Zenon Pałka
Zenon Stefan Pałka (ur. 6 grudnia 1952 we Wrocławiu) – działacz opozycji w PRL, drukarz, wydawca.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie |
drukarz, wydawca |
Miejsce zamieszkania | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujZenon Pałka jest synem Juliusza i Zofii.
W młodości był hippisem, założył we Wrocławiu Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Indyjskiej. Po 10 miesiącach służby wojskowej, rozpoczętej w 1971 roku, został z niej usunięty, prawdopodobnie w związku z konsekwentną postawą wegetariańską[1].
W 1976 roku, będąc pracownikiem Zakładów Mera-Elwro, wykorzystywał działające tam systemy informatyczne do druku materiałów KOR. Został usunięty z pracy wiosną 1977 roku[2].
Od 1977 roku był aktywistą opozycji, współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”. Według akt SB[3]:
- był propagatorem powołania tzw. Studenckiego Komitetu Solidarności, w którym „brał udział w organizowaniu zebrań, opracowywaniu, drukowaniu i kolportowaniu wrogich ulotek i oświadczeń,
- był organizatorem wystąpień studentów wrocławskich w związku ze śmiercią Stanisława Pyjasa,
- był współorganizatorem i sygnatariuszem aktu powołania we Wrocławiu Klubu KSS-KOR (w 1979 roku),
- brał udział w zebraniach organizacyjnych, w drukowaniu i kolportowaniu ulotek i rozpowszechnianiu literatury antysocjalistycznej,
- utrzymywał kontakty z działaczami antysocjalistycznymi z Warszawy. Był członkiem MKZ NSZZ »Solidarność« we Wrocławiu”.
W latach 1977–1980 był aktywnym drukarzem Wydawnictwa NOWA, drukował m.in. Biuletyn Informacyjny KSS „KOR” i Placówkę, często w stałej parze z Janem Walcem[4].
W dniach 27–31 maja 1977 roku uczestniczył w głodówce działaczy opozycyjnych w kościele św. Marcina w Warszawie w obronie represjonowanych robotników z Radomia i Ursusa i więzionych członków KOR[5].
W 1979 roku został pobity na Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej przy ul. Łąkowej we Wrocławiu w związku z odmową zeznań i podpisu na protokole przesłuchania. W związku z tym pobiciem Jan Walc opublikował w Biuletynie Informacyjnym KSS „KOR” znaną rymowankę: Choć pobity Zenon Pałka, nic nie wstrzyma ruchu wałka![1].
Od lipca 1981 był redaktorem naczelnym pisma „Z Dnia na Dzień” ukazującego się we Wrocławiu trzy razy w tygodniu w nakładzie kilkudziesięciu tysięcy egzemplarzy[6].
Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce ukrywał się. Został zatrzymany 3 marca 1982 roku i 2 doby później aresztowany w związku z rozpowszechnianiem wydawnictw „Solidarność Dolnośląska”, „Biuletyn informacyjny”, „Biuletyn Dolnośląski” i „Tygodnik wojenny”. Po miesiącu (10 kwietnia) otrzymał status internowanego, został osadzony w Ośrodku Odosobnienia w Nysie[3]. Został zwolniony z internowania w końcu lipca 1982 roku[1].
Przez wiele lat miał zakaz wyjazdów za granicę[3]. W 1983 roku wyjechał z Polski w ramach tzw. „emigracji politycznej” i zamieszkał w Monachium[3][7].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – postanowieniem z dnia 21 września 2006 roku prezydenta Lecha Kaczyńskiego nadany "za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz przemian demokratycznych w kraju"[8], wręczony w czasie uroczystości z okazji 30-lecia KOR w Pałacu Prezydenckim[9][10].
- Złota Odznaka Honorowa Wrocławia – 2022[11]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Choć pobity Zenon Pałka, nic nie wstrzyma ruchu wałka!. Jan Walc – oficjalna strona. [dostęp 2016-09-30].
- ↑ Zenon Pałka. Słownik "Niezależni dla kultury 1976–1989". [dostęp 2016-09-30].
- ↑ a b c d Katalog osób „rozpracowywanych” przez organa bezpieczeństwa państwa komunistycznego [online], bip.ipn.gov.pl [dostęp 2016-09-29] .
- ↑ Olaszek 2016 ↓, s. 58, 60.
- ↑ Andrzej Friszke: Czas KOR-u. Jacek Kuroń a geneza solidarności. Kraków: Znak i ISP PAN, 2011, s. 231. ISBN 978-83-240-1813-0.
- ↑ Olaszek 2016 ↓, s. 164.
- ↑ Beata Maciejewska. Wrocławscy współpracownicy KOR-u zostali odznaczeni. „Gazeta Wyborcza – Wrocław”, 2006-09-24. [dostęp 2016-09-29].
- ↑ M.P. z 2006 r. nr 84, poz. 848
- ↑ „Spotkanie po latach” – uroczystości z okazji 30-lecia KOR w Pałacu Prezydenckim. prezydent.pl, 23 września 2006. [dostęp 2016-09-29].
- ↑ Paweł Wroński , Prezydent przyznał medale w rocznicę KOR (wideo) [online], Wyborcza.pl, 23 września 2006 [dostęp 2016-09-29] [zarchiwizowane z adresu 2009-05-26] .
- ↑ Odznaka Honorowa Wrocławia - Wrocław z wdzięcznością "Wratislavia Grato Animo" [online], bip.um.wroc.pl [dostęp 2022-12-16] .
Bibliografia
edytuj- Jan Olaszek: Rewolucja powielaczy. Niezależny ruch wydawniczy w Polsce 1976–1989. Warszawa: Trzecia Strona, 2016. ISBN 978-83-64526-28-2.