Xiangqi

Xiangqi
Nazwa chińska
Pismo uproszczone	象棋
Pismo tradycyjne	象棋
Hanyu pinyin	Xiàngqí
Wade-Giles	Hsiang-ch’i
	Multimedia w Wikimedia Commons

Xiangqi (^ⓘwymowa) – gra planszowa zwana także szachami chińskimi. Celem gry jest zamatowanie generała przeciwnika.

Plansza szachów chińskich składa się z 10 linii poziomych oraz 9 linii pionowych. Bierki, podobnie jak w go, kładzione są na przecięciach owych linii. Sama plansza podzielona jest na dwie części przedzielone pustym obszarem pomiędzy 5. a 6. linią poziomą, który określany jest mianem rzeki. Na planszy występują także dwa tzw. pałace - obszary o wielkości 3 na 3, na których zaznaczone są ukośne linie.

Bierki

Każda strona ma 5 pionów, w sumie każda strona ma do dyspozycji 16 bierek tak jak w szachach klasycznych. Te bierki to:

Bierki	Liczba	Nazwa chińska	Nazwa angielska
generał	1	shuài (帥) / jiàng (將)	marshal / general
doradcy (strażnicy)	2	shì (仕) / shì (士)	advisor / guard
słonie	2	xiàng (相) / xiàng (象)	minister / war elephant
skoczki	2	mà (傌) / mǎ (馬)	horse / cavalry
wieże	2	jū (俥) / jū (車)	chariot / rook
działa	2	pào (炮) / pào (砲)	cannon / catapult
piony	5	bīng (兵) / zú (卒)	private / soldier

Generał

Generał może poruszać się wykonując ruch o jedno pole wyłącznie po linii prostej. Obszar jego ruchów ograniczony jest obszarem pałacu. Dodatkowo jeden generał nie może znajdować się w jednej linii bezpośrednio naprzeciwko drugiego generała. Generał bije inną bierkę poprzez zajęcie jej pola.

Doradca (strażnik)

Doradca (strażnik) może się poruszać wykonując ruch o jedno pole wyłącznie po skosie i, podobnie jak generał, tylko w obrębie pałacu. Doradca (strażnik) bije inną bierkę poprzez zajęcie jej pola.

Słoń

Słoń może przemieszczać się po skosie dokładnie o dwa pola. Na jego drodze nie może znajdować się inna bierka, a także nie może on przekraczać rzeki. Słoń bije inną bierkę poprzez zajęcie jej pola.

Skoczek

Skoczek porusza się o jedno pole po prostej i następnie o jedno pole po skosie. Ruch jest podobny do ruchu skoczka w szachach, jednak w przeciwieństwie do niego nie przeskakuje on figury w pierwszej fazie swojego ruchu. Podobnie jak w przypadku słonia na jego drodze nie może znajdować się inna bierka. Skoczek bije inną bierkę poprzez zajęcie jej pola.

Wieża

Wieża porusza się, tak jak w szachach, o dowolną liczbę pól po liniach prostych. Wieża bije inną bierkę poprzez zajęcie jej pola.

Działo

Armata porusza się, podobnie jak wieża, o dowolną liczbę pól po liniach prostych. Bije ona bierki w specjalny sposób. Armata przeskakuje bowiem nad pierwszą napotkaną bierką i zbija drugą, zajmując jej pole.

Pion

Pion, do momentu przekroczenia rzeki, porusza się o jedno pole do przodu. Po jej przekroczeniu może także poruszać się o jedno pole na boki. Co ważne, w odróżnieniu od zachowania piona w szachach, po dojściu do końca planszy nie następuje jego promocja. Traci on wtedy tylko możliwość poruszania się do przodu.

Przybliżone wartości bierek

Bierki	Punktów
pion przed przekroczeniem rzeki	1
pion po przekroczeniu rzeki	2
pion na ostatniej linii	¾
doradca (strażnik)	2
słoń	2
skoczek	4 – 5
działo	4 – 5
wieża	9

Zobacz też

Janggi

Bibliografia

W. Litmanowicz, J. Giżycki, "Szachy od A do Z", tom I, Warszawa 1986, str. 153-154

Linki zewnętrzne

Zasady gry w szachy chińskie ze strony Kurnik.pl (pol.)
Xiangqi, the Chinese Chess (ang.)
Xiangqi – Chinese Chess (ang.)