Zbyněk Vostřák (ur. 10 czerwca 1920 w Pradze, zm. 4 sierpnia 1985 w Strakonicach[1][2]) – czeski kompozytor.

Zbyněk Vostřák
Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1920
Praga

Pochodzenie

czeskie

Data i miejsce śmierci

4 sierpnia 1985
Strakonice

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Życiorys

edytuj

W latach 1939–1943 studiował dyrygenturę u Pavla Dědečka w Konserwatorium Praskim, jednocześnie uczył się prywatnie kompozycji u Rudolfa Karela[1][2]. W latach 1943–1945 grał na perkusji w orkiestrze radia czechosłowackiego, następnie od 1945 do 1948 roku wykładał w Konserwatorium Praskim[1]. W sezonie 1959/1960 dyrygował orkiestrą opery w Uściu nad Łabą[1]. W 1965 i 1966 roku uczestniczył w Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie[1]. W latach 1963–1972 dyrygował wykonującym muzykę współczesną zespołem Musica Viva Pragensis[1][2].

Twórczość

edytuj

Początkowo nawiązywał do tradycji czeskiej muzyki romantycznej, koncentrując się przede wszystkim na twórczości scenicznej[1]. Na początku lat 60. XX wieku zwrócił się w stronę awangardy, zaadaptował technikę dodekafoniczną[1]. Tworzył pod wpływem Pierre’a Bouleza, Karlheinza Stockhausena i Johna Cage’a, pisał utwory elektroakustyczne[1].

Dokończył operę swojego nauczyciela Rudolfa Karela Tři vlasy děda Vševěda[1].

Wybrane kompozycje

edytuj

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Uwertura praska (1941)
  • Zrození měsíce na orkiestrę kameralną (1966)
  • Kyvadlo času na wiolonczelę, 4 grupy instrumentalne i organy elektryczne (1966–1967)
  • Metahudba (1968)
  • Tajemství elipsy (1970)
  • Parabola na orkiestrę i taśmę (1976–1977)
  • Kapesní vesmír na flet, klawesyn i smyczki (1980–1981)
  • Katedrála (1982)
  • Sinfonia na orkiestrę z chórem (1982)
  • Krystaly na rożek angielski, smyczki i perkusję (1983)
  • Koncert fortepianowy (1984)

Utwory kameralne

  • Afekty na 7 instrumentów (1963)
  • Elementy na kwartet smyczkowy (1964)
  • Synchronia na 6 instrumentów (1965)
  • Trigonum na skrzypce, obój i fortepian (1965)
  • Kosmogonia na kwartet smyczkowy (1968)
  • Sextant na kwartet smyczkowy (1969)
  • Fair Play na klawesyn i 6 instrumentów (1978)
  • IV kwartet smyczkowy (1979)
  • Tajemství růže na organy, kwintet dęty blaszany i perkusję (1985)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Tři sonety ze Shakespeara na bas i orkiestrę kameralną (1963)

Opery

  • Rohovín čtverrohý (1947–1948, wyst. Ołomuniec 1949)
  • Kutnohorští havíři (1951–1953, wyst. Praga 1955)
  • Pražské nokturno (1957–1958, wyst. Uście nad Łabą 1960)
  • Rozbitý džbán (1960–1961, wyst. Praga 1963)

Balety

  • Petrklíče (1944–1945)
  • Filozofská historie (1949)
  • Viktorka (1950)
  • Sněhurka (1955)
  • Veselí vodníci (1978–1979)

Utwory elektroakustyczne

  • Váhy světla (1967)
  • Dvě ohniska (1969)
  • Telepatie (1970)
  • Síť ticha (1971)
  • Azot (1972)
  • Jedno ve všem (1973)
  • Transformacja II (1974)

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 314. ISBN 978-83-224-0905-3.
  2. a b c d Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3807–3808. ISBN 0-02-865571-0.