Xenopholisrodzaj węży z podrodziny Dipsadinae w rodzinie połozowatych (Colubridae).

Xenopholis[1]
Peters, 1869[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – X. scalaris
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Nadrodzina

Colubroidea

Rodzina

połozowate

Podrodzina

Dipsadinae

Rodzaj

Xenopholis

Typ nomenklatoryczny

Xenopholis braconnieri Peters, 1869 (= Elapomorphus scalaris Wucherer, 1861)

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Kolumbii, Wenezueli, Gujanie Francuskiej, Brazylii, Ekwadorze, Boliwii i Paragwaju[6].

Charakterystyka edytuj

Węże należące do tego rodzaju prowadzą skryty tryb życia, przez co jedynie nieliczne muzea posiadają je w swoich zbiorach. Osiągają niewielkie rozmiary, mierząc od 20 do 40 cm długości. Mają spłaszczoną głowę ze stosunkowo małymi oczami. Ich cechą charakterystyczną są grzbietowo rozszerzone kręgi. Brak wyraźnych zewnętrznych cech morfologicznych powoduje, że węże z rodzaju Xenopholis były często uznawane za incertae sedis lub rozpoznawane błędnie. Xenopholis żyją przeważnie na nizinach, jednak X. scalaris odnaleziono również w terenach górskich, na wysokości 1500 m[7].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

  • Xenopholis: gr. ξενος xenos „obcy, dziwny”; φολις pholis, φολιδος pholidos „rogowa łuska”[2].
  • Gerrhosteus: gr. γερρον gerrhon „plecionka, tarcza z plecionki”[8]; οστεον osteon „kość”[9]. Gatunek typowy: Gerrhosteus prosopis Cope, 1874 (= Elapomorphus scalaris Wucherer, 1861).
  • Paroxyrhopus: gr. παρα para „blisko”[10]; rodzaj Oxyrhopus Wagler, 1830. Gatunek typowy: Paroxyrhopus reticulatus Schenkel, 1900 (= Oxyrhopus undulatus Jensen, 1900).
  • Sympeltophis: gr. συν sun „razem, wspólnie”[11]; πελτη peltē „mała tarcza bez obramowania”[12]; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”[13]. Gatunek typowy: Sympeltophis ungalioides Werner, 1925.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[6]:

Przypisy edytuj

  1. Xenopholis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b W.C.H. Peters. Über neue Gattungen und neue oder weniger bekannte Arten von Amphibien (Eremias, Dicrodon, Euprepes, Lygosoma, Typhlops, Eryx, Rhynchonyx, Elapomorphus, Achalinus, Coronella, Dromicus, Xenopholis, Anoplodipsas, Spilotes, Tropidonotus). „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1869, s. 440, 1870. (niem.). 
  3. E.D. Cope. Description of some species of reptiles obtained by Dr. John F. Bransford, Assistant Surgeon United States Navy, while attached to the Nicaraguan surveying Expedition in 1873. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 26, s. 71, 1874. (ang.). 
  4. E. Schenkel. Achter Nachtrag zum Katalog der herpetologischen Sammlung des Basler Museums. „Verhandlungen der Naturforschenden Gesellschaft in Basel”. 13 (1), s. 168, 1902. (niem.). 
  5. F. Werner. Neue oder wenig bekannte Schlangen aus dem Naturhistorischen Staatsmuseum in Wien. II. Teil. „Sitzungsberichte. Abt. 1, Mineralogie, Krystallographie, Botanik, Physiologie der Pflanzen, Zoologie, Paläontologie, Geologie, physische Geographie und Reisen”. 134, s. 52, 53, 1925. (niem.). 
  6. a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Xenopholis. The Reptile Database. [dostęp 2019-06-18]. (ang.).
  7. M. Jansen, L. Gonzales Álvarez, G. Köhler. Description of a new species of Xenopholis (Serpentes: Colubridae) from the Cerrado of Bolivia, with comments on Xenopholis scalaris in Bolivia. „Zootaxa”. 2222, s. 31–45, 2009. (ang.). 
  8. Jaeger 1944 ↓, s. 96.
  9. Jaeger 1944 ↓, s. 157.
  10. Jaeger 1944 ↓, s. 161.
  11. Jaeger 1944 ↓, s. 227.
  12. Jaeger 1944 ↓, s. 165.
  13. Jaeger 1944 ↓, s. 154.

Bibliografia edytuj