Zbigniew Brym

polski wojskowy

Zbigniew Brym, ps. Zdunin (ur. 1 lutego 1919 w Warszawie, zm. 1 grudnia 2006 tamże) – pułkownik Wojska Polskiego, fotografik i publicysta.

Zbigniew Brym
Zdunin
Ilustracja
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

1 lutego 1919
Warszawa

Data i miejsce śmierci

1 grudnia 2006
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Tajna Armia Polska
AK Armia Krajowa

Jednostki

Samodzielna Grupa Operacyjna Polesie
3. kompania Zgrupowanie „Chrobry II”

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Warszawski Krzyż Powstańczy

Życiorys

edytuj
 
Por. Zbigniew Brym „Zdunin”, ppor. „Piotr” i kapelan ksiądz kapitan Antoni Czajkowski „Badur” z 3 kompanii por. „Zdunina” ze Zgrupowania „Chrobry II” na Dworcu Pocztowym w końcu sierpnia 1944 r.
 
Fotografia Zbigniewa Bryma: Flaga na Dworcu Pocztowym (na rogu ulicy Żelaznej i Chmielnej w ostatnich dniach powstania warszawskiego

Urodził się w Warszawie jako syn Józefa[1]. Miał siostrę i brata Mieczysława (plutonowy podchorąży ps. „Tolimierz”, zginął w powstaniu warszawskim idąc na zbiórkę 3. kompanii). Ukończył Gimnazjum Państwowe im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Po maturze na podstawie konkursu świadectw został przyjęty na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego[2]. Absolwent Szkoły Podchorążych Saperów w Modlinie. Uczestnik wojny obronnej – walczył jako żołnierz Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” gen. Kleeberga. Wzięty do niewoli w rejonie Twierdzy Brześć, uciekł ok. 23 września 1939 i przedostał się do Warszawy[1]. Działał w konspiracji. Był dowódcą jednej z kompanii TAP, zastępcą dowódcy kompanii oddziału saperskiego ZWZ. W powstaniu warszawskim dowódca 3. kompanii Zgrupowania „Chrobry II”. Od 7 września 1944 – podporucznik. Jest autorem fotografii dokumentalnych z okresu powstania. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej - od 5 października 1944 był jeńcem Stalagu 344 Lamsdorf, następnie od 19 października 1944 - Oflagu VII A Murnau[1].

Po powrocie do kraju represjonowany przez UB. Przez 3 lata był więziony bez wyroku w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Na wolność wyszedł po amnestii. Po wojnie zmienił nazwisko na Zdunin-Brym[1].

Był jedną z osób współpracujących w Radzie Honorowej Budowy Muzeum Powstania Warszawskiego.

Odznaczony Warszawskim Krzyżem Powstańczym[3].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A 18-7-28)[4].

Próba upamiętnienia

edytuj

W marcu 2014 część radnych m.st. Warszawy wnioskowała o nadanie imienia Zbigniewa Bryma rondu na skrzyżowaniu Alej Jerozolimskich i al. Jana Pawła II, przy Dworcu Centralnym. Większość jednak zagłosowała za nazwaniem ronda imieniem Czterdziestolatka[5].

Niektóre publikacje

edytuj
  • Żelazna Reduta
  • Grochem o ścianę. Zbiór pism – artykułów z lat 1946–2002

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Powstańcze Biogramy - Zbigniew Brym [online], www.1944.pl [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  2. Archiwum Historii Mówionej - Zbigniew Brym [online], www.1944.pl [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  3. Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 20 (1793), s. 15, 1 sierpnia 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-08-28]. 
  4. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-08-28].
  5. Czterdziestolatek dostał rondo przy Dworcu Centralnym. TVN Warszawa, 2014-03-20. [dostęp 2014-12-21].

Linki zewnętrzne

edytuj