Robert Kunicki
Robert August Kunicki ps. „Jan Rozłucki”[1] (ur. 1881 w Złotonoszy, zm. 29 października 1914 w Mołotkowie) – działacz socjalistyczny i niepodległościowy, rotmistrz Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari, komendant szef Żandarmerii Polowej przy cesarskiej i królewskiej Komendzie Legionów Polskich.
| |
 rotmistrz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1881 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 października 1914 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Stanowiska |
komendant szef Żandarmerii polowej |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się w 1881 w Złotonoszy, w guberni połtawskiej[2][3][4].
Uczył się w gimnazjum w Chersoniu[5]. Studiował przyrodoznawstwo na Uniwersytecie w Kijowie, a następnie w latach 1900-1904 weterynarię na Uniwersytecie w Dorpacie oraz w Charkowie. W 1908 pracował w Prywatnej Siedmioklasowej Szkole Handlowej w Suwałkach[6] W latach 1908–1912 był asystentem w Instytucie Weterynaryjnym w Charkowie. W 1912 habilitował się i objął jako docent kierownictwo działu zootechnologicznego w Okręgowej Stacji Doświadczalnej Rolniczej w Charkowie. Z dniem 1 stycznia 1914 objął katedrę w Akademii Rolniczej w Dublanach. Opublikował szereg prac naukowych z dziedziny mleczarstwa i hodowli bydła.
W czasie studiów w Charkowie został członkiem PPS (od 1905) oraz jej Organizacji Bojowej, w której ukończył kursy bojowe i pracował na jej rzecz jako technik. Po rozłamie w PPS pozostał w PPS-Frakcji Rewolucyjnej, a z czasem odsunął się od czynnej działalności w partii. W 1914 r. wstąpił do Związku Strzeleckiego[7]
W momencie wybuchu I wojny światowej Kunicki znalazł się w oddziałach organizowanych przez J. Piłsudskiego. Razem z M. Dąbkowskim, Janem Jur-Gorzechowskim oraz Wacławem Harasymowiczem[8] opracował regulamin i instrukcję służbową żandarmerii. 15 września 1914 generał Rajmund Baczyński mianował go komendantem szefem Żandarmerii Polowej 1. Polskiego Legionu w randze komendanta kompanii i przydzielił do sztabu c. i k. Komendy 1-go Polskiego Legionu[9]. Razem z nią udał się na front karpacki. Prawdopodobnie 9 października 1914 otrzymał stopień rotmistrza żandarmerii[10]. Poległ 29 października 1914 w bitwie pod Mołotkowem[11][12][13]
Robert Kunicki był żonaty z Marią z Wimutów ps. „Malwina”, lekarką, działaczką socjalistyczną i niepodległościową, z którą miał córkę Joannę (1907–1943), psychologa, ofiarę obozu koncentracyjnego Auschwitz[2][a].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7693 – pośmiertnie 17 maja 1922[16][17]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami – pośmiertnie 19 grudnia 1930 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[18][19][20]
Uwagi
edytuj- ↑ Być może chodzi o Marię Prenier-Kunicką ur. w 1885, która dyplom lekarza uzyskała w 1915, mieszkała w Warszawie przy ul. Błogosławionego Ładysława z Gielniowa 18[14]. 26 października 1936 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek Marii Prenier-Kunickiej o nadanie jej tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[15].
Przypisy
edytuj- ↑ Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 671.
- ↑ a b Brzozowski 1971 ↓, s. 191–192.
- ↑ Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 671, tu urodzony w 1881 w Zołotonoszy, w guberni połtawskiej.
- ↑ Tu podano, że urodził się w 1877. Ś. p. Robert Kunicki. „Panteon Polski”. 2, s. 14, listopad 1924. Lwów: Zarząd Okręgu Związku Legionistów Polskich we Lwowie..
- ↑ Gałęzowski 2019 ↓, s. 158.
- ↑ Andrzej Matusiewicz Prywatna Siedmioklasowa Szkoła Handlowa w Suwałkach (1906–1914) [1].
- ↑ Gałęzowski 2019 ↓, s. 160.
- ↑ Po śmierci Kunickiego Harasymowicz został dowódcą Żandarmerii (St. Czerep II Brygada Legionów Polskich, Warszawa 2007, Bellona, s. 55.
- ↑ Rozkaz nr 376 c. k. Komendy 1-go Polskiego Legionu. [w:] Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego), sygn. I.120.1.115 s. 52 [on-line]. Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2022-11-17].
- ↑ Mieczysław Wrzosek, Pierwszy oficerski akt nominacyjny przyszłego odrodzonego Wojska Polskiego, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3-4 (137-138), Warszawa 1991, s. 252-255 Robert Kunicki nie mógł być mianowany rotmistrzem 9 października 1914 ponieważ tego dnia, w Jakubowicach, Józef Piłsudski nadał stopnie oficerskie wyłącznie żołnierzom 1 Pułku Piechoty Legionów.
- ↑ VI Lista strat 1916 ↓, s. 23.
- ↑ Bitwa pod Mołotkowem 29 października 1914. „Panteon Polski”. 1, s. 12, październik 1924. Lwów: Zarząd Okręgu Związku Legionistów Polskich we Lwowie..
- ↑ Według ks. J. Panasia (Pamiętniki kapelana Legionów Polskich. Lwów 1920, s. 30), rtm R. Kunickiego zastrzelił po bitwie kolega legionisty zastrzelonego w czasie bitwy przez Kunickiego za odmowę powrotu na pole walki.
- ↑ Konopka 1936 ↓, s. 1329.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-17]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 30 grudnia 1922, s. 944.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-17]..
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-17]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-17]..
Bibliografia
edytuj- Kunicki (ps. Rozłucki) Robert. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.9-604 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-17].
- VI Lista strat Legionów Polskich od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Urząd Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1916-07-01.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Stanisław Brzozowski: Kunicki Robert August (1881–1914). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XVI. Polska Akademia Nauk, 1971.
- Wiktor Krzysztof Cygan, Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich. Gryf, Warszawa 1992.
- Stanisław Czerep, II Brygada Legionów Polskich. Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1991.
- Marek Gałęzowski: My idziemy w zórz świtanie... Sylwetki oficerów Legionów Polskich poległych i zmarłych w walce o niepodległość w latach 1914–1916. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2019. ISBN 978-83-8098-685-5.
- Stanisław Konopka: Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok. Warszawa: Naczelna Izba Lekarska, 1936.
- Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. IV: Karabin – Lehmann. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1934.
Linki zewnętrzne
edytuj- Robert Kunicki O wpływie różnych gatunków pasz na jakość mleka – Ziemianin. Tygodnik naukowo-rolniczy i ekonomiczny; organ Centralnego Towarzystwa Gospodarczego w Wielkim Księstwe Poznańskim 1914.07.05 R.65 Nr27 str.8
- Publikacje Roberta Kunickiego w serwisie Polona.pl
- Żandarmeria Wojskowa Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej – Historia Żandarmerii Wojskowej Lata 1914-1939. zw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-05)].