Zgorzała (jezioro)

jezioro w dzielnicy Ursynów w Warszawie

Zgorzała – jezioro o powierzchni ponad 3 ha leżące w Warszawie, w dzielnicy Ursynów.

Zgorzała
Ilustracja
Jezioro Zgorzała – widok z samolotu
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Ursynów

Region

Dolina Środkowej Wisły

Morfometria
Powierzchnia

3,2781 ha

Głębokość
• średnia


ok. 1 m

Hydrologia
Rodzaj jeziora

wytopiskowe

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zgorzała”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zgorzała”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zgorzała”
Ziemia52°07′01,1806″N 21°00′02,7861″E/52,116995 21,000774
Jezioro Zgorzała, część północna, 1982 rok

Położenie edytuj

Jezioro leży po lewej stronie Wisły, w Warszawie, w dzielnicy Ursynów, pomiędzy osiedlami Zgorzała nad Jeziorem i Jeziorki Polskie, w kwadracie ulic Trombity, Kórnickiej i Dumki. Położone jest na obszarze wododziałowym pomiędzy zlewniami rzek: Jeziorki i Raszynki[1].

Zgodnie z ustaleniami w ramach Programu Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. jezioro jest jeziorem wytopiskowym. Położone jest na terenie wysoczyzny i zasilane jest okresowo wodami powierzchniowymi. Odpływ natomiast ma formę cieku[2] – swój początek ma tu Kanał Jeziorki, który odprowadza wodę z pobliskich pól i dróg[1]. Powierzchnia jeziora wynosi 3,2781 hektara. Towarzyszy mu mniejszy zbiornik wodny o powierzchni 0,1246 ha[2]. Misa jeziora obejmuje powierzchnię ok. 17 ha.

Rekultywacja edytuj

Z powodu nadmiernego osuszenia oraz stałego obniżania się wód gruntowych, jezioro znacznie zmniejszyło swoje rozmiary. Pierwotnie jezioro było największym w Warszawie, o powierzchni ok. 20 ha[1] (dla porównania Jezioro Czerniakowskie – 14,5694 ha[2]). Obecnie, w okresie braku opadów redukuje się do dwóch oczek wodnych w południowo-wschodniej części dawnego obrysu zbiornika (niegdyś najgłębszej). W części północno-zachodniej pozostałością są dwa bardzo małe stawy oraz tereny podmokłe. Tereny dawnego Jeziora Zgorzała zasypane zostały gruzem i ziemią powstałą w wyniku wykopów budowlanych[1]. Zasypanie jeziora (zmniejszenie pojemności retencyjnej zbiornika) spowodowało problemy z odwodnieniem okolicy tzw. zielonego Ursynowa i częste podtopienia, w tym jedno bardzo duże w 2010 r. W związku z tym, na wniosek właścicieli pobliskich działek, w 2012 r. rozpoczęła się rekultywacja jeziora[3] na podstawie opracowania z 2011 r. pt. „Koncepcja rekultywacji jeziora Zgorzała wraz z zagospodarowaniem terenów przyległych” zleconego przez zarząd Dzielnicy Ursynów m. st. Warszawy[4]. Głównym jej celem było stworzenia retencji w ilości 60 000 m³. Całkowity koszt przedsięwzięcia został oszacowany na kwotę 8 291 288,88 zł[4]. Rekultywacja objęła odtworzenie pierwotnej linii brzegowej, jej umocnienie oraz pogłębienie jeziora. W planach było też zasadzenie 260 drzew i prawie 450 krzewów, a także stworzenie infrastruktury parkowej: ławek, pomostów, placu zabaw, parkingu[3].

Przyroda edytuj

Zgodnie z badaniem z 2004 roku na terenie zbiornika wodnego i w jego okolicach stwierdzono występowanie następujących ptaków: bąk (wiosną), łabędź niemy, głowienka, czernica, błotniak stawowy, czajka, mewa śmieszka, trzciniak i kaczka krzyżówka[5]. Stwierdzono też występowanie gatunków: perkoz rdzawoszyi, cyraneczka i krwawodziób[6]. W 2013 r. awifauna obejmowała 72 gatunki, w tym 44 lęgowe[4]. Nad jeziorem występuje kruszyna pospolita[4].

Miasto stołeczne Warszawa uznało w 2007 roku, iż teren jeziora Zgorzała należy objąć użytkiem ekologicznym[7].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy. Miejska Pracownia Planowania Przestrzennego i Strategii Rozwoju, 2006. [dostęp 2013-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-09)]. (pol.).
  2. a b c Rada m.st. Warszawy: ZAŁĄCZNIK TEKSTOWY I TABELARYCZNY DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.. bip.warszawa.pl, 21 października 2010 r.. [dostęp 2013-09-18]. (pol.).
  3. a b Tomasz Wojciuk: Ruszyła rekultywacja jeziora Zgorzała. kurierpoludniowy.pl, 2012-09-07. [dostęp 2013-09-18].
  4. a b c d Jarosław Dąbrowski: Odpowiedź na interpelację z dnia 9 maja 2013 r. dotyczącą trybu i kosztów realizacji inwestycji polegającej na rekultywacji jeziora na terenie Dzielnicy Ursynów oraz zniszczeń w środowisku przyrodniczym w trakcie prowadzenia robót. Dzielnica Ursynów, 1 lipca 2013 r.. [dostęp 2013-09-18]. (pol.).
  5. Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. [dostęp 2013-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  6. Grzegorz Węcławowicz, Janusz Księżak, Andrzej Jarosz, Przemysław Śleszyński: Atlas Warszawy, Zeszyt 8, Ptaki Warszawy 1962-2000. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2001, s. 50, 74, 76. ISBN 83-87954-95-0.
  7. Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy: Polityka. Warszawa - oficjalny portal stolicy Polski, 2007 r.. [dostęp 2013-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-26)]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj