Wojna o Ifni

Wojna o Ifni (zapomniana wojna, hiszp. la Guerra Olvidada) − seria zbrojnych incydentów pomiędzy wojskami hiszpańskimi i francuskimi z jednej a marokańskimi z drugiej, która miała miejsce na przełomie 1957 i 1958 roku, zakończona klęską wojsk marokańskich.

Wojna o Ifni

Kolonie hiszpańskie (Sahara Hiszpańska i Ifni)      Protektoraty hiszpańskie w Maroku      Kolonie francuskie (Algieria i Francuska Afryka Zachodnia)      Protektorat francuski w Maroku      Strefa międzynarodowa w Tangerze
Czas	23 października 1957 – 30 czerwca 1958
Terytorium	Sahara Hiszpańska, Ifni
Wynik	zwycięstwo francusko-hiszpańskie
Strony konfliktu
Hiszpania Francja Maroko
Dowódcy
López Valencia Ben Hammu
Siły
10 000 żołnierzy 30 000 żołnierzy
Straty
300 zabitych 500 rannych 8 000
brak współrzędnych

Przyczyny

Miasto Sidi Ifni zostało włączone do Hiszpanii w 1860 roku, co zostało międzynarodowo uznane i zagwarantowane na Konferencji w Berlinie w 1884 roku. W 1946 region Ifni oraz pozostałe hiszpańskie posiadłości w tej części świata zostały połączone w Hiszpańską Afrykę Zachodnią.

Po ogłoszeniu przez Maroko niepodległości od Francji i zrzuceniu jej protektoratu w 1956 roku władze marokańskie podjęły próbę odzyskania swoich historycznych posiadłości.

Wybuch

10 kwietnia 1957 roku miały miejsce krwawe demonstracje przeciw hiszpańskiemu panowaniu, połączone z morderstwami na osobach lojalnych wobec Hiszpanii. W odpowiedzi generał Franco wysłał do miasta El Aaiún dwa bataliony elitarnych jednostek hiszpańskich do zaprowadzenia porządku. Reakcją marokańską było skoncentrowanie sił w pobliżu Ifni, 23 października dwie wsie na obrzeżach kolonii Ifni, Kulmim i Bou Izarguen, zostały zajęte przez 1500 marokańskich żołnierzy.

Atak na Sidi Ifni

21 listopada hiszpański wywiad doniósł o przygotowaniach do ataku na Ifni, dwa dni później hiszpańskie linie komunikacyjne zostały przecięte, a liczące 2000 żołnierzy siły marokańskie zaatakowały hiszpańskie garnizony i magazyny w Sidi Ifni i jego okolicach.

Hiszpanie dość łatwo odparli to uderzenie niewielkimi siłami z pobliskich garnizonów, ale dwie niewielkie placówki zostały ewakuowane pod ciężkim ogniem wroga.

Tiluin

W Tiluinie 60 hiszpańskich i miejscowych bojowników opierało się uderzeniom jednostek marokańskich, a 25 listopada pięć hiszpańskich CASA 2.111 zbombardowało wrogie pozycje. Za pomocą samolotów Junkers Ju 52/3m dosłano także posiłki w sile 75 ludzi.

3 grudnia dotarł do miejsca walk nowy batalion hiszpański, przełamując oblężenie i przechodząc do kontrnatarcia. Po odblokowaniu placówkę ewakuowano do Sidi Ifni.

Telata

Pluton wojsk hiszpańskich w okolicach Telaty został 24 listopada okrążony przez siły marokańskie i bronił się, z pomocą zrzutów lotniczych do 2 grudnia, gdy kolumna hiszpańskiej kawalerii dotarła do okrążonych pozycji, przełamała oblężenie i przeszła do natarcia.

Oblężenie Sidi Ifni

W ciągu dwóch tygodni siły marokańskie z pomocą sojuszników plemiennych zdołały opanować większość terenu Ifni, izolując poszczególne ośrodki oporu i odcinając je od centrali i zaopatrzenia. Marokańczycy konsekwentnie zbliżali się do samego miasta dążąc do oblężenia, mając nadzieję na wybuch powstania antyhiszpańskiego. Maroko niedoszacowało jednak sił hiszpańskich, które były dozbrajane i wzmacniane za pomocą marynarki wojennej. Marynarka Hiszpańska również ostrzeliwała cele lądowe. 9 grudnia oddziały hiszpańskie liczyły w Sidi Ifni 7500 obrońców. Oblężenie trwało do czerwca 1958 roku i obyło się bez większych incydentów i ofiar, gdyż główny teatr działań znajdował się w innych rejonach Sahary.

Bitwa pod Edchera

W styczniu 1958 Maroko zreorganizowało swoje siły na ziemiach hiszpańskich, tworząc Marokańską Armię Wyzwolenia.

12 stycznia jedna z jej dywizji zaatakowała garnizon hiszpański w Al-Ujun, a następnego dnia doszło do wymiany ognia w rejonie Edchera, która skończyła się wycofaniem wykrwawionych Marokańczyków.

Opanowanie Sahary Hiszpańskiej

W styczniu 1958 francusko-hiszpańskie siły podjęły dużą ofensywę, z sukcesem wypierając Marokańską Armię Wyzwolenia z terytorium Sahary Hiszpańskiej. Łącznie oba kraje dysponowały 14 000 żołnierzy i 150 samolotami.

10 lutego siły hiszpańskie w liczbie trzech batalionów zorganizowanych w grupę motorową wyparły Marokańczyków z Edchera i zepchnęły ich do Tafurdat i Asmary.

Połączone siły hiszpańskie i francuskie 21 lutego zniszczyły oddziały marokańskie skoncentrowane pomiędzy Bir Nazaran i Ausert.

Skutki

2 kwietnia rządy hiszpański i marokański podpisały traktat z Angra de Cintra, w którym Hiszpania utrzymała region przylądka Dżubi, Sidi Ifni i Sahary Hiszpańskiej.

Hiszpania oddała kolonię Ifni w 1969 roku, pod naciskiem międzynarodowym, zaś Saharę Hiszpańską w 1975 roku.

Bibliografia

• SANTAMARÍA, Ramiro. Ifni-Sahara, la guerra ignorada, Dyrsa, Madrid, 1984. The history of the Ifni war told by a specialised journalist in the Western Sahara.
• CASAS DE LA VEGA, Rafael. La última guerra de Africa, Servicio de Publicaciones del Estado Mayor del Ejército, Madrid, 1985. -Military analysis of the war by a Spanish general
• MARIÑAS ROMERO, Gerardo. “La Legión española en la guerra de Ifni-Sahara”, en Defensa nº 117 (1988). Article about the intervention of the Spanish legion in the Ifni war.
• BELLES GASULLA, José. Cabo Jubi-58. Memorias de un teniente de infantería en la campaña Ifni-Sahara, Servicio de Publicaciones del Estado Mayor del Ejército, Madrid, 1990. Testimony of a Spanish officer.
• DIEGO AGUIRRE, José Ramón. “Ifni, la última guerra colonial española” en Historia 16 nº 167 (1990). -Analysis of the Ifni war with unpublished documents.
• DIEGO AGUIRRE, José Ramón. La última guerra colonial de España: Ifni-Sahara, 1957–1958, Algazara, Málaga, 1993. -History of the Ifni war
• SIMÓN CONTRERAS, Miguel. “Ifni y Sahara, hoy”, en Ejército nº 633 (1992). An officer of the Spanish army revisits the battleground .
• TAMBURINI, FRANCESCO. „Ifni-Sahara, 1957-1958: una guerra coloniale dimenticata”, in „Eserciti e Storia”, n. 42, a. VII, JULY-AUGUST 2007