Xenodon

	Xenodon
	F. Boie, 1826
	; Przedstawiciel rodzaju – boipewa Merrema (X. merremii)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Infrarząd	Alethinophidia
Nadrodzina	Colubroidea
Rodzina	połozowate
Podrodzina	ślimaczarze
Rodzaj	Xenodon
	Typ nomenklatoryczny
	Coluber severus Linnaeus, 1758
Synonimy
	Ophis Wagler, 1824; Lystrophis Cope, 1885; Acanthophallus Cope, 1893; Procteria Werner, 1924; Waglerophis Romano & Hoge, 1973; Thalesius Yuki, 1993;
	Ophis Wagler, 1824; Lystrophis Cope, 1885; Acanthophallus Cope, 1893; Procteria Werner, 1924; Waglerophis Romano & Hoge, 1973; Thalesius Yuki, 1993;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Xenodon – rodzaj węży z podrodziny ślimaczarze (Dipsadinae) w rodzinie połozowatych (Colubridae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Meksyku, Belize, Gwatemali, Salwadorze, Hondurasie, Nikaragui, Kostaryce, Panamie, Kolumbii, Wenezueli, Gujanie, Brazylii, Ekwadorze, Peru, Boliwii, Paragwaju, Argentynie i Urugwaju^[9].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Ophis: gr. οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”^[10]. Gatunek typowy: Ophis merremii Wagler, 1824.
Xenodon: gr. ξενος xenos „obcy, dziwny”^[11]; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”^[12].
Lystrophis: gr. λιστρον listron „narzędzie do wygładzania, łopata, motyka”^[13]; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”^[10]. Gatunek typowy: Heterodon dorbignyi Bibron, 1854.
Acanthophallus: gr. ακανθα akantha „cierń, kolec”, od ακη akē „punkt”^[14]; φαλλος phallos „penis”^[15]. Gatunek typowy: Xenodon colubrinus Günther, 1858 (= Coluber rabdocephalus Wied-Neuwied, 1824).
Procteria: być może od gr. πρωκτος prōktos „odbyt”^[16]. Gatunek typowy: Procteria viridis Werner, 1924.
Waglerophis: Johann Georg Wagler (1800–1832), niemiecki herpetolog, systematyk; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”^[10]. Gatunek typowy: Ophis merremii Wagler, 1824.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]:

Xenodon dorbignyi
Xenodon guentheri
Xenodon histricus
Xenodon matogrossensis
Xenodon merremii – boipewa Merrema^[17]
Xenodon nattereri
Xenodon neuwiedii
Xenodon pulcher
Xenodon rabdocephalus
Xenodon semicinctus
Xenodon severus – pseudożararaka amazońska^[18]
Xenodon werneri

Przypisy edytuj

↑ Xenodon, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ F. Boie. Notice sur l’Erpétologie de l’ile de Java. „Bulletin des Sciences Naturelles et de Géologie”. 9, s. 238, 1826. (fr.).
↑ J.G. Wagler: Serpentum Brasiliensium species novae = ou, Histoire naturelle des espèces nouvelles de serpens: recueillies et observées pendant le voyage dans l’intérieur du Brésil dans les années 1817, 1818, 1819, 1820, exécuté par ordre de sa majeste le roi de baviere, pobliée par Jean de Spix, Chevalier de l’ordre civil de la Couronne de Baviere, Membre de l’Academie Royale de Munich, Conservaleur du Musee zoologique, zootomique et ethnographique, Membre de l’Academie des Curieux de la Nature etc. Monachii: Typis F.S. Hübschmanni, 1824, s. 47. (łac.).
↑ E.D. Cope. Twelfth contribution to the herpetology of tropical America. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 22, s. 193, 1885. (ang.).
↑ E.D. Cope. Prodromus of a new system of non-venomous snakes. „The American Naturalist”. 27 (1), s. 482, 1893. (ang.).
↑ F. Werner. Neue oder wenig bekannte Schlangen aus dem Naturhistorischen Staatsmuseum in Wien. „Sitzungsberichte. Abt. 1, Mineralogie, Botanik, Zoologie, Paläontologie, Geologie, physische Geographie, Anatomie, Physiologie und theoretische Medizin”. 133, s. 48, 1924. (niem.).
↑ S. Alma R.W. de L. Romano & A.R. Hoge. Nota sobre Xenodon e Ophis serpentes Colubridae. „Memórias do Instituto Butantan”. 36, s. 209, 1973. (port.).
↑ V.L.F. Yuki. Realocacao generica de Xenodon werneri Eiselt, 1963 (Serpentes: Colubridae). „Comunicações do Museu de Ciências da PUCRS. Série Zoologia”. 50–54, s. 44, 1993. (hiszp.).
↑ ^a ^b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Xenodon. The Reptile Database. [dostęp 2019-06-18]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Jaeger 1944 ↓, s. 154.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 253.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 151.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 125.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 4.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 169.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 184.
↑ W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 31, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 408. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia edytuj

Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).

[itis-1] Xenodon, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Boie-2] F. Boie. Notice sur l’Erpétologie de l’ile de Java. „Bulletin des Sciences Naturelles et de Géologie”. 9, s. 238, 1826. (fr.).

[Wagler-3] J.G. Wagler: Serpentum Brasiliensium species novae = ou, Histoire naturelle des espèces nouvelles de serpens: recueillies et observées pendant le voyage dans l’intérieur du Brésil dans les années 1817, 1818, 1819, 1820, exécuté par ordre de sa majeste le roi de baviere, pobliée par Jean de Spix, Chevalier de l’ordre civil de la Couronne de Baviere, Membre de l’Academie Royale de Munich, Conservaleur du Musee zoologique, zootomique et ethnographique, Membre de l’Academie des Curieux de la Nature etc. Monachii: Typis F.S. Hübschmanni, 1824, s. 47. (łac.).

[Cope-4] E.D. Cope. Twelfth contribution to the herpetology of tropical America. „Proceedings of the American Philosophical Society”. 22, s. 193, 1885. (ang.).

[Cope1893-5] E.D. Cope. Prodromus of a new system of non-venomous snakes. „The American Naturalist”. 27 (1), s. 482, 1893. (ang.).

[Werner-6] F. Werner. Neue oder wenig bekannte Schlangen aus dem Naturhistorischen Staatsmuseum in Wien. „Sitzungsberichte. Abt. 1, Mineralogie, Botanik, Zoologie, Paläontologie, Geologie, physische Geographie, Anatomie, Physiologie und theoretische Medizin”. 133, s. 48, 1924. (niem.).

[Romano&Hoge-7] S. Alma R.W. de L. Romano & A.R. Hoge. Nota sobre Xenodon e Ophis serpentes Colubridae. „Memórias do Instituto Butantan”. 36, s. 209, 1973. (port.).

[Yuki-8] V.L.F. Yuki. Realocacao generica de Xenodon werneri Eiselt, 1963 (Serpentes: Colubridae). „Comunicações do Museu de Ciências da PUCRS. Série Zoologia”. 50–54, s. 44, 1993. (hiszp.).

[Uetz&Hallermann-9] P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Xenodon. The Reptile Database. [dostęp 2019-06-18]. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=184_154]-10] Jaeger 1944 ↓, s. 154.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=283_253]-11] Jaeger 1944 ↓, s. 253.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=181_151]-12] Jaeger 1944 ↓, s. 151.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=155_125]-13] Jaeger 1944 ↓, s. 125.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=34_4]-14] Jaeger 1944 ↓, s. 4.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=199_169]-15] Jaeger 1944 ↓, s. 169.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=214_184]-16] Jaeger 1944 ↓, s. 184.

[Juszczyk-17] W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 31, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.

[pwn-18] Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 408. ISBN 83-01-14344-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]