytujSyn Karola i Anieli z d. Ważnej. W latach 1940–1946 przebywał z rodziną na zesłaniu na Syberii. W 1948 wstąpił do zakonu jezuitów gdzie otrzymał w 1959 święcenia kapłańskie. Również jego dwaj bracia Tadeusz oraz Mieczysław byli jezuitami.
Duszpasterz akademicki w Toruniu 1963-1988
edytujW 1963 r. został duszpasterzem akademickim w Toruniu. Dzięki niemu Duszpasterstwo Akademickie OO. Jezuitów stało się ważnym ośrodkiem niezależnego życia duchowego, intelektualnego i kulturalnego w Toruniu. Duszpasterstwo było przez niego prowadzone w 11 nurtach: liturgicznym, konfesjonałowym, konferencyjnym, wspólnotowym, przygotowania do małżeństwa, kulturowym, czytelniczym, rekolekcyjno-skupieniowym, prawniczym, studyjno-dyskusyjnym (dla pracowników naukowych) i wakacyjnym[4]. Duszpasterstwo akademickie współpracowało z Klubem Inteligencji Katolickiej w Toruniu, którego o. Wołoszyn był asystentem kościelnym[5].
Studentów UMK i innych zainteresowanych przyciągały organizowane przez o. Wołoszyna spotkania z gośćmi takimi jak: Kard. Karol Wojtyła, Roman Brandstaetter, Stefan Kisielewski, Tadeusz Mazowiecki, Stanisław Stomma, Andrzej Wieloweyski, Władysław Bartoszewski, Bohdan Cywiński, ks. Michał Heller czy ks. Józef Tischner[4].
Na zaproszenie o. Wołoszyna prelekcje wygłaszali nie tylko przyjezdni goście ze środowiska krakowskiego i warszawskiego, ale też miejscowi profesorowie z UMK: Stanisław Salmonowicz, Marian Kallas, Konrad Górski, Karol Górski i Janusz Małłek[6].
Do duszpasterstwa akademickiego o. Władysława Wołoszyna uczęszczali podczas studiowania na UMK m.in. Janina Ochojska, Andrzej Tyc i Stefan Frankiewicz[4].
O. Wołoszyn od roku 1980 współpracował z uniwersyteckimi i regionalnymi organami „Solidarności”. Przejął patronat nad Niezależnym Zrzeszeniem Studentów. Udzielał pomocy studentom podczas strajków.
Po opuszczeniu Torunia
edytujW 1988 został przeniesiony do Poznania. Działał tam w Radzie Kultury Niezależnej. Był inicjatorem Ośrodka Kultury Chrześcijańskiej działającego przy kościele Księży Jezuitów (1989) gdzie uruchomił Studium Myśli Chrześcijańskiej. Przyczynił się wraz ze Związkiem Polskich Artystów Plastyków oraz osobami związanymi ze środowiskiem kultury niezależnej lat 80., do powstania Galerii U Jezuitów (1992). Zajmował się prowadzeniem paneli dyskusyjnych dotyczących zagadnień współczesnej polityki, nauki, sztuki, filozofii i teologii.
W 2009 przeniesiony do Bydgoszczy[7]. Od lutego 2018 przebywał we wspólnocie jezuitów w Gdyni[8].
Pogrzeb i upamiętnienie
edytujPogrzeb Władysława Wołoszyna odbył się 4 grudnia 2021 r. w kościele akademickim oo. Jezuitów w Toruniu. Przed mszą żałobną czterominutowe warty honorowe przy trumnie pełnili wychowankowie o. Wołoszyna, członkowie NSZZ ,,Solidarność", strażnicy miejscy, studenci - czlonkowie Duszpasterstwa Akademickiego o.o. jezuitów, członkowie Klubu Inteligencji Katolickiej w Toruniu oraz przedstawiciele władz samorządowych (Piotr Całbecki, Marcin Czyżniewski) wraz z rektorem UMK prof. Andrzejem Sokalą[9]. Kazanie wygłosił zgodnie z wolą zmarłego o. Wacław Oszajca[9]. Staraniem prezesa Klubu Inteligencji Katolickiej w Toruniu, prof. Michała Białkowskiego, uroczystościom pogrzebowym towarzyszył dźwięk dzwonu Tuba Dei. Władysław Wołoszyn został pochowany w grobowcu ojców jezuitów na cmentarzu św. Jerzego przy ul. Gałczyńskiego w Toruniu[2].
W przeddzień I rocznicy śmierci, 27 listopada 2022 r. w kościele akademickim oo. Jezuitów w Toruniu została odsłonięta wystawa ,,Władysław Wołoszyn. Historia jednego życia" przygotowana przez prof. Michała Białkowskiego[10].
Posądzenie o współpracę z SB
edytujWładysław Wołoszyn był także zarejestrowany w aktach Służby Bezpieczeństwa jako tajny współpracownik o pseudonimie „Myśliciel”. Po analizie dokumentów okazało się, że zarejestrowano go bez jego zgody oraz że nie przekazał żadnych ważnych informacji służbom specjalnym. Teczka została założona w wyniku rozmowy z oficerem SB. Ppor. Marek Kuczkowski (patrz Organizacja Anty-Solidarność) w jednym z raportów napisał, że pisemne pokwitowanie współpracy nie zostało pobrane ze względu na specyficzny charakter pozyskania jezuity. Wołoszyn potwierdził rozmowę z oficerem SB, na którą przybył w wyniku oficjalnego wezwania[11].
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- Medal UMK 1945-1985
- Medal Zasłużony dla Diecezji Chełmińskiej
- Nagroda Artystów za rok 1995 przyznana przez ZPAP w Poznaniu
- Odznaka Zasłużony dla Kultury Polskiej
- Honorowy Obywatel miasta Torunia (od 2003)
Przypisy
edytuj- ↑ (red.) Ludwik Grzebień SJ: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1564-1995. Kraków: Wydz. Filozoficzny TJ, 1996. ISBN 83-9050-044-2.
- ↑ a b Nie żyje ojciec Władysław Wołoszyn, jezuita, Honorowy Obywatel Miasta Torunia. Miał 92 lata. nowosci.com.pl. [dostęp 2021-11-29]. (pol.).
- ↑ Zmarł o. Władysław Wołoszyn SJ, jeden z najbardziej zasłużonych polskich jezuitów. onet.pl. [dostęp 2021-11-30]. (pol.).
- ↑ a b c M. Białkowski, Akademia wolności, (w:) Loyola u Kopernika, Warszawa 2016, 197-223.
- ↑ M. Białkowski, Oaza na Mostowej, Toruń 2011, passim
- ↑ K. Maliszewski, Rola i znaczenie działalności Duszpasterstwa Akademickiego Jezuitów w środowisku uniwersyteckim Torunia w latach 1963-1988, (w:) K. Dobosz, W. Rozynkowski, Loyola u Kopernika, s. 225-237.
- ↑ Władysław Wołoszyn – Encyklopedia Solidarności [online], www.encysol.pl [dostęp 2018-03-08] (pol.).
- ↑ Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy [online], www.facebook.com [dostęp 2018-03-08] (pol.).
- ↑ a b Redakcja Jezuici.pl , Toruń: Pogrzeb o. Władysława Wołoszyna SJ [online], Jezuici.pl, 4 grudnia 2021 [dostęp 2022-11-28] (pol.).
- ↑ Redakcja Jezuici.pl , Toruń: Władysław Wołoszyn SJ (1929–1921). Historia jednego życia [online], Jezuici.pl, 28 listopada 2022 [dostęp 2022-11-28] (pol.).
- ↑ Były esbek sfałszował rejestrację współpracownika [online], wiadomosci.dziennik.pl [dostęp 2018-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-09] .
Bibliografia
edytuj- Bożena Słomińska, Ślady obecności ojca Władysława Wołoszyna w naszym życiu, Toruń, Wyd. UMK, 2003, ISBN 83-231-1629-6.
- Michał Białkowski, Oaza na Mostowej. Klub Inteligencji Katolickiej w Toruniu (1957-2007), Toruń 2011.
- Loyola u Kopernika. Jezuici w Toruniu w latach 1945-2015, red. Krzysztof Dorosz, Waldemar Rozynkowski, Warszawa 2016.