Zenon Stefan Pałka (ur. 6 grudnia 1952 we Wrocławiu) – działacz opozycji w PRL, drukarz, wydawca.

Zenon Stefan Pałka
Data i miejsce urodzenia

6 grudnia 1952
Wrocław

Zawód, zajęcie

drukarz, wydawca

Miejsce zamieszkania

Monachium

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka Honorowa Wrocławia

Życiorys

edytuj

Zenon Pałka jest synem Juliusza i Zofii.

W młodości był hippisem, założył we Wrocławiu Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Indyjskiej. Po 10 miesiącach służby wojskowej, rozpoczętej w 1971 roku, został z niej usunięty, prawdopodobnie w związku z konsekwentną postawą wegetariańską[1].

W 1976 roku, będąc pracownikiem Zakładów Mera-Elwro, wykorzystywał działające tam systemy informatyczne do druku materiałów KOR. Został usunięty z pracy wiosną 1977 roku[2].

Od 1977 roku był aktywistą opozycji, współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”. Według akt SB[3]:

  • był propagatorem powołania tzw. Studenckiego Komitetu Solidarności, w którym „brał udział w organizowaniu zebrań, opracowywaniu, drukowaniu i kolportowaniu wrogich ulotek i oświadczeń,
  • był organizatorem wystąpień studentów wrocławskich w związku ze śmiercią Stanisława Pyjasa,
  • był współorganizatorem i sygnatariuszem aktu powołania we Wrocławiu Klubu KSS-KOR (w 1979 roku),
  • brał udział w zebraniach organizacyjnych, w drukowaniu i kolportowaniu ulotek i rozpowszechnianiu literatury antysocjalistycznej,
  • utrzymywał kontakty z działaczami antysocjalistycznymi z Warszawy. Był członkiem MKZ NSZZ »Solidarność« we Wrocławiu”.

W latach 1977–1980 był aktywnym drukarzem Wydawnictwa NOWA, drukował m.in. Biuletyn Informacyjny KSS „KOR” i Placówkę, często w stałej parze z Janem Walcem[4].

W dniach 27–31 maja 1977 roku uczestniczył w głodówce działaczy opozycyjnych w kościele św. Marcina w Warszawie w obronie represjonowanych robotników z Radomia i Ursusa i więzionych członków KOR[5].

W 1979 roku został pobity na Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej przy ul. Łąkowej we Wrocławiu w związku z odmową zeznań i podpisu na protokole przesłuchania. W związku z tym pobiciem Jan Walc opublikował w Biuletynie Informacyjnym KSS „KOR” znaną rymowankę: Choć pobity Zenon Pałka, nic nie wstrzyma ruchu wałka![1].

Od lipca 1981 był redaktorem naczelnym pisma „Z Dnia na Dzień” ukazującego się we Wrocławiu trzy razy w tygodniu w nakładzie kilkudziesięciu tysięcy egzemplarzy[6].

Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce ukrywał się. Został zatrzymany 3 marca 1982 roku i 2 doby później aresztowany w związku z rozpowszechnianiem wydawnictw „Solidarność Dolnośląska”, „Biuletyn informacyjny”, „Biuletyn Dolnośląski” i „Tygodnik wojenny”. Po miesiącu (10 kwietnia) otrzymał status internowanego, został osadzony w Ośrodku Odosobnienia w Nysie[3]. Został zwolniony z internowania w końcu lipca 1982 roku[1].

Przez wiele lat miał zakaz wyjazdów za granicę[3]. W 1983 roku wyjechał z Polski w ramach tzw. „emigracji politycznej” i zamieszkał w Monachium[3][7].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Choć pobity Zenon Pałka, nic nie wstrzyma ruchu wałka!. Jan Walc – oficjalna strona. [dostęp 2016-09-30].
  2. Zenon Pałka. Słownik "Niezależni dla kultury 1976–1989". [dostęp 2016-09-30].
  3. a b c d Katalog osób „rozpracowywanych” przez organa bezpieczeństwa państwa komunistycznego [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 2016-09-29].
  4. Olaszek 2016 ↓, s. 58, 60.
  5. Andrzej Friszke: Czas KOR-u. Jacek Kuroń a geneza solidarności. Kraków: Znak i ISP PAN, 2011, s. 231. ISBN 978-83-240-1813-0.
  6. Olaszek 2016 ↓, s. 164.
  7. Beata Maciejewska. Wrocławscy współpracownicy KOR-u zostali odznaczeni. „Gazeta Wyborcza – Wrocław”, 2006-09-24. [dostęp 2016-09-29]. 
  8. M.P. z 2006 r. nr 84, poz. 848
  9. „Spotkanie po latach” – uroczystości z okazji 30-lecia KOR w Pałacu Prezydenckim. prezydent.pl, 23 września 2006. [dostęp 2016-09-29].
  10. Paweł Wroński, Prezydent przyznał medale w rocznicę KOR (wideo) [online], Wyborcza.pl, 23 września 2006 [dostęp 2016-09-29] [zarchiwizowane z adresu 2009-05-26].
  11. Odznaka Honorowa Wrocławia - Wrocław z wdzięcznością "Wratislavia Grato Animo" [online], bip.um.wroc.pl [dostęp 2022-12-16].

Bibliografia

edytuj
  • Jan Olaszek: Rewolucja powielaczy. Niezależny ruch wydawniczy w Polsce 1976–1989. Warszawa: Trzecia Strona, 2016. ISBN 978-83-64526-28-2.