Wadym Zinowijowycz Rabinowycz (ukr. Вадим Зіновійович Рабінович, hebr. ודים רבינוביץ'; ur. 4 sierpnia 1953 w Charkowie) – ukraiński polityk, biznesmen, filantrop i działacz sportowy pochodzenia żydowskiego. Od 2007 do 2013 prezes klubu piłkarskiego Arsenał Kijów. Od 2018 jeden z liderów Opozycyjnej Platformy – Za Życie (drugiej co do wielkości poparcia ukraińskiej siły politycznej). Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy VIII i IX kadencji. Od 1997 przewodniczący Wszechukraińskiego Kongresu Żydów. Kandydat na urząd prezydenta Ukrainy w wyborach w 2014. Posiada obywatelstwo ukraińskie i izraelskie.

Wadym Rabinowycz
Ilustracja
Wadym Rabinowycz (2009)
Data i miejsce urodzenia

4 sierpnia 1953
Charków, USRR, ZSRR

Stanowisko

Deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy VIII i IX kadencji (od 2014)

Partia

Opozycyjna Platforma – Za Życie

Odznaczenia
Order „Za zasługi” II klasy (Ukraina) Order „Za zasługi” III klasy (Ukraina)
Rabinowycz w trakcie udzielania wywiadu w 2009
Poparcie dla Rabinowycza w poszczególnych regionach Ukrainy podczas wyborów prezydenckich w 2014
Wadym Rabinowycz przemawiający w Radzie Najwyższej Ukrainy w 2016

Życiorys edytuj

W 1970 rozpoczął studia w Charkowskim Instytucie Autodrogowym, ale nie ukończył. W 1974 został skreślony za amoralne zachowanie. W latach 1975-1977 odbywał służbę wojskową. W 1980 został aresztowany za kradzież państwowego majątku w dużych rozmiarach, ale był po 9 miesiącach zwolniony. Na początku 1982 ponownie aresztowany z tego samego powodu, a 10 lutego 1984 został skazany na 14 lat więzienia w łagrze z konfiskacją majątku. Według różnych danych został zwolniony w 1990 lub w 1991.

Na początku lat 90. XX wieku zrzekł się ukraińskiego obywatelstwa i wyemigrował do Izraela[1]. W 1995 cofnięto mu wizę do Stanów Zjednoczonych, podobno z powodu jego powiązań z handlarzami bronią[2].

24 czerwca 1999 Służba Bezpieczeństwa Ukrainy zakazała mu wjazdu na teren Ukrainy przez okres pięciu lat, ale już w 29 lipca tego samego roku zakaz ten został dla Rabinowycza zniesiony.

Jako działacz sportowy latem 2007 zaangażował się w pracę w kijowskim klubie Arsenał Kijów, kupując go od miejskich władz. W styczniu 2009 sprzedał go synowi mera Kijowa Stepanowi Czernoweckiemu, aby móc startować w wyborach Prezydenta Premier Ligi. Jednak nie udało się zająć stanowiska i w lipcu 2009 z powrotem wykupił klub i został jego właścicielem i honorowym prezesem[3]. W 1997 został przewodniczącym Ogólnoukraińskiego Kongresu Żydowskiego, na założenie którego przeznaczył 1 mln dolarów amerykańskich. 5 kwietnia 1999 na pierwszym założycielskim zebraniu Zjednoczonej Żydowskiej Wspólnoty Ukrainy został wybrany jej przewodniczącym.

W 1999 został naturalizowanym obywatelem Izraela[4]. Rabinowycz przekaz ogromne fundusze na renowację Synagogi Hurwa w Jerozolimie[5]. W uznaniu działalności filantropijnej, jego imieniem nazwano jeden z placów na jerozolimskim Starym Mieście[6].

W marcu 2013 przeżył prawdopodobny zamach na swoje życie, materiał wybuchowy został wrzucony do jego samochodu w pobliżu kijowskiej stacji metra Kłowśka[7]. W wyborach prezydenckich w 2014 wystartował jako kandydat niezależny[8]. Otrzymał 406 301 głosów, co dało mu 2,25% poparcia[9]. W przeprowadzonych w tym samym roku wyborach parlamentarnych uzyskał mandat do Rady Najwyższej Ukrainy z listy Bloku Opozycyjnego[10]. W lipcu 2016 zawiesił swoje członkostwo w tej partii i utworzył nowe ugrupowanie o nazwie Za Życie. Nie opuścił natomiast parlamentarnej frakcji Bloku Opozycyjnego[11].

15 listopada 2018 zapowiedział, że nie weźmie udziału w wyborach prezydenckich w 2019[12]. W wyborach parlamentarnych w 2019 ponownie uzyskał mandat deputowanego do ukraińskiego parlamentu, tym razem z listy Opozycyjnej Platformy – Za Życie (której to od grudnia 2018 jest współprzewodniczącym).

W 2018 Narodowe Biuro Antykorupcyjne Ukrainy wszczęło przeciwko Rabinowyczowi dochodzenie, zarzucając mu nielegalne wzbogacanie się i fałszowanie zeznań podatkowych[13]. W listopadzie 2022 został pozbawiony mandatu poselskiego[14].

Ordery i odznaczenia edytuj

Majątek i działalność biznesowa edytuj

Prowadzi działalność biznesową w branży informacyjnej i reklamowej. Pod koniec 1991 razem z Andrijem Aleszynem założył firmę "Pinta". Jesienią 1993 został przedstawicielem austriackiej firmy "Nordex". W 1995 w Genewie założył przedsiębiorstwo Osteks AG, a w 1996 – firmę RICO (Rabinowycz I COmpany), która później otrzymała nazwę RC-Group. W 1998 roku założył wydawnictwo «CN — Столичные новости». W 1999 majątek Wadyma Rabinowycza szacowano na 1 mld dolarów amerykańskich.

W 2000 założył holding Media International Group (MIG), do której weszło również wydawnictwo «CN — Столичные новости».

Poglądy polityczne edytuj

Rabinowycz powiada się za niezaangażowanym statusem Ukrainy, reformą administracyjną i głęboką decentralizacją z maksymalnymi uprawnieniami dla administracji regionalnych. Zaproponował także przeprowadzenie referendum w sprawie zniesienia urzędu prezydenta Ukrainy oraz wprowadzenia nowej konstytucji[16].

Życie prywatne edytuj

Żonaty, wychowuje troje dzieci.

Przypisy edytuj

  1. Amanda Borschel-Dan, ‘I am the Obama of Ukraine,’ says Jewish presidential hopeful [online], www.timesofisrael.com [dostęp 2021-01-16] (ang.).
  2. Rabinovich rallies his supporters - Apr. 08, 1999 [online], KyivPost, 7 kwietnia 1999 [dostęp 2021-01-16].
  3. Вадим Рабинович вновь стал владельцем "Арсенала". 13-07-2009 Премьер-лига - UA-футбол [online], www.ua-football.com [dostęp 2017-11-27] (ros.).
  4. Журналист опубликовал справку об израильском гражданстве депутата Рабиновича [online], ukranews_com, 13 listopada 2017 [dostęp 2021-01-16] (ros.).
  5. https://archive.is/20080403070951/http://www.jpost.com/servlet/Satellite
  6. Hillary Zaken, Why was Old City square named after Ukrainian oligarch, 500 years before his time? [online], www.timesofisrael.com [dostęp 2021-01-16] (ang.).
  7. Ukrainian Jewish leader Rabinovich survives blast [online], www.timesofisrael.com [dostęp 2021-01-16] (ang.).
  8. President of All-Ukrainian Jewish Congress Rabynovych to register as presidential candidate [online], Interfax-Ukraine [dostęp 2021-01-16] (ang.).
  9. Позачергові вибори Президента України 25.05.2014
  10. Виборчий список “Опозиційного блоку” [online], Українська правда [dostęp 2021-01-16] (ukr.).
  11. «Хто кому Рабінович», [online], Club-tourist [dostęp 2021-01-16] (ang.).
  12. For Life Party's leader Rabinovich not to run for president of Ukraine [online], Interfax-Ukraine [dostęp 2021-01-16] (ang.).
  13. НАБУ розслідує можливе незаконне збагачення Рабіновича, - нардеп [online], РБК-Украина [dostęp 2021-01-16] (ros.).
  14. Рада позбавила мандатів Рабіновича і Васильковського [online], Українська правда [dostęp 2022-11-03] (ukr.).
  15. a b Указ Президент України від 27 березня 2009 року№ 200/2009 «Про відзначення державними нагородами України» [online], zakon.rada.gov.ua [dostęp 2020-10-22].
  16. "За життя": хто кому Вадим Рабінович? [online], www.pravda.com.ua [dostęp 2020-10-22].

Bibliografia edytuj