Wacław Moszyński
Wacław Moszyński (ur. 12 sierpnia 1892 w Warszawie, zm. 18 października 1953) – polski inżynier, specjalista w dziedzinie norm maszynowych, podstawy budowy maszyn i trybologii, profesor Politechniki Warszawskiej i Politechniki Łódzkiej. Brat Kazimierza.
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Profesor | |
| Specjalność: podstawy budowy maszyn, trybologia | |
| Alma Mater |
Uniwersytet w Nancy (Francja) |
| Doktorat |
1936 |
| Profesura |
1938 |
| Polska Akademia Nauk | |
| Status |
członek korespondent |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
W 1905 ukończył Rządową Szkołę Realną w Warszawie, a w 1911 Gimnazjum Filologiczne w Warszawie. Studiował na Wydziale Przyrodniczym na Uniwersytecie w Nancy, gdzie w 1914 otrzymał dyplom inżyniera elektryka, a w rok później dyplom inżyniera mechanika. W 1931 rozpoczął pracę w Biurze Budowy Sieci Ministerstwa Poczt i Telegrafów, po uprzedniej nostryfikacji dyplomu inżyniera mechanika na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. W latach 1932–1938 był zatrudniony na Wydziale Technicznym Instytutu Technicznego Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych. W 1936 za pracę Zasady tolerancji uzyskał stopień doktora nauk technicznych[1] z odznaczeniem na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, gdzie we wrześniu 1937 rozpoczął pracę. 19 kwietnia 1938 został mianowany profesorem zwyczajnym części maszyn na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej[2][3].
W czasie wojny w latach 1939–1944 wykładał w Państwowej Szkole Technicznej w Wilnie, a następnie w Warszawie na kursach Rysunku Technicznego oraz Państwowej Wyższej Szkole Technicznej. Po wyzwoleniu w latach 1945-1946 został delegowany do Politechniki Łódzkiej, gdzie miał znaczący wkład przy kompletowaniu wyposażenia w maszyny Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej. We wrześniu 1946 ponownie objął Katedrę Części Maszyn na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej.
Był specjalistą w dziedzinie norm maszynowych, podstawy budowy maszyn i trybologii oraz znawcą zagadnień pasowań. Opublikował 11 monografii i podręczników akademickich i ponad 100 artykułów. Ddziałał w organizacjach naukowych i technicznych, m.in. był członkiem korespondentem PAN i współzałożycielem SIMP.
Pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kw. 2C, rząd IV, grób 28)[4].
Materiały archiwalne Wacława Moszyńskiego znajdują się w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnaturą III-36[5].
Stanowiska edytuj
- 1932–1938 – kierownik Wydziału Technicznego Instytutu Technicznego Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych
- 1939–1944 – wykładowca Państwowej Szkoły Technicznej w Wilnie
- wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej
- 1945-1946 – wykładowca Politechniki Łódzkiej
- od 1946 – kierownik Katedry Części Maszyn Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej[6]
Członkostwa edytuj
- członek korespondent Polskiej Akademii Nauk
- członek założyciel Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich SIMP (1926-1927), wiceprezes (1934-1937)[1]
- członek Polskiej Akademii Umiejętności (od 1950)
- członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[6]
Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia edytuj
- Laureat Państwowej Nagrody Naukowej II-go stopnia w dziedzinie maszynoznawstwa[6]
Odznaczenia edytuj
Ważne publikacje edytuj
- Wytrzymałość zmęczeniowa części maszyn, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Techniczne, 1953[6]
- Mechanik : poradnik techniczny : dzieło zbiorowe. T. 2. Cz. 4, Elementy maszyn, Wyd. 3 całkowicie przerobione, Warszawa, Instytut Wydawniczy SIMP, 1952[7]
- Pasowania w przemyśle na tle układu polskiego, Warszawa, Księgarnia Techniczna, 1929[7]
- Wykład elementów maszyn. Cz. 1 Połączenia., Wyd. 3 przejrz. i uzup., Warszawa, Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1953[6]
Przypisy edytuj
- ↑ a b Wacław Moszyński (1892-1953). Biblioteka Cyfrowa Politechniki Warszawskiej. [dostęp 2016-03-18].
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 5, s. 198, 20 maja 1938.
- ↑ Nominacje na wyższych uczelniach. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 106 z 12 maja 1938.
- ↑ Wykaz zmarłych profesorów Politechniki Warszawskiej, Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej, Pracownia Historyczna, Warszawa 1987
- ↑ Spis inwentarzy, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, [dostęp 2024-01-23].
- ↑ a b c d e Adam Morecki. Wspomnienia pośmiertne: Wacław Moszyński. „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”. 46, s. 238-243, 1983.
- ↑ a b Moszyński Wacław. Biblioteka Śląska w Katowicach. [dostęp 2016-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-27)].
Bibliografia edytuj
- Ewa Chojnacka, Zbigniew Piotrowski, Ryszard Przybylski (red.): Profesorowie Politechniki Łódzkiej 1945–2005. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 2006, s. 178.
- Adam Morecki. Wspomnienia pośmiertne: Wacław Moszyński. „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego”. 46, s. 238-243, 1983.
- Monografia Cmentarz Bródnowski, praca zbiorowa, Urząd Dzielnicy Warszawa-Targówek, Warszawa 2007 s. 79-80, na książce ISBN 978-83-920764-0-0; ISBN 978-83-920764-0-7