Zmarzły Staw pod Polskim Grzebieniem

Zmarzły Staw pod Polskim Grzebieniem
	; Widok na Zmarzły Staw pod Polskim Grzebieniem
	Położenie
Państwo	Słowacja
Region	Kocioł pod Polskim Grzebieniem, Tatry
Wysokość lustra	2047 m n.p.m.
	Morfometria
Powierzchnia	1,11 ha
Wymiary; • max długość; • max szerokość	; 208 m; 78 m
Głębokość; • maksymalna	; 12,5 m
	Położenie na mapie Tatr Zmarzły Staw pod Polskim Grzebieniem
	Położenie na mapie Karpat Zmarzły Staw pod Polskim Grzebieniem
	49°10′34″N 20°08′19″E/49,176111 20,138611
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zmarzły Staw pod Polskim Grzebieniem (słow. Zamrznuté pleso, Zmrznuté pleso, niem. Gefrorener See, Gefronerer See unter dem Polnischen Kamm, dawniej Eissee, węg. Fagyott-tó, dawniej Jeges-tó^[1]) – staw położony w górnej części Doliny Białej Wody w słowackiej części Tatr Wysokich. Dawniej nazywany był także Polskim Stawem.

Nad stawem górują Dzika Turnia, Mała Wysoka i Wielicki Szczyt, a jego nazwa pochodzi od przełęczy Polski Grzebień, oddzielającej te dwa ostatnie szczyty. Staw znajduje się w małej kotlince (Kocioł pod Polskim Grzebieniem) – wspólnym górnym piętrze Doliny Świstowej i Doliny Litworowej, na wysokości 2047 m n.p.m. (pomiary kartografów austriackich, inne źródła podają też inne wysokości: 2013 lub 2043 m^[2]). Trudno ustalić, do której z tych dolin należy. Jego powierzchnia to 1,11 ha, głębokość ok. 12,5 m. Ma bardzo małą zlewnię, bo wynosi ona zaledwie 0,25 km². Jako pierwszy pomiarów batymetrycznych dokonał Ludomir Sawicki w 1909 r. Woda w stawie jest bardzo zimna. Eugeniusz Romer w 1906 mierzył jej temperaturę powierzchniową: wynosiła 1,7 °C w pełni lata.

Jezioro otacza posępny i prawdziwie wysokogórski krajobraz. Skalna misa polodowcowego kotła, którą wypełnia staw, otoczona jest z wszystkich stron stożkami piargowymi. Kra na stawie utrzymuje się bardzo długo, często przez całe lato. Woda w stawie jest dosyć zanieczyszczona przez osady śniegowe, dlatego też jest mało przezroczysta (ok. 9,5 m). Staw i cały obszar Kotła pod Polskim Grzebieniem jest bezodpływowy, rysowany na mapach potok spływający z tego stawu do Litworowego Stawu w rzeczywistości nie istnieje^[2].

W źródłach pisanych staw wymieniany był już w 1772 przez Andreasa Jonasa Czirbesza. Często wymieniany był w opisach tatrzańskich. Jest też tematem sonetu „Zmarzły Staw pod Garłuchem” Franciszka Nowickiego.

Osobny artykuł: Jeziora tatrzańskie.

Szlaki turystyczne

– niebieski szlak z Łysej Polany Doliną Białej Wody i Doliną Litworową, wiedzie obok Zmarzłego Stawu i dalej do Kotła pod Polskim Grzebieniem i na Rohatkę, stamtąd w dół na wschód do Schroniska Zbójnickiego w Dolinie Staroleśnej.

Czas przejścia z Łysej Polany do rozdroża pod Polskim Grzebieniem: 4:55 h, ↓ 4:25 h
Czas przejścia od rozdroża na Rohatkę: 45 min, ↓ 35 min
Czas przejścia z Rohatki do schroniska: 55 min, ↑ 1:15 h^[3]

Przypisy

↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
↑ ^a ^b Zagadki kotła pod Polskim Grzebieniem. [dostęp 2009-10-29].
↑ Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.

Bibliografia

Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.

[wet-1] Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.

[Zagadki-2] Zagadki kotła pod Polskim Grzebieniem. [dostęp 2009-10-29].

[3] Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.

[1]

[2]

[3]