Złotonosza

miasto na Ukrainie w obwodzie czerkaskim

Złotonosza (ukr. Золотоноша, Zołotonosza) – miasto na Ukrainie w obwodzie czerkaskim, stolica rejonu.

Złotonosza
Золотоноша
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 czerkaski

Rejon

złotonoski

Powierzchnia

21,65 km²

Populacja (2018)
• liczba ludności


27 847[1]

Kod pocztowy

19700

Położenie na mapie obwodu czerkaskiego
Mapa konturowa obwodu czerkaskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Złotonosza”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Złotonosza”
Ziemia49°40′08″N 32°02′51″E/49,668889 32,047500
Strona internetowa

Historia

edytuj

Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z ok. 1576 roku. W 1635 Złotonosza otrzymała prawa miejskie na prawie magdeburskim. Przynależała administracyjnie wówczas do województwa kijowskiego prowincji małopolskiej Korony Królestwa Polskiego, była posiadłością Jeremiego Wiśniowieckiego. Od 1649 na terenie autonomicznego Hetmanatu, w ramach Rzeczypospolitej. W 1667 po rozejmie andruszowskim wraz z Ukrainą Lewobrzeżną włączona do Carstwa Rosyjskiego w ramach Hetmanatu, co zostało potwierdzone traktatem Grzymułtowskiego w 1686. Po likwidacji Hetmanatu ostatecznie w ramach guberni połtawskiej Imperium Rosyjskiego. W latach 1918–1919 na terytorium Ukraińskiej Republiki Ludowej, później Hetmanatu i ponownie Ukraińskiej Republiki Ludowej. Od 1919 na terytorium Ukraińskiej SRR, od 1922 w składzie ZSRR, okupowana przez III Rzeszę w latach 1941–1944.

Podczas okupacji hitlerowskiej, we wrześniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 3500 osób. W czerwcu 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali poza miastem. Sprawcami zbrodni byli policjanci z 303 batalionu policji, Sonderkommando 4a, Sonderkommando „Plath” oraz ukraińska policja dowodzona przez Władimira Iwanowicza Kalanczuka[2].

W 1919 roku zaczęto wydawać gazetę[3].

W 1989 liczyło 30 715 mieszkańców[4]

Od 1991 w składzie niepodległej Ukrainy.

W 2013 liczyło 28 371 mieszkańców[5].

Zabytki

edytuj
  • Siedziba administracji rejonowej z 1902 r.
  • Dawne gimnazjum żeńskie z 1902 r.
  • Dawna apteka Werbyckiego z 1906 r.
  • Dawne gimnazjum męskie z 1910 r.
  • Cerkiew Uspienska z lat 1909–1910
  • Gmach teatru z 1910 r., współcześnie rejonowy dom kultury

Urodzeni w Złotonoszy

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.76
  2. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1610.
  3. № 3219. Знамя Ленина // Летопись периодических и продолжающихся изданий СССР 1986 - 1990. Часть 2. Газеты. М., «Книжная палата», 1994. стр.421
  4. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  5. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

Linki zewnętrzne

edytuj