Zofia Paradowicz
Zofia Paradowicz, ps. „Janina Niesobska” (ur. w Świętochłowicach[1]) – polska tancerka, choreografka i reżyserka ruchu[2].
| Miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
tancerka, choreografka |
| Edukacja |
Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa im. Ludomira Różyckiego w Bytomiu |
| Małżeństwo |
Krzysztof Janczar (rozwód) |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUkończyła naukę w Państwowej Szkole Baletowej w Bytomiu. W późniejszym okresie związana była z łódzką sceną baletową, gdzie w latach 1958–1982 była jedną z czołowych solistek Opery Łódzkiej. Grała role m.in. takie jak: Zarema w Fontannie Bachczyseraju, Diablica i Krasawica w Panu Twardowskim, Panna Młoda w Harnasiach, Czarna królowa w Szach-macie, Partyzantka w polskiej realizacji Zielonego stołu oraz w Orfeuszu[2].
Jest twórczynią i kierowniczką pierwszej w Polsce grupy baletowej tańca rozrywkowego i współczesnego „Le Soleil”[3][2], którą założyła na potrzeby realizowanego w latach 70. XX w. cyklu telewizyjnego „Dobry wieczór, tu Łódź”, w ramach którego tworzyła rewie choreograficzne. Ponadto współpracowała jako choreograf z teatrami dramatycznymi i operowymi w Bytomiu, Krakowie, Łodzi i Warszawie[2] oraz zagranicznymi, opracowując ponad 200 choreografii[4]. W ramach pracy jako choreograf w Teatrze Wielkim w Łodzi współpracowała przy produkcjach operowych, takich jak: Faust, Król Ubu Pendereckiego, Jezioro Łabędzie i Pan Twardowski[2]. Współpracowała z wieloma reżyserami, polskimi i zagranicznymi, takimi jak: Kazimierz Dejmek, Boris Eifman, Kurt Jooss, Bogdan Husakowski, Lech Majewski, Erich Walter i Waldemar Zawodziński[4].
Jest wieloletnim wykładowcą Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi[2].
W 2022 roku obchodziła 65-lecie pracy artystycznej[5].
Życie prywatne
edytujW młodości mieszkała przy ul. Szkolnej w Świętochłowicach[1]. Pracując jako profesor baletu w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, nawiązała romans z ówczesnym studentem 4-roku – Krzysztofem Janczarem[6]. Para doczekała się syna – aktora – Krzysztofa Artura Janczara (ur. 1974)[7]. W późniejszym okresie związana była z aktorem – Tadeuszem Paradowiczem[8].
Wyróżnienia
edytuj- Nagroda nadzwyczajna „Złota Maska” (1994) za choreografię i ruch sceniczny w spektaklach Faust, Król Ubu, Tańce w Ballybeg,
- Nagroda „Złota Maska” (2000) za opracowanie choreografii i ruchu scenicznego do spektakli: 101 dalmatyńczyków (Teatr im. Jaracza w Łodzi), Orfeusz w piekle (Teatr Muzyczny w Łodzi) i Wesele Figara (Akademia Muzyczna w Łodzi)[9],
- Brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005),
- Srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010)[10],
- Nagroda Stowarzyszenia Autorów ZAiKS (2021) za osiągnięcia w dziedzinie choreografii[4],
- Złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2022)[10][5],
- Odznaka „Za Zasługi dla Miasta Łodzi” (2024)[11].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Portrety: Janina Niesobska - programy, Oglądaj na TVP VOD [online], TVP VOD [dostęp 2024-06-08] (pol.).
- ↑ a b c d e f Janina Niesobska [online], taniecPOLSKA [dostęp 2024-04-12] (pol.).
- ↑ Helena Ochocka, Okruchy Telewizyjnej Pamięci [online].
- ↑ a b c Zofia Paradowicz [online], zaiks.org.pl [dostęp 2024-04-12].
- ↑ a b Nagrody i medale, czyli kulturalnie i regionalnie – lodzkie.pl [online], www.lodzkie.pl [dostęp 2024-04-12] (pol.).
- ↑ Krzysztof Janczar i Janina Niesobska: Studencki romans z profesorką był wielkim skandalem!. Interia.pl, 26 kwietnia 2021. [dostęp 2021-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-12)]. (pol.).
- ↑ Krzysztof Artur Janczar w bazie filmpolski.pl
- ↑ Janina Niesobska – tancerka, choreograf [online], art.intv.pl [dostęp 2024-04-12].
- ↑ FilmPolski.pl [online].
- ↑ a b Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis – Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-04-12] (pol.).
- ↑ Rada Miejska w Łodzi, Druk BRM 45/2024 [online], Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Łodzi, 2 kwietnia 2024.