Śledziennica skrętolistna

Śledziennica skrętolistna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	Saxifraganae
Rząd	skalnicowce
Rodzina	skalnicowate
Rodzaj	śledziennica
Gatunek	śledziennica skrętolistna
	Nazwa systematyczna
	Chrysosplenium alternifolium L.; Sp. Pl.: 398 (1753)
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Śledziennica skrętolistna (Chrysosplenium alternifolium L.) – gatunek rośliny z rodziny skalnicowatych. Występuje w Europie z wyjątkiem jej zachodnich i południowych krańców oraz w północnej Azji sięgając po Półwysep Czukocki^[3]. Jest pospolity w całej Polsce, zarówno na niżu, jak i w górach^[4].

Morfologia

Kwiaty

Owoce z nasionami

Liście odziomkowe

Pokrój: Niska, bladozielona roślina zielna o wysokości zwykle do 15 cm. Kłącze pełzające, z wyrastającymi z niego długimi rozłogami. Łodyga prosto wzniesiona^[5].
Liście: Liście odziomkowe wyrastają na ogonkach dwukrotnie dłuższych od blaszki, liście łodygowe mają ogonki co najmniej tak długie, jak blaszka. Ułożone skrętolegle. Blaszki okrągławonerkowate^[5], u nasady wcięte, o karbowano-wrębnych brzegach, o bardzo wąskich wcięciach między wrębami. Na górnej stronie blaszki nieliczne, grube włoski.
Kwiaty: Niepozorne, żółtozielone, zebrane w kwiatostan – baldachogrono. Rolę okwiatu pełnią wyłącznie działki kielicha, płatków korony brak. Kwiaty otoczone są złocistożółtymi liśćmi przykwiatowymi pełniącymi rolę powabni. Kwiaty przedsłupne lub równoczesne^[6].
Owoce: Jednokomorowe torebki^[5].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit^[7]. Kwitnie od marca do czerwca^[5]. Przeważnie roślina samopylna, czasami zapylana przez owady i ślimaki^[6].

Rośnie w miejscach wilgotnych, o bardzo wysokim poziomie wód gruntowych. Występuje na źródliskach, nad strumieniami i mokradłami w lasach i zaroślach^[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Alno-Ulmion^[8].

Zmienność

Wyróżnia się dwa podgatunki^[3]:

Chrysosplenium alternifolium subsp. alternifolium – nominatywny, występujący w całym zasięgu gatunku
Chrysosplenium alternifolium subsp. arctomontanum V.V.Petrovsky – występujący w północno-wschodniej Azji

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Chrysosplenium alternifolium L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2025-04-20] .
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 163, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e JakubJ. Mowszowicz JakubJ., Flora wiosenna, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979, s. 102, ISBN 83-02-00322-0 .
↑ ^a ^b Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2004, s. 211. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 150. ISBN 83-01-14439-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[powo-3] Chrysosplenium alternifolium L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2025-04-20] .

[atlas-4] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 163, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[wiosna-5] JakubJ. Mowszowicz JakubJ., Flora wiosenna, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979, s. 102, ISBN 83-02-00322-0 .

[seidl-6] Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.

[rutkowski-7] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2004, s. 211. ISBN 83-01-14342-8.

[8] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 150. ISBN 83-01-14439-4.

[3]

[4]

[1]

[2]

[5]

[6]

[7]

[8]