Świchowski
Świchowski (Schwichow, Swichowski, Rezorke, Retzarge, Retziorcke, Retzork, Rezork, Rzurke, Róża) – herb szlachecki, używany przez rodzinę osiadłą na Kaszubach. Herb własny rodziny Świchowskich.
 Herb Świchowski | |
| Typ herbu | |
|---|---|
| Alternatywne nazwy |
Schwichow, Swichowski, Rezorke, Retzarge, Retziorcke, Retzork, Rezork, Rzurke, Róża |
| Pierwsza wzmianka | |
.jpg)
Opis herbu edytuj
Herb znany przynajmniej w dwóch wariantach. Opisy z wykorzystaniem klasycznych zasad blazonowania:
Świchowski I: W polu czerwonym róża srebrna na ulistnionej łodydze zielonej. Klejnot: nad hełmem bez korony (lub z koroną) dwie nogi gryfa złote z opierzeniem srebrnym (także czerwone i bez opierzenia) szponami do wewnątrz. Labry czerwone, podbite srebrem.
Świchowski I odmienny: W polu czerwonym róża naturalna srebrna na łodydze ulistnionej zielonej. Klejnot: nad hełmem w koronie dwie łapy gryfa złote szponami do wewnątrz. Labry czerwone, podbite srebrem.
Najwcześniejsze wzmianki edytuj
Herb po raz pierwszy pojawił się na mapie Pomorza Lubinusa z 1618 roku oraz w tzw. "starym" herbarzu Siebmachera z XVII wieku. Jednakże tam w klejnocie były same szpony gryfa. Następnie herb odnotowały herbarze: tzw. "nowy" Siebmacher (Der Adel des Königreichs Preußen, 1906), Bagmihla (Pommersches Wappenbuch, 1855), Ledebura (Wappenbuch der Preussischen Monarchie, 1832) i Żernickiego (Der polnische Adel, 1900, Die polnischen Stammwappen, 1904). Wariant I odmienny znany jest z pomnika generała Michaela Ernsta von Schwichow (1759-1823) wystawionego w 1825 w Minden.
Herbowni edytuj
Świchowski (Schwichow, Schwichowen, Schwichowski, Schwychowski, Swichowski, Swiechowski, Swychowski, Sychowski, Szwichowski, Szychowski, Świechowski, Zwichow, błędnie Schneichow).
Rodzina Świchowskich edytuj
Nazwisko tej rodziny pochodzi od wsi Świchowo i Świchówko w ziemi lęborskiej. Jej najwcześniej wzmiankowanymi przedstawicielami mogli być Marek ze Świchowa oraz Bogusz ze Świchowa i jego syn Lantosz, wymienieni w 1414 roku. W Świchowie dziedziczyły dwie rodziny, które w XVI wieku używały nazwiska Świchowski: Towuckich herbu Jeleń oraz Rezarków, omawianego tu herbu zwanego Róża. Przykładowy zapis podwójnego nazwiska to Schwichow oder Resorcken. Ponieważ jednak nazwisk dziedziców nie zawsze zapisywano podwójnie, trudno niekiedy odróżnić członków obu rodzin w zapiskach źródłowych. Potwierdzenia lenna na Świchowie i Świchówku Rezarkowie-Świchowscy otrzymywali w XVI i XVII wieku. Rodzina musiała stracić na znaczeniu pod koniec XVII wieku, skoro nie wymienia jej rejestr szlachty składającej przysięgę elektorowi brandenburskiemu w 1688 roku. Jednakże rodzina była nadal obecna w ziemi lęborskiej w XVII i XVIII wieku. Po 1862 roku nie posiadali już dóbr na Pomorzu, ale notowano ich w innych prowincjach państwa pruskiego. Przedstawicielem rodziny był Michael Ernst von Schwichow (1759-1823), generał pruski, bohater Bitwy Narodów.
Bibliografia edytuj
- Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej. T. 4. Gdańsk: Wydawnictwo Oskar Sp, z o.o. w koedycji z BiT Beata Żmuda-Trzebiatowska, 2015, s. 295-298, 418-419. ISBN 978-83-65175-14-4. ISBN 978-83-927383-6-7.
Linki zewnętrzne edytuj
- Herb Herb Świchowski I z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla